Gazprom đề xuất chương trình đầu tư 2 nghìn tỉ rúp (37 tỉ USD), tăng 16% so với năm 2022 và cao hơn nhiều so với mức chi tiêu của những năm trước.
Theo trang Energy Intelligence, ngân sách dồi dào sẽ cho phép Gazprom tiếp tục với các dự án cơ sở hạ tầng quan trọng đang được triển khai, cũng như khởi động chiến lược đa dạng hóa được quảng cáo rầm rộ bằng cách xây dựng các liên kết tới các thị trường khác ở phía đông.
Sức mạnh chi tiêu
Ngân sách kỷ lục năm 2023 cao hơn nhiều so với mức phân bổ 1,5 nghìn tỉ rúp cho năm 2018, khi Gazprom đang xây dựng đồng thời ba đường ống xuất khẩu khí đốt lớn - Power of Siberia (Sức mạnh Siberia), Turk Stream (Dòng chảy Thổ Nhĩ Kỳ) và Nord Stream 2 (Dòng chảy phương Bắc 2).
Gazprom cho biết, chương trình đầu tư trong năm tới sẽ bao gồm các dự án phát triển thượng nguồn trên Bán đảo Yamal cũng như ở Đông Siberia, ngay cửa ngõ các thị trường Châu Á vẫn đang cần nguồn cung của Nga.
Các khoản đầu tư cũng sẽ hướng tới việc tăng cường khí đốt qua đường ống Power of Siberia tới Trung Quốc, cũng như tới hoạt động kinh doanh xử lý khí đốt của Gazprom. Công ty sẽ khởi động đoạn 800 km cuối cùng của Power of Siberia và cơ sở trung chuyển Kovyktinskoye mới vào cuối tháng này.
Định hướng mới?
Hội đồng quản trị của Gazprom sẽ xem xét chiến lược phát triển dài hạn trong 10 năm tới hoặc xa hơn tại cuộc họp vào ngày 7.12. Chiến lược mới có thể sẽ phản ánh việc công ty mất thị trường khí đốt đường ống ở Châu Âu và nhu cầu xây dựng cơ sở hạ tầng để xuất khẩu khí đốt lớn hơn sang Trung Quốc - dự kiến đạt tổng cộng khoảng 15 tỉ mét khối trong năm nay - và rộng hơn là Châu Á.
Dự án đa dạng hóa xuất khẩu khí đốt chính là Power of Siberia 2 tới Trung Quốc. Đường ống này bao gồm chặng Soyuz - Vostok đi qua Mông Cổ, vẫn đang ở giai đoạn thiết kế và cần một hợp đồng chắc chắn với Bắc Kinh để tiến hành.
Không rõ liệu Gazprom có chi bất kỳ khoản tiền đáng kể nào cho Power of Siberia 2 vào năm tới hay không, nhưng tập đoàn cũng đã đầu tư vào việc thăm dò ở Đông Siberia để có thể kiếm tiền từ khí đốt ở các mỏ dọc theo tuyến đường. Phát triển thượng nguồn ở Đông Siberia và Viễn Đông của Nga vẫn là một trong những ưu tiên đầu tư dài hạn của Gazprom.
Tuy nhiên, việc xây dựng đường ống sẽ không chỉ giới hạn ở Power of Siberia 2, vì Gazprom cũng đang tìm cách tích hợp các đường ống phía đông vào hệ thống cung cấp khí đốt phía đông.
Mục tiêu cuối cùng là kết nối các mạng lưới phía tây và phía đông hiện đang tách biệt, cho phép nhiều khí đốt từ Tây Siberia và Bắc Cực được chuyển hướng tới các thị trường xuất khẩu mới.
Điều này sẽ liên quan đến việc xây dựng các đường ống kết nối giữa Power of Siberia 1 và Power of Siberia 2, cũng như giữa Power of Siberia 1 và đường ống Sakhalin - Khabarovsk - Vladivostok.
Các dự án quan trọng khác ở phía đông bao gồm xây dựng nhà máy xử lý khí Amur với công suất 42 tỉ mét khối mỗi năm, được tài trợ một phần bằng nguồn vốn bên ngoài, và mỏ khí khổng lồ ngoài khơi Yuzhno - Kirinskoye.
Khai thác ở Bắc Cực
Phó giám đốc điều hành phụ trách chiến lược của Gazprom, Oleg Aksyutin, cho biết tại Hội nghị St. Petersburg vào tháng 9 rằng Gazprom đã xoay trục về hướng đông từ nhiều năm trước, và các ưu tiên này hiện không thay đổi.
Ông nói, trong điều kiện hiện tại, những dự án hướng đông đó có thể được hoàn thành vì chúng vẫn khả thi bất chấp sự đối đầu với phương Tây.
Các mỏ khí đốt trên Bán đảo Yamal chủ yếu được dành cho xuất khẩu sang Châu Âu thông qua các đường ống Nord Stream 1 và Nord Stream 2. Tuy nhiên, các vụ nổ bí ẩn trên các đường ống này vào tháng 9 - cùng với kế hoạch của Châu Âu loại bỏ dần việc nhập khẩu khí đốt qua đường ống của Nga - khiến việc mở rộng Bắc Cực trở nên kém thuyết phục hơn.
Tuy nhiên, các mỏ ở Bắc Cực có thể đáp ứng nhu cầu trong nước hoặc cung cấp cho các dự án hóa dầu và/hoặc LNG, giải phóng thêm khí đốt từ khu vực Nadym-Pur-Taz cũ của Tây Siberia cho các nhà xuất khẩu hướng đông.
Tổ hợp Ust-Luga của Gazprom ở phía tây bắc nước Nga trên Biển Baltic sẽ cần khí đốt cho các cơ sở hóa dầu của mình và cũng sẽ bao gồm kế hoạch xuất khẩu LNG 13 triệu tấn mỗi năm. Với chi phí ước tính 20 tỉ USD, hơn cả tổng chi phí của Nord Stream 2 (10 tỉ USD) và Turk Stream (7,4 tỉ USD), Ust-Luga hiện là dự án đầu tư lớn nhất của Gazprom.
Giấc mơ đường ống
Chi tiêu dài hạn hơn cho đường ống dẫn khí đốt có thể xuất phát từ tham vọng của Gazprom nhằm khai thác các thị trường Trung Á và các điểm đến xa xôi ở Nam Á.
Trong chuyến thăm Mátxcơva của Tổng thống Kazakhstan Kassym-Zhomart Tokayev vào tuần trước, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đề xuất thành lập một liên minh khí đốt ba bên giữa Nga, Kazakhstan và Uzbekistan.
Hồi tháng 9, ông Putin cũng đề xuất một đường ống dẫn khí đốt qua Kazakhstan, Uzbekistan và Afghanistan tới Pakistan.
Gazprom cũng đang xem xét mở rộng công suất của đường ống dẫn khí Turk Stream có công suất 31,5 tỉ mét khối/năm chạy qua Biển Đen, như một phần trong đề xuất của ông Putin về việc xây dựng một trung tâm khí đốt ở Thổ Nhĩ Kỳ để bán cho Châu Âu.
Gazprom tin rằng điều đó có thể có ý nghĩa hơn là bỏ tiền ra để sửa chữa các tuyến đường ống Nord Stream bị hỏng.
