Những thăng trầm nào đã xảy ra trong ngành công nghiệp của Nga vào năm 2022, nguyên nhân là gì và điều gì sẽ xảy ra tiếp theo?
Ngành sản xuất ôtô tụt dốc
Ngành công nghiệp ôtô của Nga đã giảm mạnh nhất trong năm ngoái, sản lượng giảm 67%. Năm ngoái, Nga chỉ sản xuất được 450 nghìn ôtô, mức tối thiểu trong lịch sử. Ngay cả trong cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2009, Nga vẫn còn sản xuất được khoảng 600 nghìn chiếc và trong năm 2012 và 2013, con số này là gần 2 triệu.
Lý do rất rõ ràng - hầu hết nhà sản xuất lớn trên thế giới có nhà máy riêng ở Nga đã rời khỏi đất nước này sau khi chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga bắt đầu, mang theo cả bằng sáng chế và công nghệ. Ngoài ra, việc sản xuất thường gắn liền với các bộ phận nhập khẩu. Kết quả là, ngành công nghiệp ôtô không còn gì.
Ngành công nghiệp ôtô đã chạm đáy lịch sử, nhưng năm 2023, ngành này dự kiến sẽ tăng trưởng. Việc bán xe "Moskvich" mới được lên kế hoạch tại các đại lý ở 23 thành phố của Nga. Dự kiến trong năm nay, các nhà máy ôtô của Nga có thể sản xuất 600 nghìn chiếc.
Tuy nhiên, tình trạng thiếu phụ tùng nhập khẩu vẫn chưa mất hẳn: Nga buộc phải cho phép (đến ngày 1.6) việc sản xuất ôtô không có hệ thống chống bó cứng phanh, hệ thống ERA-GLONASS.
Ngành sản xuất máy giặt èo uột
Năm ngoái, không chỉ có máy móc thông thường mà cả việc sản xuất máy giặt cũng bị suy giảm, cả tủ lạnh, tivi và các thiết bị gia dụng khác nữa.
Các nhà sản xuất thiết bị gia dụng phương Tây không ồ ạt rút khỏi Nga, các doanh nghiệp vẫn đang hoạt động, nhưng nhiều nhà máy gặp khó khăn trong việc cung cấp linh kiện do một số công ty hậu cần lớn từ chối vận chuyển hàng hóa đến Nga và các tàu Nga đã ngừng phục vụ ở nhiều cảng.
Do đó, việc sản xuất đồ gia dụng đôi khi phải dừng lại. Nhưng trong các năm tới, các nhà máy sẽ phải bù đắp những thiếu hụt cho hiện tại.
Ngành sản xuất đồ nội thất lao đao vì không xuất khẩu được
Sản xuất đồ nội thất giảm nhẹ 2,6%. Sản lượng gỗ tấm giảm 12%, ván ép giảm 29%. Theo Hiệp hội các doanh nghiệp chế biến gỗ và đồ nội thất của Nga thì nguyên nhân dẫn đến sự sụt giảm này là do nhu cầu về gỗ tấm trong nước và xuất khẩu giảm.
Các nhà sản xuất ván ép chịu thiệt hại nặng nề nhất. Trước đây, họ bán gần 70% tổng sản lượng ra nước ngoài. Còn bây giờ, xuất khẩu đã giảm một nửa.
Thị trường bán hàng chính của các doanh nghiệp Nga là Mỹ và các quốc gia Tây Âu. Năm ngoái, những thị trường này đã trở nên "không thân thiện". Không thể nhanh chóng định hướng lại khối lượng lớn như vậy cho thị trường nội địa hoặc phương Đông, phần lớn là do những khó khăn về hậu cần và vận chuyển hàng hóa.
Phân bón chưa đến được tay người mua
Phân bón là mặt hàng không bị trừng phạt. Nhưng sản lượng phân bón cũng giảm sút rõ rệt.
Lý do sản xuất phân khoáng giảm sút do sản phẩm bị tồn đọng ở một số doanh nghiệp định hướng xuất khẩu. Nga không thể xuất khẩu phân bón, vì các nước "không thân thiện" đã ngăn cản bằng mọi cách, cho đến khi phân bón trở thành một phần của thỏa thuận ngũ cốc với Ukraina.
Kết quả là, phân bón của Nga bị giảm sút về số lượng, nhưng về số tiền thì đã đạt mức năm 2021 (vì giá phân bón đã tăng rất nhiều vào năm ngoái).
Ngành sản xuất máy tính đã chuyển đổi
Điều thú vị nhất là ở Nga, việc sản xuất máy tính đã tăng vọt gần 60%. Máy tính được sản xuất bởi một số công ty như: Aquarius, DNS, DEPO Computers...
Bây giờ đã có sự nội địa hóa tương đối việc sản xuất thiết bị máy tính (chuyển sản xuất sang Nga). Máy tính được nhập khẩu theo từng bộ phận và chúng đã được lắp ráp tại Nga.
Xu hướng này không chỉ có ở Nga. Trong thời kỳ đại dịch, thế giới đã xảy ra tình trạng thiếu máy tính trầm trọng do chuyển đổi sang hình thức làm việc từ xa, người ta đã nghĩ đến việc chuyển sản xuất về nước họ, bao gồm cả Châu Âu.
Ngoài ra, chi phí vận chuyển đã tăng mạnh trong thời gian gần đây nên việc khởi động sản xuất tại nước mình sẽ có lợi hơn là nhập máy tính từ Châu Á về.
May mặc quần áo đặc chủng
Việc sản xuất may mặc quần áo đặc chủng tăng mạnh nhất trong năm qua, tới 63%. Và ở đây, những lý do cũng rõ ràng: Việc sản xuất áo, trang phục cho quân đội, thực phẩm đóng hộp và thuốc men đã phát triển trong bối cảnh của chiến dịch quân sự đặc biệt.
Dự tính trong năm nay
Bộ Phát triển Kinh tế cũng dự đoán sản lượng ở Nga sẽ giảm vào năm 2023, nhưng chỉ ở mức độ nhỏ, khoảng 0,8%. Nhưng các chuyên gia Nga cũng không loại trừ rằng nếu không có những điều kiện bất khả kháng thì năm nay kinh tế Nga vẫn có thể có sự gia tăng.
