“Giá xăng dầu tăng theo giá nhiên liệu thế giới đồng thời giá lương thực, thực phẩm, ăn uống ngoài gia đình và giá dịch vụ giao thông công cộng tăng trong dịp Tết Nguyên đán Nhâm Dần là những nguyên nhân chính làm chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng Hai tăng 1% so với tháng Một.
Theo đó, CPI đã tăng 1,42% so với cùng kỳ,” bà Nguyễn Thu Oanh, Vụ trưởng Vụ thống kê giá (Tổng cục Thống kê) chỉ ra một số nguyên nhân chính làm cho chỉ số giá tiêu dùng trong tháng đi lên.
10/11 nhóm hàng tăng giá
Báo cáo của Tổng cục thống kê cho biết, so với tháng Một CPI tháng của Hai tăng 1%, trong đó khu vực thành thị tăng 0,99% và nông thôn tăng 1,02%. Tính chung trong rổ hàng hóa, dịch vụ chính, 10/11 nhóm tăng giá và chỉ riêng nhóm dịch vụ bưu chính viễn thông là giảm giá.
Đáng lưu ý, chỉ số nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống đã tăng 1,54%, tác động CPI chung tăng 0,52 điểm phần trăm, trong đó lương thực tăng 0,35%, thực phẩm tăng 1,69%, ăn uống ngoài gia đình tăng 1,68%.
Tại nhóm lương thực, chỉ số giá nhóm gạo tăng 0,2% (gạo nếp tăng 0,49%; gạo tẻ ngon tăng 0,35%; gạo tẻ thường tăng 0,14%).
Bà Oanh cho biết, nguyên nhân khiến giá gạo tăng nhẹ chủ yếu do giá xuất khẩu duy trì ở mức cao đồng thời các thị trường tiêu thụ gạo của Việt Nam (như Philippines, Malaysia, Trung Quốc…) lại tăng cường nhập khẩu. Mặt khác, nhu cầu tiêu dùng trong nước với các loại gạo tẻ ngon và gạo nếp cũng tăng vào dịp Tết Nguyên đán và Rằm tháng Giêng.
Bên cạnh đó, giá dầu hỏa tăng 8,32%, gas tăng 3,5%, điện sinh hoạt tăng 1,01% đã khiến chỉ số giá nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng tháng tăng 0,92%. Đặc biệt, chỉ số giá nhóm giao thông trong tháng đã “leo thang” 2,35% so với tháng trước, chủ yếu do giá xăng, dầu tăng nhích tới 5,8% (khiến CPI chung tăng 0,21 điểm phần trăm) do ảnh hưởng của đợt tăng giá vào ngày 21.1; 11.2 và 21.2.
Chỉ số giá tiêu dùng 2 tháng tăng 1,68%
Thống kê cho thấy, chỉ số giá tiêu dùng 2 tháng đầu năm đã tăng 1,68%, trong đó giá xăng dầu đã tác động làm CPI chung tăng 1,63 điểm phần trăm, do điều chỉnh 4 đợt và tăng tổng cộng 45,3% so với cùng kỳ năm trước. Thêm vào đó, giá gas trong nước biến động theo giá gas thế giới, tăng 18,64% so với cùng kỳ đồng thời góp phần làm CPI chung tăng 0,27 điểm phần trăm.
Tuy nhiên, bà Oanh cũng cho biết, tính chung hai tháng, một số nhóm hàng hóa, dịch vụ đã giảm giá và góp phần “hạ nhiệt” đà tăng của CPI.
Cụ thể, giá các mặt hàng thực phẩm 2 tháng đầu năm giảm nhẹ 1,75% so với cùng kỳ năm trước, làm CPI giảm 0,37 điểm phần trăm, trong đó giá thịt lợn giảm 21,89%, mỡ ăn giảm 23,31%, giá thịt chế biến giảm 4,74%.
Bên cạnh đó, giá dịch vụ giáo dục giảm 4,36% do ảnh hưởng của dịch COVID-19 khiến một số tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã miễn giảm học phí từ học kỳ I năm học 2021-2022, tác động làm CPI giảm 0,24 điểm phần trăm. Thêm vào đó, giá thuê nhà ở cũng giảm 16,36% so với cùng kỳ năm trước do nhiều hộ gia đình giảm giá hỗ trợ người thuê nhà trong tình hình dịch vẫn diễn biến phức tạp, làm CPI giảm 0,08 điểm phần trăm.
Như vậy, lạm phát cơ bản tháng Hai đã tăng 0,49% so với tháng trước và tăng 0,68% so với cùng kỳ năm trước.
“Trong 2 tháng đầu năm, lạm phát cơ bản bình quân tăng 0,67% so với bình quân cùng kỳ năm 2021, thấp hơn mức CPI bình quân chung (tăng 1,68%), điều này phản ánh biến động giá tiêu dùng chủ yếu do giá lương thực, xăng, dầu và gas tăng,” bà Oanh trao đổi.
