Nhận định nguyên nhân còn khác nhau
Theo báo cáo của ông Hồ Huy Thành – Giám đốc Sở Tài nguyên và môi trường Hà Tĩnh, đập dâng Vũ Quang có 2 nguồn chính chảy vào là hồ Ngàn Trươi và khe Trươi. Qua kết quả các đợt lấy mẫu của tổ công tác tỉnh Hà Tĩnh cho thấy mức độ ô nhiễm hữu cơ cao nhất là ở lòng hồ Ngàn Trươi, tiếp đến là ở đập dâng Vũ Quang, cuối cùng là Khe Trươi.
Hàm lượng sắt trong nước cao ở tầng đáy của lòng hồ Ngàn Trươi. Nhận định lòng hồ Ngàn Trươi có các điểm chứa quặng, chứa hàm lượng sắt cao nên khi xả về đập dâng có chứa sắt nên nước đổi màu.
Ngoài ra, lòng hồ Ngàn Trươi có nhiều xác thực vật đang phân hủy cũng khiến nước ở đập dâng đổi màu và kèm theo mùi hôi thối.
Trong khi đó, ông Hoàng Xuân Thịnh đại diện Ban quản lý công trình đầu tư và xây dựng thủy lợi 4 - Chủ đầu tư công trình hồ chứa Ngàn Trươi cho rằng nguyên nhân nước có mùi hôi thối là trong thời gian đầu tích nước do quá trình phân hủy xác thực vật. Hiện tượng này sẽ giảm dần theo thời gian.
Hàm lượng sắt cao trong khu vực lòng hồ Ngàn Trươi cũng là nguyên nhân khiến nước đổi màu. Tuy nhiên, đó không phải là nguyên nhân chính.
Đại diện Ban này cho rằng ở khe Trươi có nhà máy chế biến quặng sắt Vũ Quang với khối lượng 80.000 tấn đã khai thác chất đống không được che đậy khi mưa sẽ chảy về theo khe Trươi. Đây chắc chắn là nguyên nhân chính khiến đập dâng Vũ Quang đổi màu. Ông Thịnh kiến nghị tiếp tục thu thập tài liệu để tìm ra nguyên nhân để có giải pháp bởi hiện nay, số liệu lấy mẫu của 2 đơn vị chưa đồng nhất.
Đại diện Trung tâm phân tích và chuyển giao công nghệ môi trường cũng nhận định tác nhân là nhà máy quặng sắt Vũ Quang.
Tiếp tục truy tìm nguyên nhân
Giám đốc Sở Nông nghiệp phát triển nông thôn Hà Tĩnh Nguyễn Văn Việt thông tin nước nước từ kênh Ngàn Trươi Cẩm Trang tưới cho sản xuất nông nghiệp vụ xuân vừa qua, lúa vẫn sinh trưởng phát triển bình thường. Vụ hè thu này lúa cũng sinh trưởng phát triển với biểu hiện bình thường.
Ông Nguyễn Thiều Quang – Chủ tịch UBND huyện Vũ Quang cho rằng, nhà máy quặng sắt Vũ Quang đã đóng cửa lâu nay, các năm trước cũng mưa nhiều tại sao không xảy ra hiện tượng đỏ nước ở đập dâng Vũ Quang. Cho nên các nhà khoa học và cơ quan chuyên môn cần nghiên cứu để có kết luận nguyên nhân thấu đáo.
Ông Nguyễn Hải Thanh – Cục trưởng Cục xây dựng công trình Bộ Nông nghiệp Phát triển nông thôn cho rằng nước hàm lượng sắt ở khe Trươi sau khi lấy mẫu phân tích cho kết quả rất cao. Cho nên cần phải làm rõ để có kết luận thật khách quan, khoa học.
Bí thư tỉnh ủy Hà Tĩnh Lê Đình Sơn khẳng định bước đầu đã xác định sắt 3 là nguyên nhân gây đổi màu nước. Còn nguyên nhân sắt từ đâu gây nên nước đổi màu thì vẫn còn ý kiến khác nhau. Do vậy, tới đây tiếp tục lấy mẫu thêm ở những địa điểm khác để phân tích và có kết luận cuối cùng khách quan, chính xác, thuyết phục nhất.