Xem xét giảm lãi vay USD
Theo ông Nguyễn Hoài Nam - Phó Tổng Thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (Vasep), trong 3 tháng đầu năm 2023, xuất khẩu thủy sản giảm 27,5% tương đương mức giảm trong giai đoạn dịch COVID-19 bùng phát.
Chỉ ra nguyên nhân của tình trạng trên, ông Nguyễn Hoài Nam cho biết, do tình hình lạm phát khiến tiêu dùng tại các nước này suy giảm. Vì vậy, nhiều doanh nghiệp dù đã ký hợp đồng nhưng khách hàng dời lại thời gian khiến lượng hàng tồn kho nhiều, gây ảnh hưởng đến xuất khẩu.
Ngoài ra, việc xuất khẩu giảm khiến dòng tiền chậm về, trong khi nguồn vốn tín dụng hạn hẹp khiến các doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu không có nguồn vốn xoay vòng để mua nguyên liệu đúng thời hạn, đúng giá cho nông, ngư dân.
Do đó, ông Nguyễn Hoài Nam nhận định, về lâu dài, để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp xuất khẩu, cần giảm lãi suất vay USD để dòng tiền hỗ trợ không bị nghẽn.
Bên cạnh đó, Chính phủ cần có gói tín dụng khoảng 10.000 tỉ đồng lãi suất thấp để phục vụ thu mua nguyên liệu, kích thích tâm lý để nông ngư dân duy trì việc sản xuất.
Thực tế theo số liệu từ Ngân hàng Nhà nước, đến cuối tuần qua, lãi suất cho vay USD bình quân của các ngân hàng trong nước đối với các khoản cho vay mới và cũ còn dư nợ ở mức 4,4 - 5,7%/năm đối với ngắn hạn; 6,1-6,4%/năm đối với trung và dài hạn.
Lo ngại từ xu hướng xuất khẩu giảm
Mặc dù xuất khẩu đang có thuận lợi khi lực cầu thế giới tăng, giá gạo neo ở mức cao, tuy nhiên ông Nguyễn Ngọc Nam - Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) - cho biết, dù đạt nhiều kết quả ấn tượng song hiệu quả mang lại cho doanh nghiệp, người dân chưa tương xứng.
Các doanh nghiệp trong ngành chủ yếu là doanh nghiệp nhỏ và vừa nên nguồn tài chính hạn chế, khi tới mùa vụ thường thiếu vốn để thu mua lúa gạo. Do đó, Ngân hàng Nhà nước cần có cơ chế chính sách tín dụng cho ngành gạo.
Số liệu của Tổng cục thống kê quý I/2023, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa ước đạt 79,17 tỉ USD, giảm 11,9% so với cùng kỳ năm trước.
Tại hội nghị mới đây, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, nguyên nhân sản xuất, xuất khẩu giảm so với cùng kỳ năm trước là yếu tố thị trường xuất khẩu, các ngành hàng đều gặp khó khăn do lạm phát cao, sức mua sụt giảm, đặc biệt là hàng hoá tiêu dùng không thiết yếu.
Tuy nhiên, tác động đến từng ngành hàng là khác nhau. Cụ thể những ngành hàng có thị trường xuất khẩu chính là Mỹ, EU,.. như dệt may, da giày, gỗ, thuỷ sản có sụt giảm nhiều nhất; trong khi đó các ngành hàng có thị trường xuất khẩu chính là châu Á như cao su, gạo, rau quả, hạt điều,... ít chịu tác động hơn.
Ngoài ra, chi phí nguyên liệu vật tư đầu vào tăng cao trong khi mức giá xuất khẩu không tăng làm giảm sức cạnh tranh của sản phẩm, các doanh nghiệp sản xuất cầm chừng tránh rủi ro. Chi phí nhân công, bao bì, vận chuyển cũng tăng cao.
