Trong tâm thức của mỗi người con đất Việt, Tết là ngày của sum họp, của đoàn viên, của sự vui vầy, quây quần bên nhau để tận hưởng những ngày đầu năm mới hết sức an lành và vui vẻ. Tết bắt đầu cho việc khởi đầu một năm mới với những điều tốt đẹp nhất, hy vọng một năm mới an lành, may mắn, thành công.
Nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Nguyễn Hùng Vĩ cho rằng, với cuộc sống tất bật như hiện nay thì ngày Tết mới là khoảng thời gian mọi gia đình quây quần bên nhau.
Bởi gần Tết, không khí của những ngày cuối năm, mọi người trong gia đình được cùng nhau bận rộn chuẩn bị dọn dẹp nhà cửa sạch sẽ, chăm từng nụ hoa cho nở đúng mùng 1 Tết và những tiếng cười đùa quanh nồi bánh chưng đêm 30. Những khoảnh khắc ấy có lẽ là những gam màu tuyệt vời nhất cho bức tranh sum họp và hạnh phúc gia đình.
Theo ông Vĩ, dù Tết khiến mỗi người tất bật với công việc từ dọn dẹp, mua sắm, đi chơi, đi chúc Tết nhưng nó sẽ giúp tinh thần thoải mái hơn. Do đó, chỉ sau ngày cúng ông Công, ông Táo, những đứa con xa xứ thì mong mỏi, những người mẹ ở nhà thì ngóng trông… Tất cả tạo nên một khung cảnh ngày Tết quen thuộc bao đời của nhiều thế hệ gia đình Việt.
"Tết 2 năm trước, khi dịch COVID-19 chưa được kiểm soát, nhiều bạn trẻ, nhiều gia đình không thể về sum họp cùng gia đình. Đó sẽ là những cái Tết chưa trọn vẹn như ý trong tâm thức người Việt. Còn nay, không ít gia đình dùng kỳ nghỉ Tết làm một chuyến du lịch xa nhà.
Đón giao thừa ở miền đất mới, nơi có những phong tục lạ, phong cảnh đẹp. Họ dường như đã quên, có những người bà, người mẹ chỉ chờ ngày Tết để sum họp con cháu. Để vơi đi phần nào những suy tư của tuổi già, và quan trọng, họ cần con cháu những giờ phút này hơn bao giờ hết. Đừng để kỳ nghỉ Tết chỉ là một kỳ nghỉ lễ" - ông Vĩ cho hay.
Để mùa Tết năm nay trọn vẹn như ý với nhiều hơn những niềm hạnh phúc được lan tỏa, ông Vĩ nhấn mạnh Tết là để về nhà. Khi đó, mỗi người sẽ tự gửi trao hàng triệu lời chúc một năm như ý tới người thân, bạn bè, hướng tới một năm mới vạn sự bình an cùng muôn điều tốt lành.
TS Nguyễn Ánh Hồng, chuyên gia nghiên cứu Văn hóa học, cũng cho rằng, ngày Tết rất thiêng liêng đối với người xa quê, cảm xúc của họ không chỉ dừng lại ở việc về quê ăn Tết mà còn thể hiện ở nhiều việc khác.
Có thể kể đến như khi gặp người thân, được tiếp xúc với những tục lễ truyền thống trong ngày Tết như ngày ông táo lên trời, bữa cơm tất niên cùng gia đình, giờ phút chuyển giao năm cũ sang năm mới (đón Giao thừa), ngày lễ mừng thọ ông, bà, cha, mẹ. Nhất là khi mỗi người dân Việt lại được thưởng thức những món ăn truyền thống trong ngày Tết “Thịt mỡ dưa hành câu đối đỏ”, hoặc nồi bánh chưng ngày Tết và những cành hoa Tết (cành đào, cành mai…).
"Tết là văn hóa, mà văn hóa có thể thay đổi theo thời gian. Thế nhưng, cũng đừng bóp méo ngày Tết cổ truyền bằng những ngày say xỉn, chiếu bạc khắp nơi" - TS Nguyễn Ánh Hồng nói.
Vị chuyên gia cũng nhắc đến mỗi dịp Tết đến xuân về, ông bà vui vầy cùng con cháu bên nồi bánh chưng là hạnh phúc không gì bằng, những câu chuyện, phong tục Tết xưa được ông bà kể cũng chính là cách nuôi dưỡng tâm hồn các bé phong phú và nhân văn. Tết là khoảng thời gian thiêng liêng để hàn gắn những yêu thương, đón những giây phút năm mới bình an.