Việc hạ hàng rào công viên Thống Nhất (Hà Nội) tạo không gian mở giúp người dân dễ tiếp cận hơn với không gian xanh. Người dân cũng cảm nhận rõ hơn không gian này thực sự là của mình khi có thể tự do vào chơi, tập thể dục mà không phải mua vé.
Khi công viên hạ rào, đa số người dân đến vui chơi đều có chung niềm vui khi thấy diện mạo công viên lớn nhất Thủ đô thay đổi.
Trước thực trạng công viên ở Thủ đô bỏ hoang, xuống cấp, thậm chí sử dụng sai mục đích, nhiều ý kiến cho rằng, đó là một sự lãng phí rất lớn, và mọi sự lãng phí đều rất đáng tiếc, cần phải khắc phục. Những lãng phí đó có nhiều nguyên nhân từ lịch sử, nguồn lực, nhìn nhận đánh giá, nhưng đã đến lúc cần bắt tay vào làm cho tốt hơn, hướng đến tương lai.
Theo TS. KTS Đào Ngọc Nghiêm - Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam, phải mở cửa công viên cho mọi người dân đều có quyền tham gia. Còn vấn đề quản lý như thế nào cho nó tốt, giữ gìn môi trường vệ sinh các thì đó là cách quản lý của các đơn vị chủ quản. Cần bỏ tư duy không phải là cứ rào kín rồi bắt mọi người trả phí để vào thì không đúng mục đích của công viên.
Ông Nghiêm cho rằng, khi bỏ hàng rào công viên ở Thủ đô thì lợi ích công cộng lớn hơn tiền vé vào cửa. Mặc dù phá bỏ tư duy cũ không dễ, sẽ vướng nhiều thứ, thậm chí, còn mất cả một nguồn lợi không nhỏ nhưng cái được sẽ lớn hơn. Do vậy, cần nhân rộng ở các công viên Hà Nội.
"Tốc độ đô thị hóa, gia tăng dân số nhanh, nhiều khu nhà ở cao tầng mọc lên, hạ tầng giao thông nới rộng… nhưng không gian xanh, không gian công cộng kém nên cuộc sống của người dân đô thị phải đối diện với sự ngột ngạt. Vì thế, việc phá bỏ là rất đúng bởi chúng ta đã bó buộc không gian công cộng quá lâu rồi" - ông Nghiêm nói.
Theo KTS Ngô Doãn Đức - Chủ tịch Liên đoàn Tư vấn kiến trúc Hội Kiến trúc sư Việt Nam, việc gỡ bỏ hàng rào ở Công viên Thống Nhất đang là một phép thử vì chưa có tiền lệ ở Thủ đô. Đây là việc làm hay, thúc đẩy sự phát triển của thành phố.
Do vậy, cần nghiên cứu thêm, sau đó sẽ áp dụng đối với các công viên khác. Nếu làm tốt thì đây sẽ là điểm đến thú vị và rất có ý nghĩa với Thủ đô.
Theo chuyên gia, cần có một tư duy mới về công viên nói riêng và không gian tiện ích của Thủ đô nói chung. Sự tham gia của cộng đồng sẽ tạo ra cảm giác thân thuộc của người dân địa phương, do đó, làm giảm nguy cơ mất an ninh trật tự.
Theo thống kê trên địa bàn thành phố Hà Nội hiện có khoảng 70 vườn hoa và công viên. Trong đó, 4 công viên do thành phố quản lý gồm Thống Nhất, Thủ Lệ, Bách Thảo, Hòa Bình. Điều đáng nói, trong khi người dân thiếu nơi vui chơi giải trí, luyện tập thể thao thì nhiều khu công viên nằm ở vị trí đắc địa tại Hà Nội lại đang bỏ hoang, thậm chí bị người dân lấn chiếm (như tại công viên Tuổi trẻ), gây lãng phí lớn về tiền của và quỹ đất của thành phố.
Từ cuối năm 2021, thành phố đã có kế hoạch đầu tư cải tạo các công viên này nhưng việc cải tạo còn gặp nhiều khó khăn. Thành phố Hà Nội cũng đặt mục tiêu đến 2025 xây dựng mới 9 công viên nhưng đến nay đều đang chậm tiến độ.
Hầu hết công viên lớn tại Hà Nội có tường rào bao quanh. Hàng rào sắt cao bao trọn khuôn viên không chỉ là đặc trưng tại các công viên nuôi thú như Bách Thảo, Thủ Lệ, mà còn xuất hiện ở nhiều công viên cây xanh như Cầu Giấy, Nghĩa Đô, Hòa Bình… Bên cạnh mục đích bảo vệ, hàng rào nhằm hạn chế người dân tiếp cận tự do vào công viên, thuận tiện cho hoạt động thu phí vào cửa và giữ xe.
Trong khi đó, từ năm 2003, TPHCM đã có chủ trương bỏ hàng rào công viên. Hoạt động này nhận được sự ủng hộ từ đa số người dân địa phương. Sau nhiều năm thực hiện, chủ trương này thể hiện hiệu quả, thu hút người dân, nhờ đó tăng cường giám sát xã hội trong việc bảo vệ công viên.
