“Dự án ma” quảng cáo thật
Thời gian qua, nhiều người sử dụng điện thoại, mạng xã hội… thấy rất khó chịu, bị làm phiền trước tình trạng các nhân viên môi giới nhà đất chủ động liên lạc chào mời mua các sản phẩm bất động sản. Điều đáng nói, các dự án được quảng cáo này phần lớn không được cơ quan chức năng phê duyệt.
Mới đây nhất (ngày 21.2), mạng xã hội xôn xao clip ghi cảnh lãnh đạo và nhân viên công ty bất động sản liên tục chạy, chốt giá đất nền, tạo cơn sốt đất. Clip dài khoảng 4 phút ghi lại ở một bãi đất trống, bên cạnh con đường có hàng chục chiếc ôtô đang đậu. Một số nhân viên của công ty bất động sản mặc vest cầm cặp da và sổ đỏ (giấy chứng nhận quyền sử dụng đất) chạy đi chạy lại thông báo chốt cọc với một MC.
Khu đất được dựng rạp rao bán trên thuộc tổ 5, ấp Đồi Đá, xã Lộc Khánh, huyện Lộc Ninh, tỉnh Bình Phước. Tuy nhiên, sau khi xác minh sự việc trên chỉ là trò dàn dựng, gây sốt đất ảo, đánh vào tâm lý những người nhẹ dạ, hám lời cao. Theo ông Trần Quang Vinh - Chủ tịch UBND xã Lộc Khánh - khu đất này không phải là dự án nhà ở thương mại. Việc tung thông tin khu đất là dự án nhà ở là thông tin sai, xã Lộc Khánh chưa có dự án nhà ở, dự án khu dân cư. Việc tổ chức rao bán đất nền dự án là chưa có căn cứ pháp lý.
Để người dân không rơi vào “bẫy”, mới đây Sở Xây dựng tỉnh Hòa Bình có công văn công khai danh sách 8 "dự án ma”, không có trên địa bàn, chưa được cơ quan có thẩm quyền cấp phép đầu tư, chưa đủ cơ sơ pháp lý, không đủ điều kiện huy động vốn và kinh doanh bất động sản.
Cụ thể, 8 dự án gồm: Dự án Green Oasis Hòa Bình - Lương Sơn; dự án Beverly Hill - Lương Sơn Hòa Bình; dự án Vịt Cổ Xanh Ecologe Việt Pháp; dự án Sun Legend Villa - Đà Bắc Ecolodge; dự án Mountain Villa - Lương Sơn; dự án Kai Village Resort tại cầu Mè, xã Mông Hóa, TP.Hòa Bình; dự án Ohara Villas & Resort, xã Mông Hóa, TP.Hòa Bình; dự án The Moon Village tại xã Yên Quang, TP.Hòa Bình.
Điều đáng nói, 8 dự án nói trên dù là “dự án ma” nhưng theo tìm hiểu và ghi nhận của PV Lao Động đã được quảng cáo, rao bán liên tục trên nhiều trang thông tin trực tuyến về bất động sản trong suốt thời gian dài. Điển hình, khu biệt thự Green Oasis vẫn ngang nhiên rao bán trên Internet với giá 2 - 3,5 triệu đồng/m2 và tổng giá trị là 670 - 915 triệu đồng/căn biệt thự.
“Dự án ma” tung hoành ngang dọc khắp nơi, để đánh vào lòng tin, sự nhẹ dạ và sự thiếu hiểu biết các quy định trong đất đai của khách hàng, các công ty kinh doanh bất động sản “vẽ” nên các dự án, các dự án chưa được phê duyệt, chưa đầy đủ các thủ tục pháp lý… đã tổ chức rao bán công khai.
Hệ quả nhiều dự án sau khi bị chính quyền “điểm huyệt”, bị phạt, thậm chí khởi tố vụ án lừa đảo… các chủ đầu tư “bỏ của chạy lấy người”, không trả tiền cho khách hàng khiến nhiều người lâm vào cảnh nợ nần chồng chất, trắng tay, gia đình lục đục ly tán.
