Ở nước Mỹ, gần như mọi sự chú ý tới cuộc vận động tranh cử tổng thống của Tổng thống đương nhiệm Donald Trump thuộc phía đảng Cộng hoà và cựu Phó Tổng thống Joe Biden thuộc phe đảng Dân chủ giờ đều tập trung vào ba cuộc tranh luận trực tiếp giữa hai người này trên truyền hình vào các ngày 20.9, 15.10 và 22.10 tới.
Ngày 7.10 này sẽ còn có cuộc đấu khẩu tương tự giữa hai ứng cử viên phó tổng thống, nhưng sự kiện này không được quan tâm để ý đến nhiều.
Cơ hội xoay chuyển tình thế
Các cuộc tranh luận trực tiếp trên truyền hình này giữa các ứng cử viên tổng thống ở Mỹ được coi là có tác động rất mạnh mẽ tới nhận thức và tâm lý của cử tri vào thời điểm gần ngay trước ngày diễn ra cuộc bầu cử. Chúng là cơ hội để các ứng cử viên tổng thống tranh thủ đặc biệt diện cử tri vẫn còn phân vân chưa quyết định sẽ bỏ phiếu bầu ứng cử viên nào và diện cử tri hay chao đảo giữa các phe này lại thường phân định thắng bại ở các cuộc bầu cử tổng thống xưa nay ở nước Mỹ.
Nước Mỹ hiện tại đắm chìm trong tình trạng bị phân rẽ nghiêm trọng về chính trị và xã hội. Nếu chỉ với sự ủng hộ của bộ phận cử tri trung thành truyền thống không thôi thì cả ông Donald Trump lẫn ông Joe Biden đều không thể đắc cử. Vì thế, không ai trong số họ dám coi nhẹ, lại càng không dám coi thường, ba cuộc đấu khẩu trực tiếp này nếu muốn đắc cử. Sự thể hiện trong các cuộc tranh luận trực tiếp với nhau này có thể góp phần quan trọng giúp người này xoay chuyển tình thế hoặc giúp kẻ kia củng cố lợi thế.
So với ông Donald Trump, ông Joe Biden có lợi thế của 47 năm hoạt động chính trị trong khi ông Donald Trump mới có được không đầy 4 năm. Nhưng so với ông Joe Biden, ông Donald Trump có lợi thế là cuộc đấu khẩu trực tiếp này không còn là mới mẻ nữa và người đương nhiệm luôn có gang có thép trong lời nói. Tuy cả hai đều hoạt ngôn như nhau nhưng tính cách cá nhân lại rất khác nhau.
Quan niệm của họ về sự thật và tính chuẩn xác của thông tin và lập luận rất trái ngược nhau. Bao giờ cũng vậy, yếu thế của bên này là lợi thế của bên kia và cái khó của bên này là cái thuận của bên kia.
Chiêu pháp vận động tranh cử
Trong những chủ đề nội dung như ứng phó dịch COVID-19, tình hình kinh tế xã hội và tỉ lệ thất nghiệp ở nước Mỹ, lợi thế hiện tại thuộc về ông Joe Biden và điều nghịch lý khôi hài ở đây là ông Joe Biden được lợi lớn đến vậy trong khi gần như hoàn toàn không phải làm gì. Nguyên do ở chỗ ông Donald Trump đang cầm quyền và phải thể hiện cụ thể năng lực cũng như bản lĩnh lãnh đạo đất nước trong việc giải quyết những vấn đề nói trên.
Dịch bệnh là thử thách mà ông Donald Trump cho đến nay không lãnh đạo nước Mỹ vượt qua nổi. Ông Donald Trump cũng đã không thành công với việc ngăn kinh tế Mỹ suy thoái và tỉ lệ thất nghiệp gia tăng. Cho nên người này đã chuyển sang tập trung vào những chủ đề nội dung khác với cách thức vận động tranh cử khác như tăng cường công cụ hoá tình trạng hỗn loạn, bạo lực và mất ổn định ở nhiều nơi, chủ ý khuấy động nỗi lo ngại trong dân chúng về an ninh và ổn định để gây dựng hình ảnh về tổng thống - và ứng cử viên tổng thống - hành động quyết liệt để vãn hồi và đảm bảo luật pháp cũng như trật tự - chiêu bài mà Richard Nixon đã nâng thành chiến lược vận động tranh cử tổng thống năm 1968.
Bằng cách ấy, ông Donald Trump vừa tranh thủ diện cử tri trung thành truyền thống của phe đảng Cộng hoà, vừa làm nhụt ý muốn đi bỏ phiếu của bộ phận cử tri vốn luôn ủng hộ phe đảng Dân chủ.
Do không phải là người đang hành pháp, ông Joe Biden không thể sử dụng được những chiêu pháp vận động tranh cử này.
Cũng nhằm mục đích ấy theo cách tiếp cận ấy, ông Donald Trump luôn reo rắc hoài nghi về tính hợp pháp của thắng cử của ông Joe Biden và tạo viễn cảnh về cuộc chiến pháp lý ở nước Mỹ sau ngày bầu cử tổng thống.
Cái chết của nữ Thẩm phán Toà án Tối cao Mỹ Ruth Bader Ginsburg được ông Donald Trump và phía đảng Cộng hoà tận dụng ngay lập tức để củng cố và gia tăng đa số phe cánh họ trong toà án tối cao Mỹ để có được nhân tố quyền lực ổn định lâu dài thuận theo quan điểm chính sách của đảng Cộng hoà, và trước mắt cho trường hợp toà án này đưa ra phán quyết phân định thắng thua ở cuộc bầu cử tổng thống năm nay.
Trước ba cuộc đấu khẩu trực tiếp giữa ông Donald Trump và ông Joe Biden trên truyền hình, mọi kết quả thăm dò dư luận ở Mỹ vẫn cho thấy ông Joe Biden thắng thế. Nhưng sau ba cuộc đấu khẩu này, cục diện tình thế lại rất có thể sẽ khác và chẳng phải cách đây bốn năm gần như mọi dự báo về kết quả cuộc bầu cử tổng thống Mỹ đều đã trật chìa đấy hay sao?
