Hành trình tìm năm sinh cho mẹ liệt sĩ
Sinh ra ở xã Kim Nỗ, khi trưởng thành, ông Nguyễn Văn Ý lập gia đình và sinh sống lâu dài tại tổ 27, phường Quan Hoa (quận Cầu Giấy).
Ông có mẹ là cụ Nguyễn Thị Mẩu sinh sống tại xã Kim Nỗ. Khi cụ đã già yếu, năm 1994, ông Ý đón cụ lên ở tại phường Quan Hoa để chăm sóc, phụng dưỡng. Cụ Mẩu là mẹ liệt sĩ.
Điều đáng nói, cụ Mẩu có đến 3 năm sinh với 3 loại giấy tờ khác nhau.
Trong khi chứng minh thư nhân được cấp năm 1979 thì cụ sinh năm 1920, thì năm 1993, sổ hộ khẩu lại ghi cụ Mẩu sinh năm 1926. Còn năm 2018, cụ được cấp một thẻ bảo hiểm y tế với năm sinh 1922.
Những năm sinh vênh nhau rõ rệt trong các loại giấy tờ tuỳ thân, khiến gia đình, cụ Mẩu gặp rất nhiều vướng mắc không đáng có.
Tuổi cao, sức yếu, từ năm 2007, cụ Mẩu đã nằm liệt giường. Sau đó, cụ liên tiếp hứng chịu những đau đớn từ bệnh ung thư đại tràng giày vò. Song vì năm sinh, bảo hiểm y tế và chứng minh thư nhân dân của cụ khác nhau, nên sẽ khó hưởng quyền lợi của thẻ bảo hiểm y tế.
Ông Ý đã nhiều lần đi lại, về xã Kim Nỗ để đồng nhất năm sinh trên các giấy tờ cho mẹ của mình.
“Gia đình tôi đi lại rất nhiều lần, mòn hết lốp xe rồi” – ông Ý than thở.
Khi tìm đến các cấp ở Kim Nỗ, ông Ý cho rằng, họ yêu cầu muốn làm chính sách lại các giấy tờ cho cụ cần giấy khai sinh. Sau đó, ông này phải trích lục tàng thư từ nơi sinh của cụ Mẩu tại Tiên Dược (Sóc Sơn) và Kim Nỗ (Đông Anh). Song vì đã quá lâu, trải qua nhiều thời kỳ nên đã bị thất lạc khai sinh của cụ. Gia đình ông ý đã bỏ cuộc.
Song, nhìn mẹ nằm chỗ bệnh tật khiến ông Ý không thể chùn chân.
Hành trình đi “đòi” lại năm sinh gốc cho mẹ của ông cuối cùng cũng có kết quả. Tháng 9.2021, gia đình đã làm lại các giấy tờ và đồng nhất cụ Nguyễn Thị Mẩu sinh ngày 7.3.1920.
Hai lần nhận thiệp mừng thọ 95 tuổi
Sau khi thống nhất năm sinh cho cụ, ngày 26.1.2023, cụ đã trút hơi thở cuối cùng tại nhà riêng. Mẹ liệt sĩ đã ra đi, song những băn khoăn, trăn trở về cụ của gia đình ông Ý vẫn chưa được giải toả.
Ông Ý cho biết, do lúc chưa đồng nhất năm sinh, vào năm 2015, cụ Mẩu đã nhận được thiệp mừng thọ của Hội Người cao tuổi Việt Nam là 95 tuổi. Trớ trêu thay, 7 năm sau đó, cụ lại tiếp tục nhận được thiệp mừng thọ của Hội này cũng chỉ 95 tuổi.
“Cầm cả hai tờ mừng thọ mà nước mắt của tôi chực rơi, vì quá thương cho mẹ mình” – ông Ý nghẹn ngào.
Dù năm 2021, các giấy tờ, năm sinh của cụ Mẩu đã được đồng nhất.
Theo căn cước công dân mới, thời điểm này cụ đã 101 tuổi. Cuối năm đó, ông Ý cũng về địa phương để làm thủ tục cho mẹ mình được nhận thiệp mừng thọ 100 tuổi của Chủ tịch nước nhưng được trả lời đã muộn rồi.
Sau đó đến năm 2022, gia đình ông Ý cũng chờ thiệp mừng trong vô vọng.
“Gia đình tôi chờ thiệp mừng này cho mẹ, song mẹ của mình không thể tiếp tục chờ nữa. Mẹ đã trút hơi thở cuối cùng vào mùng 5 Tết năm 2023”.
Chính vì vậy, mong muốn lớn nhất của gia đình ông Ý là đề nghị bổ sung hồ sơ cho cụ đã 100 tuổi. Bởi mong muốn của gia đình, con cháu sau này biết nhà mình đã có người sống thọ, được ghi nhận.
Theo báo cáo của UBND xã Kim Nỗ, việc vênh nhau giữa các giấy tờ về năm sinh là tồn tại rất phổ biến trước đây. Điều này đòi hỏi các gia đình phải hết sức quan tâm để được hướng dẫn làm thủ tục đính chính năm sinh theo đúng quy trình, quy định.
Trong khi đó theo ông Ý, đã nhiều lần đến địa phương để làm thủ tục đính chính năm sinh cho cụ Mẩu thì UBND xã Kim Nỗ cho rằng, từ năm 2020 trở về trước bộ phận tiếp nhận hồ sơ hành chính và Ban Công an xã, Ban Chính sách xã Kim Nỗ không nhận được bất kỳ đơn đề nghị nào của gia đình về việc cấp lại giấy khai sinh hay đính chính năm sinh cho cụ Mẩu.
Theo luật sư Nguyễn Trung - Đoàn luật sự Hà Nội, căn cứ quy định của Luật người cao tuổi năm 2009 và các văn bản hướng dẫn thi hành, Điều 21 Luật người cao tuổi 2009 có quy định về chúc thọ, mừng thọ người cao tuổi như sau:
- Người thọ 100 tuổi được Chủ tịch nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam chúc thọ và tặng quà.
- Người thọ 90 tuổi được Chủ tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương chúc thọ và tặng quà.
- Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn phối hợp với Hội người cao tuổi tại địa phương, gia đình của người cao tuổi tổ chức mừng thọ người cao tuổi ở tuổi 70, 75, 80, 85, 90, 95 và 100 tuổi trở lên vào một trong các ngày sau đây:
+ Ngày người cao tuổi Việt Nam;
+ Ngày Quốc tế người cao tuổi;
+ Tết Nguyên đán;
+ Sinh nhật của người cao tuổi.
- Kinh phí thực hiện chúc thọ, mừng thọ người cao tuổi do ngân sách nhà nước bảo đảm và nguồn đóng góp của xã hội.
- Mức quà tặng chúc thọ, mừng thọ được quy định tại Điều 7 Nghị định 06/2011/NĐ-CP.
