Ngày 30.6, Mỹ lưu hành dự thảo nghị quyết tại Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, kéo dài vô thời hạn lệnh cấm vận vũ khí đối với Iran, nhưng 2 nước có quyền phủ quyết là Nga và Trung Quốc đã báo hiệu phản đối động thái này.
"Đừng chỉ nghe Mỹ, hãy lắng nghe các nước trong khu vực. Từ Israel đến vùng Vịnh, các quốc gia ở Trung Đông - những nước có nguy cơ nhất trước Iran - đang có cùng một tiếng nói: Gia hạn lệnh cấm vận vũ khí" - Reuters dẫn lời ông Mike Pompeo phát biểu tại cuộc họp trực tuyến của Hội đồng Bảo an.
Chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump từ lâu đã lập luận rằng lệnh cấm vận vũ khí đối với Iran không nên được dỡ bỏ. Lệnh cấm vận vũ khí dự kiến sẽ kết thúc vào giữa tháng 10 theo thỏa thuận hạt nhân 2015 mà Iran ký với Anh, Đức, Pháp, Trung Quốc, Nga và chính quyền của Tổng thống Mỹ Barack Obama.
Kể từ khi ông Donald Trump nhậm chức vào năm 2017, chính quyền Mỹ đã từ bỏ thỏa thuận hạt nhân và liên tục tăng cường các biện pháp trừng phạt đối với Iran theo những gì Washington mô tả là cách tiếp cận gây áp lực tối đa.
Phát biểu trước Hội đồng Bảo an, Đại sứ Nga Vassily Nebenzia mô tả chính sách này là "chính sách nghẹt thở tối đa".
"Nhiệm vụ là đạt được sự thay đổi chế độ hoặc tạo ra một tình huống mà Iran theo nghĩa đen sẽ không thể thở. Điều này giống như ghì đầu gối vào cổ của một người" - ông Nebenzia nói, ám chỉ cái chết của người đàn ông da đen George Floyd ở Minneapolis, Mỹ, sau khi một sĩ quan cảnh sát da trắng quỳ gối trên cổ. Cái chết của George Floyd đã làm dấy lên các cuộc biểu tình trên khắp nước Mỹ và trên toàn thế giới.
Cũng trong ngày 30.6, Hội đồng Bảo an đã họp để thảo luận báo cáo của Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres xác định rằng tên lửa hành trình được sử dụng trong một số cuộc tấn công vào các cơ sở dầu mỏ và một sân bay quốc tế ở Saudi Arabia vào năm ngoái có nguồn gốc từ Iran.
Đại sứ Saudi Arabia Abdullah Al Mouallimi cho biết, Nga và Trung Quốc "thông cảm" với tình hình của Riyadh, nhưng về đề xuất mở rộng lệnh cấm vận vũ khí đối với Iran, "họ có lẽ sẽ phản đối Mỹ".
Nếu không thành công trong việc gia hạn lệnh cấm vận vũ khí, Mỹ đe dọa sẽ kích hoạt lại tất cả các lệnh trừng phạt của Liên Hợp Quốc đối với Iran theo thỏa thuận hạt nhân, mặc dù Washington đã rút khỏi thỏa thuận này vào năm 2018. Iran sau đó đã vi phạm một số phần của thỏa thuận hạt nhân để đáp trả việc Mỹ rút đi và áp đặt trừng phạt.
Anh, Pháp và Đức đều bày tỏ lo ngại trước Hội đồng Bảo an rằng việc dỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí đối với Iran sẽ có ý nghĩa lớn đối với an ninh và ổn định khu vực. Tuy nhiên, các nước cũng cho biết họ sẽ không ủng hộ những nỗ lực đơn phương của Mỹ để kích hoạt lại tất cả các lệnh trừng phạt của Mỹ với Iran.
