Thời gian qua, Việt Nam đã tập trung đào tạo nguồn nhân lực cho các ngành công nghệ, nhưng vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu của thị trường, kể cả lượng và chất, đó là thực tế mà chúng ta phải đối diện, không nên né tránh. Kêu gọi các tập đoàn công nghệ đến Việt Nam đầu tư, nhưng không có đủ nguồn nhân lực cung cấp theo nhu cầu, thì khó lòng để nói đến phát triển ngành công nghệ cao.
Thử quan sát một vòng sẽ thấy, Viện Nghiên cứu Dữ Liệu lớn, Trung tâm Quốc tế khoa học và giáo dục liên ngành (ICISE), Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) và nhiều trung tâm khác, từ Nhà nước đến tư nhân, dù nỗ lực rất nhiều nhưng chưa có những thành công nổi bật về đào tạo nhân lực cũng như sản phẩm.
Cho nên, đối với ngành công nghiệp bán dẫn, hiện nguồn nhân lực chỉ đáp ứng chưa đến 20% nhu cầu thị trường là điều đương nhiên. Không có con người có chuyên môn cao trong các lĩnh vực công nghệ, thì câu chuyện trí tuệ nhân tạo, robot thông minh hay công nghiệp bán dẫn vẫn chỉ là lý thuyết, và chúng ta vẫn chỉ đứng bên xa lộ để ngắm nhìn những đoàn xe 4.0 vút qua mà thôi.
Để có nguồn nhân lực ngành bán dẫn thì phải đào tạo, trong đó có vai trò của các trường đại học. Có điều, trường có đủ thực lực để đào tạo ngành này không nhiều, vì thiếu chuyên gia. Xét cho cùng, thầy dạy cũng không có nhiều, nên không thể đào tạo ra nhiều học trò. Chuyên gia công nghệ phải là thứ thiệt, không có chuyện đào tạo đại trà.
Trong lúc đang khát nguồn nhân lực ngành bán dẫn, còn có một cách bù đắp, đó là thu hút nguồn nhân lực từ nước ngoài, trong đó có nhiều du học sinh Việt Nam ở các nước. Có rất nhiều kỹ sư, chuyên gia công nghệ người Việt Nam làm việc cho các công ty nước ngoài, nếu có chính sách sử dụng và đãi ngộ phù hợp, chắc chắn sẽ có nhiều người hưởng ứng. Các địa phương từng tổ chức chương trình “trải thảm đỏ đón nhân tài”, trong lúc này lại rất cần trải thảm đỏ, không chỉ trong nước mà tầm quốc tế.
Các doanh nghiệp hãy sẵn sàng cho các cuộc tuyển dụng nhân tài để có được những kỹ sư, chuyên gia xuất sắc về đầu quân.
