Nhìn từ một cuộc thi ảnh uy tín
“Pink Lady Food Photographer of The Year” (Anh) là cuộc thi ảnh quốc tế thường niên có uy tín và sức lan tỏa rộng. Năm nay là năm thứ 10 và cuộc thi thu hút tới trên 10.500 ảnh từ trên 70 nước dự thi. Ban giám khảo gồm 43 chuyên gia nhiếp ảnh, nhà phê bình, đạo diễn, giám đốc sáng tạo có tên tuổi từ Hội nhiếp ảnh Hoàng gia Anh, The Guardian News & Media, Financial Times… đã chọn ra trên 150 tác phẩm, sẽ triển lãm tại Hội nhiếp ảnh Hoàng gia Anh ở Bristol (Anh) vào tháng 11 và 12.2021. Những hình ảnh đoạt giải đã được đăng trên hàng loạt tờ báo, hãng truyền thông lớn như The Times, Digital Camera World, BBC News, Vanity Fair, The Guardian…
Với nhiều thể loại đa dạng, những tác phẩm đoạt giải đã thực sự tạo nên một bức tranh lớn đa sắc màu về ẩm thực trên thế giới. Từ cảnh thu hoạch, lao động sản xuất để tạo ra thực phẩm, cảnh nấu ăn, rồi bày biện trong nhà, trong các bữa tiệc lớn, đặc tả các món ăn ngon 5 châu... cho đến hình ảnh quây quần ấm cúng, quần tụ trong gia đình… không phải vô cớ mà người ta bảo rằng con đường ngắn nhất đi đến trái tim chính là dạ dày.
Hình ảnh những cô gái nữ sinh váy trắng ríu rít như những con chim câu, đang ăn chè ở phố cổ Hội An trong tác phẩm “Thưởng thức” (Enjoying) của Việt Văn (báo Lao Động) đoạt giải nhất (First Prize) thể loại “Ẩm thực đường phố” (Street Food) không chỉ là một khoảnh khắc đẹp, đáng yêu mà còn cho thấy Việt Nam là một trong số ít nước có thành công nhất định trong việc kiểm soát dịch bệnh COVID-19. Và ẩm thực đường phố chính là một trong những thứ có sức hấp dẫn lớn đối với du khách khi đến Việt Nam.
Tác phẩm thứ hai đoạt giải nhất thể loại “Thức ăn trên bàn” (Food on the Table) thuộc về tác giả Nguyễn Hữu Thông. Anh đã bắt đúng khoảnh khắc bà con dân tộc vùng cao Lào Cai đang ăn phở sáng trong một luồng ánh sáng sớm tuyệt đẹp làm nổi bật những làn khói bốc lên từ bát phở trong một ngày đông lạnh giá cũng như làm nổi bật những quả trứng trên bàn.
Cho đến một bộ phim thú vị
Cách đây 2 năm khi làm giám khảo ở Liên hoan phim quốc gia tại Vũng Tàu (2019), có một bộ phim dù không đoạt giải nhưng tạo cảm giác thú vị cho tôi là “Ông Tây nước mắm” của bộ đôi đạo diễn NSND Nguyễn Như Vũ và Đào Đức Thanh (Hãng phim Tài liệu và Khoa học Trung ương).
Ông Didier Corlou, một người Pháp từng là bếp trưởng của khách sạn Sofitel Metropole (Hà Nội), phục vụ nhiều nguyên thủ quốc gia trên thế giới, đam mê mà đúng hơn là yêu ẩm thực Việt đến kỳ lạ. Và ông yêu luôn mảnh đất Việt, lấy vợ Việt, sống ở Việt Nam và mở nhà hàng Việt.
Đặc biệt nhất, Didier Corlou có một tình yêu nước mắm đến lạ thường vì thế mang biệt danh “ông Tây nước mắm”. Hình ảnh ông nếm nước mắm đầy phấn khích hay nâng niu những hạt muối lấy từ lu nước mắm, hay rắc muối đầy tinh tế lên những món ăn… để lại dư âm trong lòng khán giả. Didier Corlou nhấn mạnh ẩm thực Việt có những đặc trưng riêng, hoàn toàn khác với ẩm thực Trung Hoa và Thái Lan.
“Một nền ẩm thực mang đậm chất Việt với nước mắm”, Didier Corlou nói, và ông còn đề nghị phải lập bảo tàng nước mắm, có những giải pháp thiết thực để bảo tồn nước mắm.
Hãy quảng bá thêm nhiều những món mới
Những món ăn Việt đã quá nổi tiếng và trở nên định hình trong tâm thức du khách nước ngoài. Đỉnh cao là phở, từng được đài CNN tôn vinh là 1/50 món ngon nhất thế giới (năm 2012) hay “1 trong 10 món ăn tốt nhất cho sức khoẻ con người” do The Times công bố (năm 2017). Rồi bún chả Hà Nội, từng có tên trong danh sách “Các món ăn ngon nhất mùa hè” do CNN bình chọn năm 2012, năm 2014 lọt vào danh sách “10 món đường phố tuyệt nhất thế giới” qua kết quả bình chọn trên National Geographic.
Hình ảnh về Tổng thống Mỹ Obama ăn bún chả tại một quán ăn nhỏ ở Hà Nội khi đương nhiệm năm 2016 đã quá nổi tiếng. Hay bánh mì, năm 2013 tạp chí National Geographic bình chọn là “1 trong 11 món ăn đường phố ngon nhất thế giới”. Trong chuyến công du Việt Nam nhân tham dự APEC tháng 11.2017, Thủ tướng Australia - Malcolm Turnbull đã thưởng thức món bánh mì kẹp thịt vỉa hè Đà Nẵng cho bữa sáng… Và cả những món nem, gỏi cuốn nữa…
Nhưng bên cạnh những món ngon - tạo thương hiệu như trên, cần quảng bá thêm những món mới như xôi, từ xôi ngũ sắc ở vùng cao hay các loại xôi xéo, xôi ngô, xôi gấc, xôi đỗ đen, đỗ xanh, xôi lá nếp… ở đồng bằng hay chè với những món chè đặc trưng ở cả 3 miền Bắc - Trung - Nam. Từ chè sắn, chè bưởi đến chè đậu ván, chè trôi nước, chè bà ba, chè nhân thịt quay… Và cần tạo ra thêm nhiều phố ẩm thực Việt, với những món ăn đường phố để hấp dẫn du khách. Cần tăng cường quảng bá ẩm thực Việt sâu rộng hơn nữa bởi văn hóa ẩm thực cũng góp phần quan trọng vào việc xây dựng thương hiệu quốc gia, thương hiệu văn hóa và du lịch đặc sắc chỉ có ở Việt Nam.
