Thương nhân phân phối xăng dầu bức xúc
Bộ Công Thương vừa có văn bản do ông Hoàng Anh Tuấn - Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước ký, yêu cầu các thương nhân phân phối xăng dầu nghiêm túc thực hiện quy định về giá bán xăng dầu, thông báo giá bán xăng dầu theo quy định tại khoản 27, Điều 1 Nghị định số 95 của Chính phủ, sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 83 về kinh doanh xăng dầu.
Theo văn bản này, đối với các địa bàn xa cảng, xa kho đầu mối, xa cơ sở sản xuất xăng dầu (tức vùng 2), chỉ thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu mới được quyết định giá bán thực tế tại địa bàn để bù đắp chi phí phát sinh, nhưng không vượt quá 2% giá điều hành công bố cùng thời điểm.
Ngay lập tức, quy định này đã bị các thương nhân phân phối kinh doanh xăng dầu phản ứng quyết liệt vì họ cho rằng bị đối xử bất bình đẳng.
Theo các thương nhân phân phối, hệ thống vận hành của họ và thương nhân đầu mối đều giống nhau. Cùng có chuỗi các cửa hàng và đại lý trực thuộc và đều có những địa bàn thuộc vùng 2 theo quy định, nhưng một bên được phép bán xăng dầu với giá vùng 2, tăng thêm tối đa 2% so với vùng 1 còn một bên thì lại không.
Bà Nguyễn Thị Thu Hương - Thương nhân phân phối xăng dầu - Doanh nghiệp tư nhân Hiệp Hưng, An Giang cho biết: "Đây là sự bất bình đẳng trong đối xử giữa thương nhân đầu mối và thương nhân phân phối. Cả 2 đều nhận hàng xa kho, xa cảng rồi vận chuyển về đây. Rồi vận chuyển về đại lý và cửa hàng xăng dầu trực thuộc nữa".
Bà Trần Thị Yến - Thương nhân phân phối xăng dầu - Công ty Mỹ Hòa, An Giang cho rằng, cùng 1 điều kiện, cùng 1 địa bàn mà giá lại thấp hơn nên "gánh nặng" sẽ đè lên thương nhân phân phối dẫn đến việc không nhập hàng về nữa.
"Chúng tôi rất mong muốn Bộ Công Thương thay đổi hoặc thu hồi công văn 2660 để có sự bình đẳng cho các công ty xăng dầu", bà Yến nói.
Văn bản khó hiểu khiến thương nhân phân phối xăng dầu không mặn mà nhập hàng
Trao đổi với Lao Động, một chuyên gia trong lĩnh vực xăng dầu nhận định, theo quy định tại Nghị định 83 và các Thông tư liên tịch 39/2014, Thông tư liên tịch 90/2016 của Liên Bộ Công thương - Tài chính hướng dẫn chi tiết một số nội dung về điều hành giá xăng dầu nêu rõ: Thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu và thương nhân phân phối xăng dầu được phép quy định giá bán lẻ xăng dầu trong hệ thống phân phối của mình tại vùng 2 cao hơn tối đa 2% so với giá do Liên Bộ Công Thương - Tài chính công bố.
Về bản chất, quy định này nhằm bảo đảm cho thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu, thương nhân phân phối xăng dầu bù đắp chi phí kinh doanh hợp lý, hợp lệ phát sinh tăng thêm so với chi phí định mức (do nhà nước quy định) khi đưa xăng dầu đến các điểm vùng 2.
Qua đó, cũng khuyến khích các thương nhân này phát triển hệ thống phân phối và đưa xăng dầu phục vụ đầy đủ, kịp thời cho nhu cầu tiêu thụ của người dân, doanh nghiệp ở vùng 2, đặc biệt là vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, đi lại khó khăn.
Tuy nhiên, ở Nghị định 95 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 83, lại quy định "chỉ có thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu được phép quy định giá bán lẻ xăng dầu trong hệ thống phân phối của mình tại vùng 2 cao hơn tối đa 2% so với giá công bố".
"Rõ ràng, Nghị định 95 đã "bỏ quên" đối tượng thương nhân phân phối như đã quy định trước đây", vị này nói và cho rằng, điều này gây ra sự bất bình đẳng trong cạnh tranh về giá bán giữa thương nhân phân phối và thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu; Bất bình đẳng trong cạnh tranh về chiết khấu bán xăng dầu giữa thương nhân này giành cho đại lý bán lẻ thuộc hệ thống phân phối của mình.
Ngoài ra, quy định này còn khiến cho thương nhân phân phối xăng dầu không mặn mà trong việc phát triển hệ thống phân phối đến vùng 2 để phục vụ nhu cầu xăng dầu cho người dân, doanh nghiệp tại địa bàn này.
Vì thế, để tránh thị trường xăng dầu gặp phải những xáo trộn không đáng có, bảo đảm sự cạnh tranh lành mạnh trên thị trường xăng dầu, vị chuyên gia cho rằng, cần thiết phải có những sửa đổi kịp thời những quy định về kinh doanh xăng dầu hiện nay, bảo đảm tính thực tế của chính sách khi được ban hành...
Thực tế, Nghị định 95 (có hiệu lực từ 2.1.2022) đã được Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên yêu cầu Vụ Thị trường trong nước nghiên cứu sửa đổi chỉ sau 2 tháng có hiệu lực.
