Ngày 8.12, Quốc hội Nhật Bản đã thông qua Luật Quản lý xuất nhập cảnh sửa đổi. Dự kiến sau khi Dự thảo Luật nói trên được thông qua sẽ có các thông tin cụ thể về cơ chế tiếp nhận mới vào khoảng tháng 1.2019 và hướng tới bắt đầu triển khai từ tháng 4.2019.
Theo nội dung dự luật, Chính phủ Nhật Bản sẽ tiếp nhận nhân lực nước ngoài theo tư cách "kỹ năng đặc biệt".
Trao đổi với báo chí, ông Phạm Viết Hương-Phó cục trưởng Cục Quản lý lao động ngoài nước (Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội) cho biết, Quốc hội Nhật Bản xem xét theo phương hướng: Trường hợp có kiến thức, kỹ năng và kinh nghiệm cần thiết đủ để đáp ứng công việc được gọi là “kỹ năng đặc biệt số 1”; trường hợp đã thi đỗ kỳ thi được xác định là có tính chuyên môn cao và có thể đáp ứng công việc đòi hỏi kỹ năng điêu luyện hơn được cấp tư cách “kỹ năng đặc biệt số 2”.
Với tư cách “kỹ năng đặc biệt số 1”, giới hạn thời gian làm việc là 5 năm và không được bảo lãnh gia đình. Tuy nhiên, với tư cách “kỹ năng đặc biệt số 2”, người lao động có thể ở lại làm việc lâu dài và bảo lãnh gia đình cùng sang sinh sống và làm việc tại Nhật Bản.
Theo Cục Quản lý lao động ngoài nước, hiện đang xem xét 14 ngành nghề tiếp nhận sau: Xây dựng, đóng tàu/ công nghiệp tàu thủy, nông nghiệp, hộ lý, lưu trú, sản xuất thực phẩm/ đồ uống, nhà hàng, ngư nghiệp, vệ sinh tòa nhà, công nghiệp rèn đúc, công nghiệp điện/ điện tử/ thông tin, bảo dưỡng/ sửa chữa ôtô và hàng không.
Đối tượng tiếp nhận là người lao động từ 18 tuổi trở lên; đủ tiêu chuẩn kỹ năng và tiêu chuẩn năng lực tiếng Nhật.
Việc phía Nhật mở rộng chính sách tiếp nhận lao động nước ngoài, theo đánh giá của Cục Quản lý lao động ngoài nước, sẽ tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các nước phái cử người lao động đến Nhật Bản.
Tuy nhiên, việc tồn tại nhiều hình thức tiếp nhận (Thực tập sinh, lao động kỹ năng đặc biệt, lao động kỹ thuật) với các quy định khác nhau trong quản lý sẽ dẫn tới nhiều phức tạp trong việc quản lý hoạt động động đưa lao động và thực tập sinh sang Nhật Bản.
Tính đến nay, Việt Nam đã đưa được gần 200.000 lao động sang tu nghiệp và thực tập tại Nhật Bản. Số lượng thực tập sinh (TTS) hàng năm gia tăng nhanh chóng. Dự kiến năm 2018 sẽ phái cử trên 56.000 TTS. Tổng số TTS Việt Nam hiện đang thực tập tại Nhật Bản khoảng 126 nghìn người. Việt Nam vượt qua Trung Quốc trở thành nước có số lượng phái cử hàng năm và số TTS đang thực tập tại Nhật Bản đông nhất trong số 15 quốc gia phái cử.
