Mâu thuẫn xảy ra giữa một bên là bức tượng con bò huyền thoại “Charging Bull” vẫn được coi là biểu tượng của khu tài chính Phố Wall; một bên là bức tượng “Fearless Girl” - chỉ mới xuất hiện trong hơn một tháng, nhưng đã kịp trở thành chủ đề “hot” nhất của nước Mỹ; và xen giữa chúng là các vấn đề nóng bỏng của xã hội hiện đại, bao gồm cả công bằng giới tính, quyền tác giả, quyền sáng tạo của nghệ sĩ v.v…
Cuộc chiến giữa bò và… thiếu nữ
Trong buổi họp báo gần đây, nghệ sĩ người Mỹ gốc Italy - Arturo Di Modica - cha đẻ của “Charging Bull” cáo buộc rằng, “Fearless Girl” đã vi phạm bản quyền, bóp méo thông điệp nghệ thuật của “Charging Bull” và nên được trưng bày tại địa điểm khác…
 |
Cuộc "đối đầu" giữa bò và thiếu nữ. Ảnh: Nguồn Internet. |
Gần 30 năm trước, Di Modica đã tự bỏ hơn 300 nghìn USD tiền túi để tạo ra một trong những chú bò nổi tiếng nhất nước Mỹ. Nặng tới 3.200kg và được làm hoàn toàn bằng đồng, “Charging Bull” tượng trưng cho sức mạnh và sự phục hồi của nền kinh tế Mỹ sau vụ sụp đổ của thị trường chứng khoán Phố Wall vào cuối những năm 1980. Trải qua thời gian, tác phẩm này đã trở thành một biểu tượng quen thuộc của cả Phố Wall và thành phố New York.
Tuy nhiên, một tháng trở lại đây, địa vị của “Charging Bull” dường như đang bị lu mờ bởi sự xuất hiện của “Fearless Girl” - một tác phẩm của nghệ sĩ người Mỹ - Kristen Visbal. Được đặt ngay đối diện chú bò danh tiếng, “Fearless Girl” miêu tả hình ảnh một cô gái nhỏ, hai tay chống hông, ngẩng cao đầu ngạo nghễ, và trực tiếp thách thức kẻ thù (“Charging Bull”) của mình.
State Street Global Advisors - công ty đầu tư đã đặt hàng “Fearless Girl” cho biết, thông qua tác phẩm, họ muốn nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của đa dạng giới tính trong chính đội ngũ lãnh đạo công ty. Theo dự định ban đầu, “Fearless Girl” sẽ chỉ được trưng bày trong một tuần. Tuy nhiên, ít ai ngờ được rằng, gần như ngay lập tức bức tượng cô gái nhỏ đã trở thành hiện tượng nổi danh, không chỉ tại New York mà trên toàn thế giới.
 |
| Người xem thích thú chụp ảnh với “Fearless Girl”. |
Hiện tại “Fearless Girl” được nhìn nhận như là một biểu tượng đầy kiên định của nữ quyền, đặc biệt là vào thời điểm khi nhiều ý kiến cho rằng, vấn đề này sẽ ngày càng không được coi trọng dưới thời Tổng thống Donald Trump. Một trong những người từng chỉ trích ông Trump - thị trưởng TP. New York - Bill de Blassio, mới đây đã tuyên bố, bức tượng cô gái bằng đồng sẽ được gia hạn thời gian trưng bày, ít nhất cho đến tháng 3 năm sau.
Tuy nhiên, rõ ràng, Di Modica không hài lòng với những diễn biến này. “Nó thật sự tệ hại”, nghệ sĩ 76 tuổi tuyên bố trong cuộc họp báo, “Cô ta (bức tượng “Fearless Girl”) đứng đó để tấn công con bò của tôi”. Luật sư của Di Modica cho biết, “Fearless Girl” đã biến “Charging Bull” trở thành “một thế lực tiêu cực và một mối đe doạ”; đồng thời biến tác phẩm để đời của nghệ sĩ gạo cội trở thành “một tác phẩm tái sinh mà không có sự xin phép nào”.
