Tội phạm hoạt động băng nhóm lâu dài, vì sao?
Trong thời gian vừa qua, lực lượng cảnh sát các địa phương Thái Bình, Nam Định, Đồng Nai… triệt phá nhiều băng nhóm như Nguyễn Xuân Đường (Đường “Nhuệ”, 49 tuổi, Thái Bình), Lý Thị Loan (Loan “Cá”, Đồng Nai)… hoạt động bảo kê khiến dư luận đồng tình, ủng hộ. Tuy nhiên, vì sao những Đường “Nhuệ”, Loan “Cá” hoạt động trong thời gian dài mới bị phát hiện, triệt phá là điều người dân mong muốn có câu trả lời.
Trước vấn đề trên, ngày 7.5, Thiếu tướng Trần Ngọc Hà đã có trao đổi với Lao Động về nguyên nhân các băng nhóm hoạt động, cũng như những khó khăn khi lực lượng chức năng phát hiện, triệt phá.
Nói về việc, băng nhóm tội phạm lộng hành, ông Hà cho hay, C02 và các lực lượng công an địa phương chưa tiếp nhận trực tiếp những thông tin cụ thể nào về việc này. Tuy nhiên, theo tướng Hà, việc để các băng nhóm hoạt động trong một thời gian dài mới bị phát hiện, triệt phá có rất nhiều nguyên nhân.
Trước hết là công tác nắm tình hình của các lực lượng công an cơ sở chưa được sâu sát, chưa toàn diện cho nên để các băng nhóm tồn tại hoạt động trong một thời gian dài mới bị phát hiện, triệt phá.
Tuy nhiên không phải lực lượng công an không có tài liệu đó. Ngành công an có tài liệu đó nhưng các hoạt động của những băng nhóm này khá tinh vi, núp bóng doanh nghiệp hoặc là qua rất nhiều cái khâu trung gian. Cho nên, việc xác định đối tượng, bắt giữ xử lý kẻ cầm đầu có thời gian cũng khó khăn.
Hầu hết các băng nhóm này, lực lượng cảnh sát hình sự đều nắm được và đều đưa vào diện quản lý và cũng đã bắt giữ, xử lý khởi tố rất nhiều đối tượng được xác định có quan hệ, tham gia băng nhóm đấy.
Ví dụ như vụ Đường Dương (tức Đường "Nhuệ"), Công an Thái Bình và các lực lượng hình sự công an các huyện cũng đã xử lý rất nhiều các đối tượng có quan hệ hoặc nằm trong băng nhóm đó. Tuy nhiên, phải nói, các băng nhóm, với những đối tượng hình sự cộm cán lâu năm thì chúng thường thường núp bóng doanh nghiệp hoặc không lộ diện. Dẫn đến việc đấu tranh triệt phá có những khó khăn.
“Lực lượng hình sự cũng đã rất chủ động nắm, kiềm chế hoạt động của chúng. Cho nên hoạt động lộng hành của các băng nhóm đã giảm”, Cục trưởng C02 cho biết.
Nâng cao phong trào quần chúng tố giác tội phạm
Tướng Hà cũng chỉ ra nguyên nhân nằm ở phong trào quần chúng, tố giác tội phạm của người dân có những hạn chế. Ví dụ hoạt động cưỡng đoạt tiền của doanh nghiệp hỏa táng, thì sau khi bắt Đường “Nhuệ” mới phát hiện ra. Công an Nam Định cũng đã nắm được tin và lực lượng cảnh sát hình sự cũng đã bắt các đối tượng liên quan.
Theo ông Hà, việc tuyên truyền phát động phong trào toàn dân bảo vệ an ninh trật tự, tham gia phát hiện, tố giác tội phạm cũng đã được cấp chính quyền cơ sở, Ban chỉ đạo Phòng chống tội phạm - 138 của Trung ương, địa phương, đoàn thể tuyên truyền rất nhiều. Tuy nhiên theo ông Hà, việc tuyên truyền vẫn phải nhiều hơn nữa.
Mặt khác, mỗi người dân mình phải có ý thức phát hiện ra, tố giác tội phạm. “Chúng ta đừng nghĩ rằng, nó không liên quan đến mình mà không tố giác. Bất cứ người nào có hành vi vi phạm pháp luật nào thì người dân cũng nên phản ảnh sớm tới chính quyền, cơ quan chức năng để biết, để xử lý”, Cục trưởng C02 nói.
Theo ông Hà, tội phạm đó, nếu xử lý ngay từ đầu thì rất đơn giản. Ngay từ lúc manh nha, mới thành lập thì chúng không thể hoạt động phức tạp. Còn nếu để lâu thì càng ngày càng diễn biến phức tạp.
Về biện pháp, giải pháp đấu tranh, triệt phá với loại tội phạm băng nhóm, theo ông Hà, nhiều năm nay chứ không phải bây giờ, Bộ Công an đã có những kế hoạch. Ví dụ, kế hoạch 03 – đấu tranh với loại tội phạm hoạt động có tổ chức; 285 đấu tranh với tội phạm hoạt động tín dụng đen. Đặc biệt kế hoạch 248 của Bộ Công an, đấu tranh triệt phá với các băng nhóm hoạt động tổ chức, đánh bạc; hoặc kế hoạch đấu tranh triệt phá tội phạm liên quan đến khai thác tài nguyên khoáng sản.
Tuy nhiên, để các kế hoạch đạt được hiệu quả, ngoài nỗ lực của lực lượng công an, phải có sự vào cuộc của hệ thống chính trị, đặc biệt là việc phát hiện tố giác từ người dân. “Nếu người dân tố giác hoạt động của tội phạm, tôi tin rằng tội phạm không có cơ hội hoạt động”, tướng Hà cho biết.
