Cuốn sách bao gồm những kiến thức về lãnh thổ, sự phân chia biên giới lãnh thổ của Việt Nam, hiện trạng biên giới lãnh thổ đất liền cũng như trên biển, đặc biệt đã đề cập sâu về vấn đề Biển Đông và những tranh chấp trên Biển Đông hiện nay.
Từ đó, phân tích, trình bày một cách hệ thống, khái quát và khoa học các hệ quy chiếu pháp lí khác nhau để giải quyết các tranh chấp khác nhau liên quan đến biên giới, lãnh thổ, phân định biển, áp dụng và giải thích Công ước Liên hợp quốc 1982 về Luật Biển (UNCLOS).
“Lãnh thổ Việt Nam - Lịch sử và pháp lý” bao gồm 3 chương: Lãnh thổ Việt Nam trên đất liền; Lãnh thổ Việt Nam trên biển; Bất đồng, tranh chấp trên Biển Đông, đi từ những khái niệm hết sức căn bản cũng như nguyên tắc xác định biên giới quốc gia.
Qua lăng kính pháp lí quốc tế, tác giả đã soi rọi vào các vấn đề tranh chấp, bất đồng cụ thể trên Biển Đông, giúp ích cho các cơ quan nghiên cứu, tham mưu trong xử trí các tình huống cụ thể, tranh chấp phức tạp nảy sinh trên Biển Đông.
Tác giả cuốn sách - TS Trần Công Trục cho rằng, điều đáng sợ nhất trong các cuộc tranh chấp chính là sự thiếu hiểu biết về bản chất các tranh chấp, nhận thức về các hệ quy chiếu pháp lí dẫn đến những đánh giá, thậm chí là quyết định sai lầm.
Bởi thế cho nên, muốn bảo vệ độc lập chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, cần bắt đầu từ việc thay đổi nhận thức và đánh giá đúng đắn, nên ông không ngần ngại chia sẻ những kiến thức, hiểu biết và hi vọng của mình đến mọi tầng lớp công chúng quan tâm.
Cuốn sách giúp độc giả đại chúng có cái nhìn thấu đáo, toàn diện và khoa học nhằm nắm bắt mấu chốt vấn đề, củng cố sự hiểu biết về bản chất các tranh chấp, nâng cao nhận thức về các hệ quy chiếu pháp lí để hạn chế tối đa những đánh giá sai lầm, đồng thời, đưa ra được những quyết định đúng đắn nhằm kiên trì giải quyết mọi bất đồng, tranh chấp, phục vụ cho mục tiêu góp phần giữ vững hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển của khu vực và quốc tế trong bối cảnh hiện nay.
