Theo số liệu từ Hiệp hội thị trường trái phiếu (VBMA), tính cả năm 2023, tổng giá trị phát hành trái phiếu doanh nghiệp được ghi nhận là 311.240 tỉ đồng, gồm 29 đợt phát hành ra công chúng trị giá 37.071 tỉ đồng (chiếm 11,9% tổng giá trị phát hành) và 286 đợt phát hành riêng lẻ trị giá 275.028 tỉ đồng (chiếm 88,1% tổng số).
Ngân hàng là nhóm ngành phát hành nhiều nhất với 176.006 tỉ đồng (tương đương 56,5% tổng giá trị phát hành), theo sau là nhóm bất động sản với 73.202 tỉ đồng (chiếm 23,5%). Trong tháng 12, các doanh nghiệp đã mua lại 32.677 tỉ đồng trái phiếu, giảm 50,4% so với cùng kỳ năm 2022.
Theo VBMA, năm 2024, ước tính sẽ có khoảng 277.065 tỉ đồng trái phiếu đáo hạn. Trong đó, 41% giá trị trái phiếu sắp đáo hạn thuộc nhóm bất động sản với gần 113.486 tỉ đồng, theo sau là nhóm ngân hàng với gần 54.497 tỉ đồng (chiếm 20%).
Số trái phiếu chậm trả lãi trong tháng đã giảm so với đầu năm, chỉ có 6 mã trái phiếu mới công bố chậm trả lãi/gốc với tổng giá trị 545,7 tỉ đồng trong tháng 12.2023.
Đáng chú ý, dù kinh tế khó khăn, nhưng năm 2023 ghi nhận trái phiếu bất động sản ấm dần trở lại. Lượng vốn huy động qua kênh trái phiếu của các doanh nghiệp địa ốc trong năm 2023 đã tăng 40,8%. Con số này còn thấp so với hai năm cao điểm 2020-2021 khi thị trường nhà đất đang tăng trưởng nóng, nhưng vẫn cao hơn khoảng 20% so với giai đoạn trước dịch (năm 2019).
Trong thời gian tới, các quy định của Nghị định số 65/2022/NĐ-CP (Nghị định 65) chính thức triển khai đầy đủ sau một thời gian giãn, hoãn theo Nghị định số 08/2023/NĐ-CP (Nghị định 08).
Theo TS Nguyễn Duy Phương, Giám đốc đầu tư quỹ DG Capital, xét môi trường lãi suất cũng như nhu cầu vốn của doanh nghiệp và “khẩu vị rủi ro” của nhà đầu tư hiện nay, tốc độ hồi phục của thị trường diễn ra chậm và khó có sự bứt phá, song điều này là cần thiết bởi thị trường đang phát triển theo chiều sâu.
Thực tế, lượng mua vào của các quỹ đầu tư trái phiếu đã trở về mức bình thường như trước đây. Thời gian tới, việc thực hiện Nghị định 65 sẽ gây áp lực nhất định cho doanh nghiệp phát hành. Tuy nhiên, sẽ tốt hơn cho thị trường, giúp lấy lại niềm tin cho nhà đầu tư. Trong năm 2024, áp lực trả nợ trái phiếu đối với nhóm ngành bất động sản là không nhỏ và với bối cảnh hiện tại, các chủ đầu tư sẽ gặp khó trong việc tạo dòng tiền mới để có thể thực hiện các nghĩa vụ nợ.
Để thị trường trái phiếu doanh nghiệp phát triển bền vững, các chuyên gia cũng nhận định cần xây dựng môi trường đầu tư thuận lợi cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp, đảm bảo sự nhất quán, ổn định các chính sách đối với thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Bên cạnh đó, phải tạo lập cơ chế kiểm tra, giám sát hiệu quả cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp.
