Trao đổi với PV Báo Lao Động, PGS. TS Đào Thế Anh - Phó Giám đốc Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam - cho rằng, hiện trái cây Việt Nam xuất khẩu phải đáp ứng những điều kiện ngặt nghèo, truy xuất nguồn gốc rất kỹ. Tuy nhiên, trái cây nhập khẩu vào nước ta không có hàng rào kỹ thuật để kiểm soát. Nhiều trường hợp táo gắn mác Mỹ, Úc nhưng thực tế không rõ nguồn gốc.
Tâm lý “sính ngoại”, tin tưởng hàng nhập khẩu
Hiện không ít người tiêu dùng Việt Nam ưa chuộng trái cây nhập khẩu. Một trong số các nguyên nhân là người tiêu dùng có tâm lý lo ngại trái cây trong nước có thể bị sử dụng hoá chất khi trồng hoặc thu hoạch. Trao đổi với PV Báo Lao Động, chị Nguyễn Thị Ngân (Đống Đa, Hà Nội) cho biết, hiện nay nhiều người có tâm lý “sính ngoại”, thích mua trái cây nước ngoài với hình dáng bắt mắt, lạ miệng.
“Nhiều người nghĩ rằng, hoa quả nhập khẩu gắn mác Hàn, Nhật, Mỹ sẽ an toàn tuyệt đối. Từ đó họ chấp nhận bỏ ra số tiền lớn để mua với mức giá đắt đỏ lên tới 1-2 triệu đồng/kg. Đây cũng chính là một trong những nguyên nhân khiến hoa quả Việt Nam đâu đó có phần yếu thế hơn so với hoa quả nhập khẩu nước ngoài trên chính thị trường trong nước” - chị Ngân nói.
Tuy nhiên, theo chị Ngân không phải loại trái cây nào có mác nhập khẩu cũng đảm bảo an toàn. Vừa qua đã có một số cửa hàng nhập khẩu trái cây không rõ nguồn gốc rồi gán mác nhập khẩu Hàn, Nhật, Mỹ… Chỉ cần “phù phép” về giấy tờ là đã có thể tăng giá những loại quả này lên gấp chục lần.
Thị trường trái cây nhập khẩu ở Việt Nam hiện nay đa dạng các mức giá. Tuy nhiên nhìn chung đều đắt đỏ gắp nhiều lần so với trái cây trong nước. Theo khảo sát của PV Báo Lao Động tại một cửa hàng trái cây nhập khẩu ở Phương Canh (Nam Từ Liêm, Hà Nội), việt quất Mỹ đang có mức giá hơn 1,1 triệu đồng/kg; nho Hàn Shine Muscat có giá 1,7 triệu đồng/kg loại to; cherry Number One Canada có giá 899 nghìn đồng/kg. Ngoài ra một số loại rẻ hơn như táo Juliet Organic có giá 99 nghìn đồng/kg. Theo lời của nhân viên, những loại hoa quả này có mức giá đắt đỏ vì những yếu tố vùng trồng và cơ chế xuất khẩu. Mặc dù giá thành cao nhưng khách hàng có thể yên tâm về chất lượng.
Tại một cửa hàng hoa quả ngoại khác, giá nho Hàn Muscat với giá 950 nghìn đồng/kg; kiwi có giá 230 nghìn đồng/kg; cherry đỏ Mỹ có giá 430 nghìn đồng/kg… Nhân viên của cửa hàng cho biết sẽ đảm bảo đầy đủ các giấy tờ nhập khẩu gửi khách hàng.
An toàn thực phẩm đối với trái cây nhập khẩu còn bị “bỏ ngỏ”
PGS.TS Đào Thế Anh - Phó Giám đốc Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam - cho rằng, hiện nay trái cây Việt Nam xuất khẩu phải đáp ứng những điều kiện ngặt nghèo, truy xuất nguồn gốc rất kĩ. Tuy nhiên, nghịch lý là trái cây nhập khẩu vào nước ta không như vậy.
“Nước ta không có hàng rào kỹ thuật đạt yêu cầu để kiểm soát trái cây nhập khẩu. Điều này không công bằng đối với người nông dân Việt Nam. Nhiều trường hợp táo gắn mác Mỹ, Úc nhưng thực tế không rõ nguồn gốc. Luật An Toàn thực phẩm cần tăng cường biện pháp kiểm soát các sản phẩm nhập khẩu, truy xuất nguồn gốc. Hiện nay vấn đề an toàn thực phẩm ở nước ta thực hiện còn lúng túng, chưa thật sự nghiêm. An toàn thực phẩm trái cây nhập khẩu hiện đang bị bỏ ngỏ” - ông Thế Anh nói.
Theo PGS.TS Đào Thế Anh để bảo vệ người tiêu dùng cần có một đơn vị chịu trách nhiệm chính về an toàn thực phẩm trái cây nhập khẩu. Đồng thời cần có hàng rào kỹ thuật chặt chẽ để kiểm soát nông sản nhập khẩu. Từ đó tạo môi trường công bằng giữa trái cây nhập khẩu và trái cây trong nước, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng cũng như công sức của người nông dân.
