Điểm nghẽn tồn tại nhiều năm qua
Đại diện chủ đầu tư có dự án chung cư trên đường Trần Trọng Cung, Quận 7, TPHCM cho biết, diện tích dự án khoảng 3.000 m2 và 100% là đất ở. Dự án này được chấp thuận chủ trương và công nhận chủ đầu tư từ năm 2020.
Các thủ tục pháp lý khác như phê duyệt quy hoạch 1/500, thẩm định báo cáo khả thi, thẩm duyệt PCCC đã hoàn tất. Tuy nhiên, đến nay dự án chưa được cấp phép xây dựng vì cơ quan thẩm quyền vẫn chưa tính tiền sử dụng đất phát sinh theo chỉ tiêu quy hoạch xây dựng được duyệt.
Công ty đã hai lần bổ sung pháp lý dự án và kiến nghị Sở Tài nguyên và Môi trường (TNMT) sớm tính tiền sử dụng đất phát sinh để công ty nộp. Nhưng suốt 2 năm qua, cơ quan này vẫn chưa mời được đơn vị tư vấn tính tiền sử dụng đất cho dự án. Đại diện chủ đầu tư dự án này lo lắng khi tháng 12.2023 vừa qua là thời điểm hết thời hạn đầu tư dự án và đang phải xin gia hạn.
Một dự án khác cũng rơi vào trường hợp tương tự đó là Khu dân cư Phú Thuận tại Quận 7 do Công ty cổ phần Đầu tư Anh Tuấn (Công ty Anh Tuấn) làm chủ đầu tư. Sau hơn 12 năm được chấp thuận chủ trương đầu tư, Công ty Anh Tuấn đã triển khai rất nhiều phần việc để được phê duyệt tỷ lệ 1/500, cũng như thi công hạ tầng, các tiện ích cho dự án.
Sau đó, công ty thực hiện chuyển nhượng nền đất cho khách hàng và tiến hành các thủ tục để cơ quan chức năng xác định nghĩa vụ tài chính (tiền sử dụng đất), từ đó doanh nghiệp có cơ sở thực hiện nghĩa vụ của với Nhà nước. Tuy nhiên, hơn 5 năm qua, việc này vẫn chưa được giải quyết.
Không chỉ các dự án bị "đứng hình", Báo Lao Động cũng đã đề cập rất nhiều về việc có không ít dự án chung cư trên địa bàn TPHCM vẫn chưa được cấp sổ hồng cho người dân, trong đó có nguyên nhân xuất phát từ việc vướng các quy định của pháp luật, nhất là việc định giá đất để tính tiền sử dụng đất và nộp nghĩa vụ tài chính bổ sung.
Tháo gỡ để khơi thông cho thị trường
Báo cáo mới nhất của Sở TNMT TPHCM cho thấy, đến cuối năm 2023, TPHCM còn khoảng 59.000 căn nhà chưa được cấp sổ hồng. Số lượng căn nhà chưa được cấp sổ hồng chủ yếu tập trung ở 4 nhóm nguyên nhân khác nhau. Trong đó có 39 dự án, với khoảng 19.958 căn chưa thể cấp sổ hồng vì còn phải chờ câu trả lời về tính tiền sử dụng đất để thực hiện nghĩa vụ tài chính bổ sung.
Nêu quan điểm của mình về vấn đề đang gây nhiều bức xúc hiện nay nói trên, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TPHCM cho biết, do bất cập của một số quy định của Nghị định 44/2014/NĐ-CP trong công tác định giá đất để tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất dẫn đến hàng trăm dự án bất động sản, nhà ở thương mại trong cả nước không thể hoàn thành nghĩa vụ tài chính với Nhà nước nên không thể thực hiện được thủ tục cấp “sổ hồng” cho khách hàng, vừa làm phát sinh khiếu kiện gây mất trật tự xã hội, vừa làm thất thu ngân sách nhà nước.
Trong khi chờ đợi Quốc hội xem xét thông qua Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), để xử lý vướng mắc này mà vẫn phải bảo đảm phù hợp với Luật Đất đai 2013, Thủ tướng Chính phủ đã có Công điện 965/CĐ-TTg ngày 13.10.2023 và Công điện 993/CĐ-TTg ngày 24.10.2023 yêu cầu Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường “khẩn trương hoàn thiện, trình cấp có thẩm quyền xem xét, ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 44/2014/NĐ-CP ngày 15 tháng 5 năm 2014 quy định phương pháp định giá đất trong tháng 10 năm 2023”.
"Hiệp hội được biết, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã trình Dự thảo Nghị định này vào cuối tháng 10 năm 2023, đã được các thành viên Chính phủ cho ý kiến. Do vậy Hiệp hội kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét chỉ đạo sớm ban hành “Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 44/2014/NĐ-CP quy định về giá đất” để tháo gỡ vướng mắc về công tác định giá đất để tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất cho hàng trăm dự án bất động sản, nhà ở thương mại", ông Lê Hoàng Châu nêu.
