Bắt kịp SpaceX
Theo SCMP, sau khi hoàn thành vào năm tới, siêu nhà máy trên đảo Hải Nam - vốn đã là một trong những nhà máy lớn nhất thế giới - sẽ tăng gần gấp đôi công suất phóng hàng năm của Trung Quốc.
Không có cơ sở hiện có nào khác có thể sản xuất tên lửa với tốc độ đó. Năm ngoái, SpaceX của Elon Musk đã ghi nhận 61 lần phóng, hầu hết đều bằng tên lửa Falcon có thể tái sử dụng.
Trường Chinh 8 (Long March 8) là một tên lửa giá rẻ, không thể tái sử dụng, có thể chứa hơn 20 vệ tinh liên lạc cỡ Starlink. Trung Quốc dự định sử dụng phương tiện phóng cỡ trung bình - đã hai lần phóng thử thành công - để đưa hơn 1.000 vệ tinh vào không gian mỗi năm, tương đương với tốc độ hiện tại của SpaceX.
Nhưng tên lửa mới cũng được thiết kế để đưa các vệ tinh lên quỹ đạo cao hơn các vệ tinh Starlink.
Song Zhengyu - nhà khoa học tên lửa cấp cao của Học viện Công nghệ Phương tiện Phóng Trung Quốc (CALT), người đang lãnh đạo nhóm Trường Chinh 8 - cho biết cuộc đua “xây dựng chòm sao vệ tinh khổng lồ đang thúc đẩy ngành vũ trụ của Trung Quốc bước sang một thời đại mới.
Trong nỗ lực bắt kịp chương trình Starlink của SpaceX, Trung Quốc có kế hoạch phóng gần 13.000 vệ tinh, ngoài hơn 4.000 vệ tinh mà nước này hiện có trên quỹ đạo.
Theo một số nhà khoa học quân đội Trung Quốc (PLA), dự án này - có tên mã là "GW" - đặc biệt nhằm mục đích ngăn chặn các dịch vụ toàn cầu của Starlink trong trường hợp chiến tranh.
Tuy nhiên, theo Song và các đồng nghiệp, đội hình tên lửa hiện tại của Trung Quốc không đáp ứng được nhiệm vụ. Các tên lửa Trường Chinh hiện tại quá nhỏ hoặc quá lớn.
Trường Chinh 8 được thiết kế để lấp đầy khoảng trống, với hiệu quả chưa từng có. Ông Song cho biết: “Nó có thể đáp ứng hơn 90% các yêu cầu về sứ mệnh phóng tiếp theo của Trung Quốc đối với các quỹ đạo tầm trung và tầm thấp của Trái đất”.
Đồng thời, các phương pháp sản xuất tên lửa hiện tại của Trung Quốc không thể đạt được tốc độ mà dự án GW yêu cầu.
Theo quy trình sản xuất tên lửa truyền thống, công nhân lắp ráp các bộ phận khác nhau rồi gắn chúng vào tên lửa tại một địa điểm cố định. Bản thân tên lửa không di chuyển theo đường thẳng mà nằm yên một chỗ trong khi công nhân di chuyển xung quanh nó để hoàn thành nhiệm vụ của mình.
SpaceX đã phát triển một hệ thống tự động gọi là “Dây chuyền lắp ráp tích hợp Falcon 9” sử dụng các xung đồng bộ để di chuyển các bộ phận tên lửa trong quá trình lắp ráp một cách nhanh chóng và hiệu quả.
Theo nhóm của Song, nhà máy Trường Chinh 8 ở Văn Xương, Hải Nam sẽ tương tự như của SpaceX nhưng sẽ có một số lợi thế riêng.
Để một dây chuyền lắp ráp sử dụng các xung đồng bộ hoạt động hiệu quả, phải có nguồn cung cấp linh kiện chất lượng cao ổn định để có thể nhanh chóng lắp ráp thành sản phẩm cuối cùng.
Ở Trung Quốc, nhiệm vụ như vậy có thể đạt được tương đối dễ dàng với chi phí cạnh tranh, vì quốc gia này có năng lực sản xuất lớn nhất thế giới đối với nhiều sản phẩm công nghiệp, bao gồm cả những sản phẩm đòi hỏi độ chính xác và nhất quán cao.
Giảm giá thành tên lửa Trường Chinh
Theo một báo cáo gần đây của các nhà nghiên cứu tại Tập đoàn Khoa học và Công nghệ Vũ trụ Trung Quốc, chi phí đưa 1kg hàng hóa vào quỹ đạo Trái đất tầm thấp (LEO) bằng các tên lửa Trường Chinh hiện có, tương tự như tên lửa Falcon 9 có thể tái sử dụng của SpaceX, vào khoảng 3.000 USD.
Nhóm của Song cho biết họ đã tìm ra các phương pháp để giảm hơn nữa chi phí của tên lửa Trường Chinh 8, trong đó một số phương pháp từng được thực hiện trước đây.
Trường Chinh 8 là tên lửa đầu tiên trên thế giới bay thành công mà không cần thử nghiệm modal đầy đủ.
Bằng cách sử dụng các công cụ mô phỏng và thiết kế kĩ thuật số mới nhất, “chu kì phát triển đã được rút ngắn 12 tháng và một lượng lớn kinh phí thử nghiệm đã được tiết kiệm”, nhóm nghiên cứu cho biết.
Các nhà khoa học Trung Quốc cũng đã phát triển một phương pháp mới để hướng dẫn và điều khiển tên lửa trong suốt chuyến bay.
Theo nhóm của Song, phương pháp mới này là một tiến bộ quan trọng trong công nghệ tên lửa có thể cải thiện độ chính xác và hiệu quả của các sứ mệnh không gian.
Tăng độ cao
Nhóm của Long cho biết tên lửa Trường Chinh 8 được tối ưu hóa để đưa vệ tinh lên quỹ đạo đồng bộ mặt trời (SSO) ở độ cao 700 km, cao hơn hầu hết các vệ tinh Starlink hoạt động ở độ cao khoảng 550 km. Hiện tại, SSO được sử dụng chủ yếu bởi các vệ tinh quan sát Trái đất.
Theo các nhà khoa học quân sự Trung Quốc, một số vệ tinh liên lạc dành cho dự án GW sẽ được trang bị cảm biến và các thiết bị khác để quan sát hoặc các mục đích khác.
Theo các nhà khoa học, nếu Trung Quốc có thể sử dụng các vệ tinh SSO của mình để theo dõi các vệ tinh Starlink và thu thập dữ liệu về các chuyển động và hoạt động của chúng, thì họ có thể sử dụng thông tin này để can thiệp hoặc làm gián đoạn hoạt động của Starlink.
Bắt đầu đếm ngược
Nhà máy sản xuất tên lửa mới của Trung Quốc là một phần của trung tâm vũ trụ thương mại lớn hơn đang được xây dựng ở Văn Xương, dự kiến sẽ phóng lần đầu tiên vào tháng 6 năm sau.
Các công nhân và kỹ sư đang chạy đua với thời gian để kịp tiến độ.
Cấu trúc chính của bệ phóng đầu tiên đã được hoàn thành trước 20 ngày so với kế hoạch, với tốc độ “cứ 10 ngày lại có một tầng”.
