Lần nào gặp Công đoàn cũng có quà
“Hôm nay chúng tôi có đề xuất, xin được cho anh chị em mỗi người 50.000 đồng tiền xăng xe. Lát nữa khi xong việc, anh chị em nhớ ký nhận tiền trước khi về” bà Lê Thị Ngọc Oanh, Phó Chủ tịch Công đoàn Khu công nghệ cao và các Khu công nghiệp Đà Nẵng (Công đoàn khu) vừa dứt lời thì bên dưới, chị Trần Thị Lan Hương, mắt cũng kịp ngân ngấn.
Hơn 1 năm nay, doanh nghiệp đã nợ chị Hương cùng 88 công nhân khác 9 tháng BHXH, 3 tháng lương trung bình cùng tiền trợ cấp thôi việc. Cực chẳng đã, ngày 12.4 chị cùng các đồng nghiệp với mình mới có mặt ở trụ sở của Công đoàn khu để hoàn tất lần cuối thủ tục khởi kiện doanh nghiệp ra tòa.
Chị Hương kể suốt mấy tháng nay, cuộc sống của chị và những đồng nghiệp khác rất khốn khó vì vừa không có việc làm, lại còn bị nợ lương, nợ tiền trợ cấp thôi việc. Đã thế, bao nhiêu quyền lợi khác của chị liên quan đến BHXH chưa được chi trả vì chủ doanh nghiệp còn nợ chị đến 9 tháng BHXH.
“Cũng không biết phải nói thế nào vì trước Tết Nguyên đán cho đến giờ, lần nào gặp, các anh chị ở Công đoàn khu cũng thu xếp tặng cho chúng tôi một phần quà lúc ít lúc nhiều để động viên chúng tôi vững tin, vượt qua khó khăn. Phần quà 50.000 đồng như sáng nay, dù nhỏ thôi nhưng tình cảm của tổ chức Công đoàn dành cho chúng tôi thì lớn lắm”, chị Hương tâm sự.
6 ngày sau (ngày 18.4), chị Hương, lại lần nữa bật khóc khi gặp lại chúng tôi vì không kìm được cảm xúc sung sướng khi hay tin Công ty CP Dệt Hòa Khánh - Đà Nẵng đã chuyển nộp cho BHXH TP Đà Nẵng số tiền 1,350 tỉ đồng tiền nợ của chị và 88 NLĐ khác.
Dù theo thông tin từ BHXH TP Đà Nẵng, ngoài số tiền nợ BHXH 1,350 tỉ đồng vừa đóng, hiện doanh nghiệp này vẫn còn nợ NLĐ trên 70 triệu đồng tiền lãi chậm đóng BHXH. Nhưng với chị Hương và đồng nghiệp, đây đã là một thắng lợi.
Chưa ra đến tòa nhưng vẫn đòi được nợ
Doanh nghiệp nợ BHXH đã và đang là một vấn nạn ở phạm vi cả nước chứ không riêng gì Đà Nẵng. Tình hình nghiêm trọng đến mức, tại phiên họp thứ 31 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi, dự kiến trình Quốc hội thông qua vào kỳ họp Quốc hội thứ 7 (tháng 5.2024) mới đây, nhiều đại biểu đã đề xuất nên bổ sung chế tài xử lý, khởi tố, truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của Bộ luật Hình sự đối với hành vi trốn đóng BHXH.
Các đại biểu cho rằng, cần thiết kế để đi tắt, cần có một thủ tục rút gọn để bảo đảm quyền lợi cho NLĐ mà không phải theo trình tự phạt hành chính, sau đó đợi 60 ngày, 80 ngày thì chủ doanh nghiệp có khả năng trốn hoặc doanh nghiệp đã phá sản hoặc đã ngừng kinh doanh lập tức tìm cách trốn không đóng BHXH cho NLĐ.
Đề xuất xử lý hình sự, cũng như trước đó để Công đoàn trực tiếp khởi kiện doanh nghiệp thay vì chờ NLĐ ủy quyền cho Công đoàn khởi kiện là những bước đi cần thiết của luật để phù hợp hơn với tình hình thực tiễn. Tuy vậy, theo bà Lê Thị Ngọc Oanh, Phó Chủ tịch Công đoàn khu Công nghệ cao và các Khu công nghiệp Đà Nẵng, lý tưởng nhất vẫn là Công đoàn tìm cách giúp NLĐ đòi được nợ mà không cần phải đưa nhau ra tòa, hoặc ra tòa khi thật sự hết cách.
Như vụ Công ty Dệt Hòa Khánh - Đà Nẵng, một mặt, Công đoàn khu vẫn làm các thủ tục hòa giải, khởi kiện theo trình tự. Đồng thời làm công tác tâm lý, dân vận… với NLĐ nhằm không để xảy ra tranh chấp lao động.
Một mặt, các bộ Công đoàn khu vẫn tìm mọi cách về tình về lý để vận động, tác động chủ doanh nghiệp trả nợ cho NLĐ để không cần phải gặp nhau tại toàn. Và kết quả là trong khi đơn kiện của NLĐ vẫn đang nằm trên bàn của hòa giải viên quận Liên Chiểu, thì chủ doanh nghiệp đã chủ động chuyển trả tiền nợ BHXH như Báo Lao Động đã thông tin. Đây có thể nói là một thắng lợi của tổ chức Công đoàn Đà Nẵng trong việc bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp cho NLĐ của mình.