“Chúng tôi đơn giản yêu cầu dỡ bỏ tượng “Fearless Girl”, luật sư Norman Siegel nói; đồng thời “chủ động” gợi ý, tác phẩm của Kristen Visbal phù hợp đặt tại bất kỳ công ty New York nào - kể cả những nơi có tình trạng mất cân bằng giới tính; thậm chí là bất kỳ thành phố nào của nước Mỹ. Ông khẳng định, “không một ai trong chúng ta hôm nay không cổ vũ cho bình đẳng giới; tuy nhiên, đây là vấn đề về bản quyền và nhãn hiệu”.
Đáp lại những lời cáo buộc và đe doạ đưa vụ việc ra toà, thị trưởng thành phố New York tỏ ra khá bình thản. “Việc đàn ông không thích phụ nữ dành lấy không gian, chính xác là lý do tại sao chúng ta cần “Fearless Girl”, ông Blassio viết trên trang Twitter của mình.
Có đủ cơ sở để ra toà hay không?
Lời tuyên bố của ngài thị trưởng vấp phải sự phản đối kịch liệt từ phía Di Modica. Trong một lá thư gửi đến Văn phòng Thị trưởng, các luật sư của ông viện dẫn “những quyền đạo đức” thuộc Đạo luật Quyền của các nghệ sĩ nghệ thuật thị giác (Đạo luật VARA) - đã được Quốc hội Mỹ ban hành vào năm 1990. Họ cho rằng, thông qua “Charging Bull”, tác giả muốn thể hiện một thông điệp tích cực và lạc quan; tuy nhiên, sự xuất hiện của “Fearless Girl” đã khiến chú bò dũng mãnh trở thành một thứ gì đó đáng sợ và mang tính tiêu cực, và làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến “danh dự và danh tiếng” của Di Modica.
 |
Cận cảnh “Fearless Girl”. |
Munoz Sarmiento - luật sư sáng lập chương trình Nghệ thuật và Luật New York tỏ ra đồng tình với Di Modica. Ông chỉ ra, “Charging Bull” có thể được tính là đã bị thay đổi về mặt vật chất (một yếu tố được Đạo luật VARA cân nhắc): để đặt hai tác phẩm đứng trực diện với nhau, Bộ Giao thông Mỹ (cơ quan cấp phép cho “Fearless Girl”) đã phải cho xây dựng thêm một phần lề đường ngay trong khu vực trưng bày của “Charging Bull”.
Một vấn đề khác cũng nên được lưu ý, chính là khía cạnh thương mại của “Fearless Girl”. Công ty SSGA được cho là đã làm việc với tác giả Kristen Visbal thông qua một công ty quảng cáo. Trong khi bức tượng nhấn mạnh đến vấn đề bất bình đằng giới tính tại Phố Wall và ngay trong nội bộ SSGA, nó cũng là một cơ hội quảng bá thương hiệu tuyệt vời cho công ty này, đặc biệt sau khi tác phẩm trở thành một hiện tượng trên mạng xã hội và truyền thông. “Fearless Girl” đã thay đổi thông điệp của chú bò từ tích cực sang tiêu cực, và SSGA đang kiếm tiền từ điều này”, luật sư Siegel cáo buộc.
 |
| Bức tượng nổi tiếng “Charging Bull”. |
Trong khi đó, Amy Adler - một giáo sư luật nghệ thuật tại Đại học New York lại cho rằng, Di Modica không đủ cơ sở để đem sự việc ra tòa. Theo bà, không nên lợi dụng Đạo luật VARA để giới hạn quyền tự do ngôn luận và tự do thể hiện của nghệ sĩ. “Một chính sách cho phép nghệ sĩ này được quyền dừng tác phẩm của một nghệ sĩ khác, sẽ là một sai lầm”, bà Adler nói. “Chúng ta không muốn các tác giả bắt đầu kiện curator (giám tuyển) chỉ vì họ không thích những gì đặt cạnh tác phẩm của mình… Tất cả các tác phẩm nghệ thuật công cộng đều gắn kết với không gian mà nó tồn tại, trong đó, bao gồm cả những tác phẩm khác”.
Tin bài liên quan
