Góp ý về dự án, về hướng tuyến, UBND TPHCM đánh giá tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành đoạn qua địa bàn TPHCM cơ bản phù hợp với nội dung quản lý không gian được duyệt.
Theo quy hoạch, tuyến cao tốc TPHCM - Long Thành - Dầu Giây có tổng chiều rộng mặt cắt ngang 116 - 140 m, trong đó, cơ cấu đủ các dải đất dành cho đường bộ cao tốc, các tuyến đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam và đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành.
Do đó, TPHCM đề nghị Ban Quản lý dự án đường sắt làm việc với Sở Quy hoạch - Kiến trúc để được cung cấp các tài liệu quy hoạch liên quan và cân đối phạm vi đất dành cho các dự án đường sắt trong hành lang đã được quy hoạch.
Đồng thời, UBND TPHCM đề nghị Ban Quản lý dự án đường sắt cập nhật đầy đủ các “điểm khống chế” đảm bảo phương án tuyến được xác định cụ thể, cần lưu ý các nút giao thông của tuyến cao tốc TPHCM - Long Thành - Dầu Giây (nút giao An Phú, các nút giao với đường Vành đai 2, đường Vành đai 3 TPHCM).
Về vị trí các nhà ga, UBND TPHCM cho biết, ga Thủ Thiêm dự kiến có diện tích khoảng 17,2 ha. TPHCM đề nghị Ban Quản lý dự án đường sắt chủ động báo cáo Bộ GTVT sớm tổ chức nghiên cứu toàn diện về quy mô nhà ga Thủ Thiêm như một ga đường sắt trung tâm của TPHCM có tổ chức kết nối đồng bộ với tuyến đường sắt đô thị số 2 (Bến Thành - Tham Lương) - Giai đoạn 2 (đoạn Bến Thành - Thủ Thiêm).
Ngoài ra, UBND TPHCM đánh giá, việc dự kiến bố trí các nhà ga còn lại trên địa bàn TPHCM với khoảng cách trung bình khoảng 1 km là hợp lý.
TPHCM đề nghị Ban Quản lý dự án đường sắt xác định cụ thể về diện tích đất cần thiết cho từng hạng mục (tuyến, ga, hành lang công trình, đất dự kiến cho phát triển TOD - mô hình phát triển đô thị theo định hướng giao thông) trên địa bàn TPHCM. Việc này nhằm có cơ sở tổ chức triển khai các thủ tục về quản lý quy hoạch xây dựng, thu hồi đất và phát triển các quỹ đất liên quan.
Theo Quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1769/QĐ-TTg năm 2021, đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành là dự án trong danh mục dự án quan trọng quốc gia, ưu tiên đầu tư giai đoạn 2021 - 2030.
Tại báo cáo đầu kỳ Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành, tư vấn xin ý kiến hướng tuyến gồm: điểm đầu là ga Thủ Thiêm (phường An Phú, Thành phố Thủ Đức, TPHCM), điểm cuối là ga Cảng hàng không quốc tế Long Thành (tỉnh Đồng Nai).
Chiều dài tuyến là 37,35 km, trong đó đoạn qua TPHCM 11,8 km, qua Đồng Nai 25,55 km.
Dự kiến, tuyến Thủ Thiêm - Long Thành có 20 ga, bao gồm ga trong Cảng hàng không quốc tế Long Thành. Depot bố trí phía đông Cảng hàng không quốc tế Long Thành, tại xã Sông Nhạn (Huyện Cẩm Mỹ, tỉnh Đồng Nai).
Tuyến đường sắt này chủ yếu phục vụ vận tải hành khách giữa trung tâm TPHCM với Cảng hàng không quốc tế Long Thành, tốc độ vận tốc tối đa 80 km/giờ, vận tốc khai thác 60 km/giờ.
Tính toán ban đầu, tổng mức đầu tư của dự án dự kiến khoảng 40.500 tỉ đồng, lộ trình đầu tư trong giai đoạn đến năm 2030.
Dự án dự kiến sẽ hoàn thành báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án này trong năm 2023, trình cấp có thẩm quyền trong năm 2024.
Ngoài tuyến đường sắt Bắc - Nam, TPHCM có 5 tuyến đường sắt kết nối với các địa phương, gồm: Đường sắt tốc độ cao Nha Trang - TPHCM; đường sắt TPHCM - Cần Thơ, đường sắt TPHCM - Lộc Ninh; đường sắt TPHCM - Tây Ninh; đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành.