Như Báo Lao Động đã có loạt bài phản ánh kiến nghị của hàng chục hộ dân xóm Nam Tiền (xã Phúc Hà, TP. Thái Nguyên) đang sống dưới chân bãi thải mỏ than Khánh Hoà về tình trạng ô nhiễm môi trường và nguy cơ sạt lở, đe doạ tới tính mạng, tài sản.
Theo người dân, nhiều năm nay, họ đã phải chịu đựng tình trạng ô nhiễm nguồn nước, bụi, tiếng ồn, ngập úng từ khi bãi thải được mở rộng. Nhưng điều khiến người dân bất an, lo lắng nhất vẫn là nguy cơ bị bãi thải tràn xuống, vùi lấp người và tài sản khi mà khoảng cách từ khu dân cư tới chân bãi thải chỉ vài chục mét.
Doanh nghiệp nói không ảnh hưởng
Ngày 13.5, trao đổi với PV, ông Vũ Thành Hưng - Phó Giám đốc Công ty than Khánh Hoà khẳng định, hiện tại sườn bãi thải phía này chỉ dùng làm đường cho xe lên đổ thải, vì thế tình trạng bụi hay tiếng ồn cơ bản đã không còn.
Ông Hưng thông tin thêm: "Hoạt động quan trắc môi trường đất, nước, không khí được thực hiện mỗi quý 1 lần và đều trong ngưỡng cho phép. Ô nhiễm như người dân phản ánh là không có căn cứ".
Nói về nguy cơ sạt lở bãi thải, ông Hưng cho biết, ngay cả bằng cảm quan cũng không có nguy cơ, Công ty đã thuê cơ quan chuyên môn để đánh giá dịch động bãi thải mỗi năm 1 lần nhưng tất cả đều không có vấn đề gì.
Đối với tình trạng ngập cục bộ do dòng suối Nam Tiền bị chặn, vị này thừa nhận: "Đúng là có ngập úng, khi mưa gió bão lụt là tình trạng chung phải chấp nhận thôi. Chúng tôi đã từng đề nghị nâng cao cốt đường để hạn chế việc này nhưng người dân không nghe, họ chỉ muốn được di dời".
Theo các kết quả quan trắc về tiếng ồn, độ rung, bụi lơ lửng và nước thải tại mỏ than Khánh Hoà do Chi cục Bảo vệ môi trường tỉnh Thái Nguyên (Sở TNMT Thái Nguyên) cung cấp cho PV thì các thông số đều trong ngưỡng cho phép.
Tuy vậy, những kết quả quan trắc nói trên đều được thực hiện tại các vị trí như moong khai thác, khu vực tuyển rửa, phân xưởng điện cơ khí..., chứ không phải tại khu dân cư hay phía bãi thải tiếp giáp với xóm Nam Tiền.
Còn Phòng Kỹ thuật an toàn môi trường (Sở Công Thương tỉnh Thái Nguyên) cho biết, báo cáo của Công ty than Khánh Hoà về kết quả đo dịch động bãi thải thực hiện trong năm 2020 đều theo đúng thiết kế. Trong năm 2021 không có số liệu.
Phán ánh của người dân có cơ sở
Theo tài liệu có được, ngày 27.4.2021, Sở TNMT phối hợp với UBND TP. Thái Nguyên, UBND xã Phúc Hà xác minh kiến nghị của người dân, khảo sát hiện trường bãi thải và làm việc với Công ty than Khánh Hoà về tình trạng ô nhiễm môi trường, nguy cơ sạt lở bãi thải.
Sau cuộc làm việc này, ngày 28.4.2021, Sở TNMT tỉnh Thái Nguyên có văn bản số 1281 gửi UBND tỉnh Thái Nguyên khẳng định, phản ánh về thực trạng tại bãi thải tiếp giáp xóm Nam Tiền là có cơ sở. Hiện nay, hộ gần nhất cách chân bãi thải khoảng 30m.
Trên cơ sở đó, ngày 18.5.2021, UBND tỉnh Thái Nguyên đã ra văn bản số 2151 về việc đảm bảo an toàn trong hoạt động khai thác tại mỏ than Khánh Hoà gửi một số ngành và đơn vị liên quan.
Theo đó, để giải quyết các kiến nghị của người dân xóm Nam Tiền về tình trạng ô nhiễm môi trường, nguy cơ mất an toàn tại khu vực tiếp giáp với bãi thải, UBND tỉnh Thái Nguyên yêu cầu Công ty than Khánh Hoà phải khẩn trương lập phương án điều chỉnh, mở rộng quy hoạch bãi thải về phía nam. Đồng thời, giao UBND TP. Thái Nguyên phối hợp với Công ty than Khánh Hoà trong việc bồi thường giải phóng mặt bằng khu vực mở rộng bãi thải (khu vực các hộ dân xóm Nam Tiền đang sinh sống).
Được biết, diện tích bồi thường khoảng 4,31ha với 43 hộ dân phải di chuyển chỗ ở, thời gian thực hiện ngay trong năm 2021. Nhưng đến nay, việc này được thực hiện rất ì ạch, nguyên nhân được cho chưa có quỹ đất tái định cư.
Mùa mưa bão đang đến gần, nỗi bất an của hàng trăm con người sống dưới chân bãi thải cũng vì thế mà tăng thêm. Họ biết rằng, tính mạng và tải sản của mình thực sự mong manh trong thời gian chờ các cơ quan chức năng lên phương án, kế hoạch di dời ra khỏi vùng nguy hiểm.
