Kỷ luật có thực sự vì học sinh?
Cách đây chưa lâu, câu chuyện “Bên trong cánh cửa Lương Thế Vinh - chưa vơi nụ cười, đã rơi nước mắt” do một phụ huynh chia sẻ đã nhận được sự quan tâm của dư luận.
Ngôi trường dân lập nổi tiếng ở Hà Nội đã đề ra nhiều hình thức kỷ luật bị phụ huynh “tố” là hà khắc. Khối lượng bài tập, cường độ học tập của trường khiến không ít học sinh và cả phụ huynh đều áp lực. Nhưng bù lại, tỉ lệ đỗ tốt nghiệp và đại học của trường này luôn dẫn đầu.
Hà Nội có Trường Lương Thế Vinh thì trong Nam có Trường Nguyễn Khuyến, cũng nổi tiếng có nội quy vô cùng nghiêm khắc, mà phụ huynh vẫn truyền tai nhau là “kỷ luật thép”.
Đặc biệt mới đây, khi một học sinh giỏi của Trường Nguyễn Khuyến tự tử vì áp lực học hành, không ít phụ huynh, học sinh cũ của trường đã lên tiếng phản đối phương pháp giáo dục của trường. Thậm chí có người còn ví trường như “trại lính”. Trường học bị biến thành trung tâm luyện thi, nơi học sinh phải theo những lịch trình học tập mà nhà trường đã quy định sẵn. Nếu không đáp ứng, có thể phải chuyển lớp, chuyển trường bất kể lúc nào.
Cần bỏ lối giáo dục áp đặt
Hiệu trưởng Trường THCS-THPT Nguyễn Khuyến đã lên tiếng phủ nhận thông tin ví trường học của mình như trại lính, nhưng thừa nhận nội quy của trường có nghiêm hơn các trường khác. Tất cả cũng vì muốn tốt cho học sinh, đáp ứng kỳ vọng mà phụ huynh gửi gắm.
Đồng ý, việc nhà trường kỷ luật nghiêm khắc, “gò” học sinh vào guồng quay học tập, hay phụ huynh đặt mục tiêu sẽ tạo động lực để con phấn đấu. Nhưng nếu kỳ vọng quá lớn, giáo dục quá áp đặt sẽ trở thành “hòn đá tảng” đè nặng lên vai học sinh. Và khi mục tiêu bị quá sức, học sinh sẽ tự chán nản và có thể dẫn đến suy nghĩ, hành động tiêu cực.
Từng nhiều lần lên tiếng phản đối mô hình giáo dục kiểu trường chuyên, lớp chọn, luyện gà nòi, TS Nguyễn Tùng Lâm - Chủ tịch Hội Tâm lý giáo dục Hà Nội - cho rằng, hiện nay quá nhiều trường và thầy cô, kể cả phụ huynh vẫn còn giữ tư duy, lối giáo dục áp đặt học sinh, nếu kỷ luật cũng theo kiểu áp đặt nữa thì càng nguy hiểm.
Bởi nếu kỷ luật áp đặt sẽ khiến học sinh luôn ở trong tâm trạng lo lắng, căng thẳng, tự thu mình lại, có thể dẫn đến bị trầm cảm. Để hạn chế điều này, TS Lâm cho rằng việc giáo dục, kỷ luật cần trên cơ sở tôn trọng học sinh.
Theo bác sĩ Nguyễn Trọng An – nguyên Phó Cục trưởng Cục bảo vệ, chăm sóc trẻ em, dù quy định của pháp luật là trẻ trên 7 tuổi đã có quyền góp tiếng nói, bất kể việc làm nào ảnh hưởng đến trẻ đều cần phải tham vấn ý kiến của trẻ, nhưng hiện nay ít trường học, thầy cô, kể cả phụ huynh làm điều này.
Vẫn là lối tư duy áp đặt, từ việc học tập, đến chọn ngành nghề, ép trẻ làm theo những điều mà người lớn mong muốn. Lý do "vì tốt cho trẻ em" chỉ là cái cớ, thực sự trẻ vẫn đang là nạn nhân của những ước vọng mà người lớn vẽ ra.
