Có vẻ như Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến không muốn hình sự hóa vụ việc mà chỉ muốn xử lý nội bộ, rằng “sẽ rất nghiêm khắc”. Nhưng cái nghiêm khắc nhất của ngành y cũng không làm rõ hết nguyên nhân vì sao có cái gọi là “lỗi nhận định” của bác sĩ Y Tâm - người trực tiếp bó bột cho Hà Vi. Lỗi nhận định này có thể do tình trạng cá nhân, trình độ học thuật cộng kinh nghiệm nhưng mấu chốt vấn đề là liệu việc đào tạo bác sĩ Y Tâm có liên quan gì đến vấn đề truyền thông thường xuyên nghi ngờ có quá nhiều loại hình đào tạo bác sĩ, dẫn tới việc người bác sĩ không đủ năng lực khám chữa bệnh?
Trong ngành y có khái niệm chứng và căn, chứng là biểu hiện bề ngoài của bệnh rất dễ “dập” bằng các phương thuốc thông thường, căn là nguồn gốc thật sự của bệnh cần được điều trị lâu dài, người thầy thuốc có lương tâm phải tìm ra căn nguyên của bệnh và điều trị đến nơi đến chốn.
Các tai biến trong ngành y thường xuất hiện theo chuỗi chứ không thể là hành động đơn lẻ, do đó cần phải có cơ quan điều tra độc lập để làm rõ. Ngoài ra, chắc chắn hội đồng giám định y khoa do cơ quan điều tra hay tòa án trưng cầu sẽ có kết luận khách quan hơn chính ngành sai phạm điều tra và tự kết luận về mình.
Việc xử lý nội bộ vụ Bệnh viện Cư Kuin bằng thương lượng bồi thường có thể thỏa mãn gia đình nạn nhân và làm cho ngành y tạm thời “nhẹ tội”, nhưng vấn nạn vì sao bệnh nhân chỉ vì một chấn thương ở chân phải dẫn tới cắt cụt chân hoặc nghiêm trọng hơn sẽ có sẽ xảy ra ở bệnh viện khác.
Thực tế cũng đúng như vậy khi gần như cùng lúc, trong buổi sáng 18.3 đen tối của ngành y, thêm một bệnh nhân chết tại Bệnh viện Đà Nẵng sau mổ cũng chỉ vì chấn thương ở chân. Tệ hơn, việc lãnh đạo Bệnh viện Đà Nẵng kết luận bệnh viện không có gì sai vì đã làm đúng quy trình đã làm dấy lên cơn sóng giận dữ không chỉ gia đình nạn nhân mà còn là cả xã hội trước sự thản nhiên vô cảm trước sinh mạng một con người.
Cách đây không xa, tại một bệnh viện ở TPHCM cũng xảy ra cái chết của Dương Châu Toàn - bị ngã xe vào ngày 6.1, sau đó đưa vào cấp cứu ở bệnh viện. Các bác sĩ chẩn đoán Toàn đứt dây chằng, tuy nhiên vì máu bầm chưa tan nên chưa thực hiện phẫu thuật nối dây chằng ngay lập tức. 12 ngày sau, anh được đưa đến khoa ngoại dịch vụ để phẫu thuật nối dây chằng. "Ca phẫu thuật khá suôn sẻ, đến 9h tối cùng ngày tôi về nhà và để em gái ở lại chăm sóc Toàn. Đến khoảng 3h sáng 19.1, Toàn tự nhiên có dấu hiệu đau nên kêu y tá đến chích thuốc. Sau mũi tiêm đó, Toàn có dấu hiệu lạ, co giật và bất tỉnh", chị Th - chị cái Toàn - chia sẻ. Rồi Toàn qua đời.
Sau đó, một nhóm thiện nguyện đã phát động một chiến dịch công lý cho Toàn và thu được 11.000 chữ ký đề nghị làm rõ tận cùng nguyên nhân cái chết của chàng trai trẻ này.
Bà Châu Thị Tuyết Trinh - mẹ của Toàn - cũng đã có tâm thư gửi cộng đồng, trong đó có đoạn: “Tôi là mẹ của Dương Châu Toàn và hiện đang công tác trong ngành nông nghiệp tỉnh Tây Ninh (là bác sĩ thú y thuộc Chi Cục Thú y Tây Ninh). Từ ngày con trai tôi mất, tôi đã không muốn làm hay đọc bất cứ tin tức nào cả, nên khi chị em và bạn bè của Toàn thông báo về việc sẽ tổ chức chiến dịch này, tôi đã đồng tình và nhắc nhở chúng cần thận trọng, tránh gây tổn thương cho bất kỳ ai. Rồi tôi cũng bất ngờ khi nghe nói có hơn 11.000 người đã chung tay ký tên tìm kiếm sự thật cho con mình, điều này càng khẳng định rằng, nhu cầu được biết thông tin đúng của cộng đồng là có thật. Với tư cách người mẹ, tôi chân thành cảm ơn những người đã ủng hộ chiến dịch. Rồi tôi đã nghe chúng đọc những chia sẻ về câu chuyện đồng cảnh ngộ của các bạn (dù có những chuyện đã trôi qua từ rất lâu), tôi cũng nhận thấy những mong mỏi về một ngành y ngày càng phát triển và là chỗ dựa tin cậy cho sức khỏe của mọi người. Tôi trân trọng cả những hồi đáp đa chiều của các bác sĩ gần xa, tôi nghĩ, việc có nhiều ý kiến lên tiếng sẽ là cơ hội tốt để mọi người có thêm một dịp nữa để cùng trao đổi, thảo luận, từ đó rút ra những kinh nghiệm hữu ích cho việc điều trị. Tôi hiểu, rủi ro là điều không mong muốn và tôi cũng tin rằng có những phần kiến thức rộng lớn mà chính chúng ta cũng chưa từng khai phá hết. Nhưng bên cạnh đó, sự thận trọng, trung thực và việc giữ gìn phẩm chất y đức cũng là những phần trách nhiệm quan trọng và không thế thiếu của bất kỳ ai theo nghề này”.
Vâng, cộng đồng muốn làm rõ, làm đến tận cùng nguyên nhân gây ra 3 tai biến y khoa nêu trên, không phải vì thù tức của gia đình nạn nhân, không phải vì định kiến mà là sự kỳ vọng về một sự quản trị ngành y minh bạch.
