Theo Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, tình hình dịch COVID-19 kéo dài và diễn biến phức tạp, khó lường đã và đang tác động, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống, việc làm, thu nhập của người lao động và gia đình họ. Một bộ phận lớn người lao động rơi vào hoàn cảnh rất khó khăn.
Theo kết quả khảo sát do Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam thực hiện trong tháng 3.2022 với 1.533 người lao động trả lời phiếu tại 6 tỉnh, thành phố cho thấy:
Mức lương người lao động nhận được không đủ trang trải nhu cầu sống tối thiểu của họ và gia đình: Có 46,2% người lao động cho biết họ phải làm thêm giờ để có thêm thu nhập, trang trải cuộc sống.
Tiền lương thấp dẫn tới thiếu thốn chi tiêu trong sinh hoạt của người lao động và gia đình họ. Có 56,1% người lao động cho biết tiền lương và thu nhập chỉ vừa đủ trang trải cho cuộc sống; 21% cho biết họ phải chi tiêu tằn tiện, kham khổ mới đủ; và 13,2% cho biết thu nhập hiện nay không đủ sống.
Bên cạnh đó, một bộ phận lớn người lao động phải đi vay tiền để chi tiêu: Có 11,2% người lao động cho biết thường xuyên (hàng tháng) phải đi vay tiền để ổn định cuộc sống; 35,6% người lao động thỉnh thoảng (từ 3-4 tháng/lần) phải đi vay; 35,6% người lao động phải vay tiền từ 1-2 lần/năm và chỉ có 17,7% người lao động cho biết chưa phải vay tiền để chi tiêu cho cuộc sống.
Rất nhiều người lao động không đủ sống phải rút bảo hiểm xã hội một lần: Hơn 1/5 số người được khảo sát (21,4%) cho biết họ đã từng rút bảo hiểm xã hội một lần (sau đó vẫn tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội khi có việc, nghĩa là tham gia lại từ đầu).
Điều này cho thấy cuộc sống của họ rất khó khăn và việc rút bảo hiểm xã hội một lần là sự lựa chọn cuối cùng để lại hệ lụy lớn cho người lao động và xã hội.
Bên cạnh đó, kết quả khảo sát cũng phản ánh thực trạng tiền lương thấp đã ảnh hưởng lớn tới chất lượng dinh dưỡng trong bữa ăn của người lao động và gia đình họ, trong đó có trẻ nhỏ; tới quyết định lập gia đình và sinh con; tới khám chữa bệnh, chăm lo sức khỏe của họ…
Đồng thời, là một trong những nguyên nhân chính gây bức xúc mà người lao động nêu ra (nguy cơ có thể dẫn tới ngừng việc tập thể, đình công tự phát) khi trả lời khảo sát, như: Lương thấp không có thêm các khoản phụ cấp, phải làm thêm giờ, tăng ca nhiều kiệt sức nhưng vẫn phải làm, định mức lao động (mức khoán) cao, người sử dụng lao động trả lương không đúng với sức lao động mà người lao động bỏ ra, trả lương không công khai, minh bạch, không thực hiện nâng lương định kỳ…
Sáng 12.4, Hội đồng Tiền lương quốc gia họp phiên thứ 2 dưới sự chủ trì của ông Lê Văn Thanh - Thứ trưởng Bộ Lao động thương binh xã hội, Chủ tịch Hội đồng Tiền lương quốc gia, để tiếp tục thảo luận, thương lượng về việc tăng lương tối thiểu vùng cho người lao động tại doanh nghiệp.
Do ảnh hưởng của dịch COVID-19 nên 2 năm nay Chính phủ chưa điều chỉnh mức lương tối thiểu vùng.
Mức lương tối thiểu vùng đang được áp dụng hiện nay: Vùng I là 4,42 triệu đồng; vùng II: 3,92 triệu; vùng III: 3,42 triệu và vùng IV: 3,07 triệu đồng.
