Vụ án Đông Á: Vay 1680 tỉ nhưng không công chứng, đăng ký giao dịch bảo đảm

Ngày 14.3, TAND TPHCM xét xử sơ thẩm ông Trần Phương Bình (64 tuổi, cựu Tổng Giám đốc Ngân hàng Đông Á - DAB), Phùng Ngọc Khánh (cựu Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần M&C) và đồng phạm về tội Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.

Trong vụ án này, DAB được xác định là bị hại. HĐXX cũng triệu tập 9 tổ chức, cá nhân là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan nhưng nhiều tổ chức, cá nhân vắng mặt.

Trả lời HĐXX về việc vì sao phải sử dụng 5 pháp nhân của 5 công ty để vay tiền, bị cáo Phùng Ngọc Khánh - cựu Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty M&C cho biết, theo quy định về hạn mức cấp tín dụng của ngân hàng, một doanh nghiệp không được vay quá 15% vốn tự có nên dùng 5 công ty để chia nhỏ các khoản vay để vay được số tiền lớn hơn.

Bị cáo Khánh khai việc vay tiền tại DAB là có gặp bị cáo Bình để trao đổi phương án cơ cấu các khoản nợ của các công ty chứ không bàn bạc hay trao đổi gì với các nhân viên cấp dưới. 

Về phần bị cáo Trần Phương Bình khai liên quan đến chứng thư bảo lãnh và khoản vay 146 tỉ đồng của Công ty M&C, thời điểm đó DAB không đủ vốn để cho vay trung và dài hạn nên chỉ cho vay ngắn hạn.

Tuy nhiên, sau khi cho vay và đến hạn trả nợ, Công ty M&C không có nguồn tiền để chi trả cho DAB, nên đã đi vay tại Ngân hàng An Bình bằng hình thức phát hành trái phiếu. Để có thể vay tiền ở ngân hàng An Bình bằng trái phiếu, DAB đã phát hành chứng thư bảo lãnh trị giá 120 tỉ đồng.

Bị cáo Trần Phương Bình cho biết, bản chất của việc phát hành chứng thư bảo lãnh cho Công ty M&C là để sau khi Công ty M&C vay được tiền từ Ngân hàng An Bình thì DAB thu về được số tiền 120 tỉ đồng. Đồng thời, qua đó kéo dài thời gian trả nợ cho Công ty M&C.

“Về khoản tiền 146 tỉ DAB cho Công ty M&C vay là do thời điểm đó, để không bị ảnh hưởng đến uy tín của DAB nên đã chỉ đạo cho Công ty M&C vay bắt buộc 146 tỉ để công ty này trả nợ gốc và lãi trái phiếu cho ngân hàng An Bình”- bị cáo Bình khai.

Tại tòa hôm nay, bị cáo Trần Phương Bình và Phùng Ngọc Khánh cùng thừa nhận thời điểm làm thủ tục vay tiền của DAB, thì Công ty M&C dùng 18 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đứng tên Công ty M&C để làm tài sản thế chấp cho khoản vay của nhóm 5 công ty với số tiền 1.680 tỉ đồng. Tuy nhiên, 2 bên chỉ ký hợp đồng thế chấp, không thực hiện công chứng và cũng chưa đăng ký giao dịch bảo đảm.

HĐXX cho biết việc thế chấp tài sản của các bị cáo là không đúng quy định của pháp luật về ngân hàng. Thực chất ngân hàng chỉ giữ giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của Công ty M&C mà chưa thực hiện các thủ tục như công chứng, đăng ký giao dịch bảo đảm.