Cần mạnh tay xử lý
Theo đánh giá của Bộ Xây dựng, mặc dù nền kinh tế khó khăn, nhưng giá bất động sản, nhà ở, đất nền vẫn liên tục tăng từ đầu năm. Tính đến cuối năm 2021, trong khi giá căn hộ chung cư tăng bình quân 5-7% thì giá nhà ở riêng lẻ trong dự án tăng 15-20% và giá đất nền tăng 20-30% so với cuối năm 2020.
Trao đổi với Lao Động, ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM (HoREA) - cho rằng, cơ quan chức năng cần mạnh tay hơn nữa trong việc xử lý các đối tượng đăng thông tin mua bán dự án sai sự thật để chiêu dụ khách hàng. Các địa phương cần công bố rộng rãi quy hoạch, công bố thông tin các dự án đang triển khai, đủ điều kiện pháp lý mở bán tại địa phương mình.
“Đối với người dân nếu có nhu cầu đầu tư bất động sản phải tỉnh táo, đừng hám lợi khi đọc thông tin về rao bán nhà đất trên mạng với vị trí tốt nhưng giá quá rẻ. Việc góp vốn, đặt cọc, hợp tác đầu tư lại là thỏa thuận của Luật Dân sự. Nhưng Luật này quy định giá trị đặt cọc do hai bên tự thỏa thuận. Vì vậy, nhiều chủ đầu tư, công ty môi giới lừa người dân đặc cọc vài trăm triệu, thậm chí cả tỉ đồng để lừa đảo” - ông Châu cho hay.
Dưới góc độ pháp lý, luật sư Nguyễn Huy An (Đoàn luật sư Hà Nội) phân tích, Nghị định số 16/2022/NĐ-CP của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính về xây dựng có hiệu lực ngày từ ngày 28.1, chủ đầu tư dự án kinh doanh bất động sản huy động vốn không đúng quy định bị phạt đến 1 tỉ đồng.
Tuy nhiên, luật sư An cho rằng, mức xử phạt hành chính tới 1 tỉ đồng là chưa đủ sức răn đe và không đáng kể gì với nhiều doanh nghiệp bất động sản, bởi mức phạt này chưa bằng giá trị một căn chung cư và các chủ đầu tư mánh khóe sẵn sàng “hy sinh” 1 căn hộ để đổi lấy lợi ích trước mắt.
Từ đó, theo vị này việc công khai minh bạch thông tin dự án bất động sản rộng rãi là hết sức cần thiết, để khách mua nắm bắt thông tin, chủ động đánh giá rủi ro và tránh sập bẫy những “dự án ma”, dự án chưa đủ điều kiện kinh doanh bất động sản.
Chia sẻ giải pháp dưới góc độ thị trường, TS Nguyễn Văn Đính - Chủ tịch Hội môi giới Bất động sản Việt Nam - cho rằng, một khi hoạt động môi giới được chuyên nghiệp và quy chuẩn hóa thì có thể góp phần hạn chế, chấm dứt các dự án ma. “Khi việc giao dịch bất động sản phải qua sàn cũng như hoạt động của các sàn được giám sát một cách chặt chẽ thì sản phẩm từ các dự án ma, không chính thống sẽ không còn cửa để mua bán nữa” - TS Đính nhận định.
Nhiều chuyên gia kinh tế cũng cho rằng, việc “dự án ma” hoành hành, một phần do sự quản lý lỏng lẻo của cơ quan chức năng. Trên thực tế, từ xã, phường đến quận, huyện và thành phố đều có lực lượng thanh tra nhưng công tác giám sát, xử lý hiện nay vẫn chưa hiệu quả.
Dù biện pháp nào đi chăng nữa thì một trong những giải pháp quan trọng là nhà đầu tư, khách hàng phải tự nhận thức, nâng cao vai trò, trách nhiệm của mình khi tham gia vào thị trường, đầu tư bất động sản.
