Theo phản ánh của người dân tổ dân phố (TDP) Hợp Thành, từ vài tháng nay đặc biệt là vào ban đêm họ thường xuyên bắt gặp dòng nước có màu đen kèm mùi hôi tanh từ khu mỏ khai thác thiếc của Công ty Kim loại màu Thái Nguyên.
Anh Nguyễn Văn Việt (TDP Hợp Thành) cho biết, hàng chục hộ dân tại đây sống nhờ cả vào nghề trồng chè. Gần đây khi thấy nước ngầm, rồi nước từ trong mỏ chảy ra vốn là nguồn nước chính để tưới chè bị ô nhiễm, người dân rất lo lắng.
Dẫn PV ra khu trồng chè nơi có con suối nhỏ chảy từ mỏ thiếc, anh Việt lo lắng: "Bình thường thì nước trong nhưng khi đêm xuống hoặc lúc trời mua là dòng nước chuyển màu đen đục, ào ào chảy xuống. Vì chảy từ trong mỏ thiếc ra nên ai cũng sợ độc hại".
Bà Lê Thị Mây sống ngay gần lối vào khu mỏ bức xúc: "Hàng chục hộ dân boa năm vẫn nhờ nguồn nước này để tưới chè, rau màu. Nhưng bây giờ ít người dám dùng rồi vì sợ ô nhiễm”.
Đỉnh điểm, vào tối ngày 6.7.2022, khi phát hiện nước suối đổi màu và có mùi hôi, người dân đã tập trung trước cửa hầm lò để phản đối. Ngay sau đó, Công an thị trấn Hùng Sơn đã có mặt để giải quyết vụ việc.
Theo biên bản, tại cửa hầm lò ghi nhận nhiều nước chảy tràn trên bề mặt, nước có mùi hôi, máy bơm đã dừng hoạt động. Nguyên nhân phía công ty đưa ra là do vỡ ống nước tại bể xử lý nước.
Công an thị trấn Hùng Sơn đề nghị mỏ khai thác thiếc dừng hoạt động. Tuy nhiên, những ngày sau đó người dân vẫn ghi nhận nước đục và có mùi hôi tanh chảy ra từ khu mỏ.
Theo người dân địa phương, mặc dù việc nguồn nước ô nhiễm nghi do mỏ thiếc xả thải đã diễn ra một thời gian nhưng chính quyền địa phương lại cho rằng không có căn cứ để khẳng định có ô nhiễm.
Theo ông Nguyễn Hữu Quyết - Chủ tịch UBND thị trấn Hùng Sơn, khi nhận được phản ánh của người dân chính quyền thị trấn đều cử cán bộ vào xác minh. Tuy nhiên để khẳng định có phải là xả thải hay không thì chưa đủ căn cứ.
Vị này cũng cho rằng: "Việc người dân tự lấy mẫu nước là không có giá trị bởi lấy mẫu và vào thời điểm nào phải do các cơ quan chức năng. Vừa rồi có một số trận mưa lớn gây lũ khiến nước từ trong hang chảy ra nên cũng có thể có màu".
Trao đổi với PV, ông Nguyễn Quang Hải - Trưởng phòng TNMT huyện Đại Từ cho biết, thời điểm kiểm tra ngày 10.7.2022 có thấy nước chảy ra từ mỏ nhưng cảm quan nhận thấy không có ô nhiễm môi trường nên không lấy mẫu quan trắc.
Ông Hải thông tin thêm: "Các công trình bảo vệ môi trường của đơn vị này hiện chưa hoàn thiện và Sở TNMT cũng chưa có văn bản chấp thuận cho phép hoạt động".
Thông tin tới PV, một vị cán bộ của Công ty CP kim loại màu Thái nguyên khẳng định: "Không có chuyện xả thải ô nhiễm môi trường đâu, bà con nhiều khi hiểu nhầm".
Ngày 12.7.2017, Bộ TNMT đã cấp giấy phép số 1689/GP-BTNMT cho phép Công ty CP kim loại màu Thái Nguyên được khai thác quặng và kim loại thiếc, đồng, bismut bằng phương pháp hầm lò tại tiểu khu phía Nam, khu Tây Núi Pháo thuộc các xã Hà Thượng, xã Tân Thái, thị trấn Hùng Sơn (Đại Từ, Thái Nguyên).
Diện tích khai thác 130,9ha với trữ lượng khai thác là 245.750 tấn. Thời hạn khai thác 13 năm 10 tháng.