Bài học từ 2 đêm diễn của Blackpink
Góp ý liên quan đến vấn đề văn hóa tại phiên thảo luận về kinh tế - xã hội chiều 31.10, đại biểu Đỗ Chí Nghĩa (đoàn Phú Yên) cho biết, sau Hội nghị Văn hóa toàn quốc năm 2021 đã có nhiều thay đổi trong nhận thức, tư duy, hành động và trong chuyển biến của các cấp, các ngành liên quan đến văn hóa.
Một điểm thuận lợi khác trong phát triển văn hoá, đất nước ta có khoảng 100 triệu dân với tăng trưởng kinh tế 5-6%, đó là mơ ước của nhiều quốc gia. Với tỉ lệ dân số trẻ, người Việt thích bàn luận, thích xem, thích cái mới và rất say sưa với chữ nghĩa, với văn hoá, đó là dư địa rất lớn để phát triển văn hoá, mà trước hết là văn hoá nghệ thuật.
Ông Nghĩa dẫn chứng, vừa qua, nhóm nhạc Blackpink sang Việt Nam biểu diễn chỉ 2 đêm đã thu về 13 triệu USD. Trong chiến lược phát triển công nghiệp văn hoá được phê duyệt năm 2016, chúng ta đề ra con số phấn đấu đến năm 2020 đạt tổng doanh thu nghệ thuật biểu diễn là 16 triệu USD, đến năm 2030 là 31 triệu USD.
"Như vậy, chỉ 2 đêm diễn của Blackpink đã được non nửa con số mà chúng ta phấn đấu của tổng thu nghệ thuật biểu diễn đến năm 2030, đó là điều rất đáng suy nghĩ, bởi họ thu ở đất nước chúng ta, từ người dân chúng ta, trên sân vận động Mỹ Đình của chúng ta" - ông Nghĩa nói.
Đại biểu Đỗ Chí Nghĩa cho rằng, khi Uỷ ban Văn hoá - Giáo dục của Quốc hội khảo sát ở các địa bàn thấy rằng, lĩnh vực nghệ thuật biểu diễn còn nhiều vấn đề đặt ra. Trong đó, có nơi có nhà hát thì không có diễn viên, ngược lại có nơi có diễn viên thì không có nhà hát; có nhà hát, trung tâm biểu diễn nghệ thuật quản đến 5 khu "đất vàng", "đất kim cương" của thành phố nhưng chỉ vận hành 1 địa điểm thôi, 4 địa điểm còn lại hoặc là cho các đơn vị khác thuê và tốn tiền bảo vệ, tốn tiền điện nước.
Những quy định cũ bị làm cho cũ hơn
Về nhân lực, đoàn Quốc hội đi khảo sát một số đoàn nghệ thuật ở Trung ương cũng rất khó khăn, có những đoàn không có biên chế và các đồng chí nói: Bây giờ diễn như thế này, có những bạn, những nghệ sĩ tuổi nghề sắp 10 năm vẫn phải bỏ, phải thôi vì không có biên chế.
Ông dẫn chứng nếu đóng vai bộ đội, thanh niên xung phong thời chống Mỹ trong các vở diễn nhưng diễn viên toàn 45-50 tuổi thì vừa vất vả cho người diễn, vừa vất vả cho người xem. Đi khảo sát tại các trường nghệ thuật, các ngành nghệ thuật truyền thống không có người học nữa hoặc rất ít người học.
Theo ông Nghĩa, điều quan trọng muốn có những tác phẩm xứng tầm thì phải có chính sách xứng tầm, phải tạo dư địa cho nghệ sĩ sáng tạo. Chúng ta đã có những Lưu Quang Vũ với 40 vở kịch cùng những đêm diễn đỏ đèn.
Theo đại biểu đoàn Phú Yên, văn hoá là nguồn lực nội sinh để phát triển, trọng tâm của phát triển văn hoá là phát triển con người, mà đã là con người thì phải đề cao văn hoá công vụ, đạo đức công vụ.
Tuy nhiên, hiện nay, rất nhiều người dân phàn nàn về các thủ tục công vụ, một số cán bộ đang cố gắng làm những quy định cũ kỹ trở nên cũ kỹ hơn.
“Tôi lấy ví dụ, một cụ bà 80 tuổi muốn bán căn hộ để có tiền dưỡng già, nhưng ra phường bị bắt phải trình giấy đăng ký kết hôn, bởi không có giấy tờ nào thay thế được. Trong khi đó, các cụ lấy nhau vài chục năm trước, nhiều giấy tờ vì chiến tranh... đã bị mất.
Chúng ta cẩn thận trong việc đảm bảo tài sản cá nhân nhưng sự “lạnh lùng” đó của nền công vụ không phù hợp với nền văn hóa của người Việt Nam… Sự làm khó nhau như vậy không có trong truyền thống văn hoá người Việt mà xuất phát từ những cái rất cụ thể mà chưa kịp chấn chỉnh" - ông Nghĩa cho hay.
