Tính phương án “bù đắp” cho lao động nữ nghỉ hưu từ 1.1.2018: Để hơn 90.000 người bớt thiệt thòi

Thấp hơn 1 - 10%

Theo tờ trình của Chính phủ, từ 1.1.2018, việc điều chỉnh công thức tính lương hưu trong Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2014 đã làm phát sinh sự so sánh giữa lao động nữ với lao động nam, giữa lao động nữ nghỉ sau với lao động nữ nghỉ trước thời điểm 1.1.2018.

Cụ thể, từ 1.1.2018, lương hưu của lao động nữ nghỉ hưu có thời gian đóng bảo hiểm 25 năm thấp hơn 10% so với người nghỉ hưu từ 31.12.2017 trở về trước. Do đó, Chính phủ vừa có tờ trình đề nghị Quốc hội giao Chính phủ thực hiện chính sách điều chỉnh lương hưu đối với lao động nữ nghỉ hưu từ 1.1.2018.

Theo cách tính mới, để đạt được tỉ lệ hưởng lương hưu là 75%, lao động nữ phải có 30 năm đóng BHXH thay vì 25 năm như trước. Cách tính lương hưu mới đã tác động đến các lao động nữ chưa có thời gian đóng BHXH đủ 30 năm. Có nghĩa, lao động nữ bị thiệt thòi hơn cả do luật không quy định lộ trình áp dụng cách tính lương hưu mới của lao động nữ, còn lao động nam lại có lộ trình thay đổi dần trong thời gian 5 năm.

Giả sử lao động nữ bắt đầu hưởng lương hưu từ năm 2018, có đúng 25 năm đóng BHXH, thì lao động nữ hưởng lương hưu năm 2018 theo Luật BHXH với tỉ lệ chỉ 65%. Trong khi ấy, cùng thời gian đóng bảo hiểm đó, lao động nữ nghỉ từ năm 2017 lại được hưởng tỉ lệ lương hưu là 75%. Như vậy, lao động nữ nghỉ hưu năm 2018 có tỉ lệ lương hưu thấp hơn hẳn so với người có cùng thời gian đóng BHXH nghỉ hưu năm 2017 (từ 1% đến 10%).

Theo dự báo của BHXH Việt Nam, việc áp dụng công thức tính lương hưu theo quy định của Luật BHXH năm 2014, số lao động nữ bắt đầu hưởng lương hưu trong giai đoạn từ năm 2018 đến 2021 sẽ bị thiệt trong mối tương quan với lao động nam. Số lao động nữ bắt đầu hưởng lương hưu bị thiệt thòi trong giai đoạn từ năm 2018-2021 mà có từ 20-29 năm 6 tháng đóng BHXH là hơn 91.000 người. Trong đó, năm 2018 là 20.500 người; năm 2019 là 22.000 người; năm 2020 là 23.500 người và năm 2021 là 25.100 người.

Lắng nghe tâm tư của nhân dân

Tại Nghị quyết kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XIV, Quốc hội giao Chính phủ ban hành quy định thực hiện chính sách điều chỉnh lương hưu đối với lao động nữ bắt đầu hưởng lương hưu từ 1.1.2018 - 31.12.2021 bị tác động bất lợi hơn so với lao động nam do thay đổi cách tính lương hưu.

Thực hiện theo phương án điều chỉnh nêu trên, giai đoạn từ năm 2018 đến năm 2021, mỗi năm sẽ phát sinh thêm nhu cầu kinh phí. Cụ thể, năm 2018 phát sinh thêm 27,8 tỉ đồng; năm 2019 là 23,7 tỉ đồng; năm 2020 là 18,1 tỉ đồng; năm 2021 là 10,3 tỉ đồng. Tổng cộng, số tiền phát sinh thêm là khoảng 80 tỉ đồng. Chính phủ dự kiến nguồn kinh phí điều chỉnh do Quỹ BHXH đảm bảo.

Trao đổi với báo chí tại cuộc họp báo thông tin về tình hình thực hiện các chính sách lao động, người có công và xã hội 6 tháng đầu năm 2018 tổ chức chiều 19.6, Thứ trưởng Bộ LĐTBXH Doãn Mậu Diệp cho biết, bộ đã chủ động tham mưu trình các cấp có thẩm quyền để báo cáo Hội nghị Trung ương 7, khoá XII thảo luận, cho ý kiến và thông qua Đề án “Cải cách chính sách BHXH” với các mục tiêu, nhiệm vụ tiếp tục đẩy mạnh cải cách chính sách BHXH với nhiều nội dung mới, có tính cải cách, đột phá, khả thi cao nhằm bảo đảm an sinh xã hội lâu dài. Đây là lần đầu tiên, Trung ương ra Nghị quyết riêng về cải cách chính sách BHXH, khẳng định sự quan tâm rất lớn của Đảng, Nhà nước đối với chính sách này - Thứ trưởng Doãn Mậu Diệp nhấn mạnh.

Bộ LĐTBXH đã có phương án trình Chính phủ, hiện đang đợi Quốc hội ban hành nghị quyết. Sắp tới, Chính phủ sẽ ban hành nghị định về vấn đề này, việc điều chỉnh này chỉ là để khắc phục những thiệt thòi của những lao động nữ khi áp dụng đúng các quy định của luật BHXH.