Vụ phá sản của Evergrande đóng vai trò như một lời cảnh báo về mô hình tăng trưởng nóng ở nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới trong thời gian qua - theo CNN.
Trong nhiều thập kỷ, Evergrande - từng là một trong những nhà phát triển bất động sản thành công nhất Trung Quốc - nợ chồng chất khi nền kinh tế Trung Quốc bùng nổ. Nhu cầu về nhà ở quá mạnh, chủ đầu tư thường bán các căn hộ cho người mua trước khi việc xây dựng hoàn tất.
Nhưng sự thay đổi chính sách của Trung Quốc hai năm trước đã khiến các nhà phát triển bất động sản của nước này tranh giành tiền mặt, làm tăng thêm rủi ro tài chính trong nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.
Chuyện gì đã xảy ra với Evergrande?
Câu chuyện về sự sụp đổ của Evergrande bắt đầu vào năm 2021, khi chính quyền trung ương siết chặt cho vay để làm chậm đà tăng giá nhà, cắt đứt nguồn tài trợ chính cho các nhà phát triển bất động sản.
Evergrande - tập đoàn có khoản nợ 300 tỉ USD - không thể tích lũy tiền mặt đủ nhanh để thanh toán nợ.
Evergrande bị vỡ nợ vào tháng 12.2021, gây ra sự hoảng loạn trên thị trường. Một làn sóng vỡ nợ theo sau, và thị trường bất động sản rộng lớn của Trung Quốc vẫn chưa phục hồi. Hàng chục dự án bị đình chỉ xây dựng, khiến nhiều người mua không nhận được nhà mới và gánh nợ nần chồng chất.
Sau đó, Evergrande cố gắng cơ cấu lại hàng tỉ USD nợ nước ngoài - động thái có ý nghĩa lớn đối với hệ thống tài chính của Trung Quốc.
Ngày 17.8, Evergrande đã nộp đơn xin phá sản tại Mỹ theo Điều 15 luật phá sản của Mỹ. Đây là cách các công ty nước ngoài sử dụng luật phá sản của Mỹ để cơ cấu lại nợ. Quá trình này sẽ mất thời gian vì Evergrande có khoảng 19 tỉ USD nợ nước ngoài.
Khởi đầu của cuộc khủng hoảng?
Cuộc khủng hoảng thanh khoản của Evergrande chỉ là khởi đầu. Kể từ đó, các tập đoàn bất động sản lớn khác ở Trung Quốc đã vỡ nợ khi phải vật lộn kiếm tiền mặt trong lúc nhu cầu về nhà ở giảm.
Giờ đây, các nhà đầu tư trên khắp thế giới đang lo lắng theo dõi Country Garden - tập đoàn có khoảng 300.000 nhân viên đã không thanh toán hai khoản nợ hàng tỉ USD và cho biết đang xem xét “các biện pháp quản lý nợ khác nhau”.
Theo Moody's, khoản nợ của các tập đoàn bất động sản thiếu tiền mặt hiện được coi là tài sản có "rủi ro rất cao". Moody’s đã hạ xếp hạng đối với Country Garden vào tuần trước.
Country Garden có thời hạn đến đầu tháng 9 để thực hiện các khoản thanh toán quá hạn.
Kinh tế Trung Quốc đang gặp khó khăn
Thị trường bất động sản có tầm quan trong đối với Trung Quốc. Ngành công nghiệp này chiếm tới 30% hoạt động kinh tế của đất nước và hơn hai phần ba tài sản hộ gia đình gắn liền với bất động sản.
Nhưng gần ba năm thực hiện chính sách Zero-COVID đã làm giảm tốc độ tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc, tăng tỷ lệ thất nghiệp, khiến người tiêu dùng cũng giảm mua nhà.
Sau một đợt tăng trưởng đột biến vào đầu năm nay, các động cơ kinh tế của Trung Quốc bắt đầu chậm lại. Giá tiêu dùng tháng trước giảm lần đầu tiên trong hơn hai năm; tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên tăng quá nhanh. Doanh số bán lẻ, nhu cầu xuất khẩu và sản xuất của nhà máy đều giảm.
Khả năng bảo lãnh cho các công ty?
Có vẻ như Trung Quốc sẽ không bảo lãnh cho các công ty bất động sản. Mặc dù Bắc Kinh đã thực hiện một số biện pháp để giúp kích thích nhu cầu về nhà ở và giải phóng tiền mặt cho các công ty bất động sản, song thời của những gói cứu trợ lớn do nhà nước tài trợ cho các ngành công nghiệp này dường như đã qua.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã nói trong một bài phát biểu gần đây: “Chúng ta phải duy trì sự kiên nhẫn lịch sử và kiên định từng bước đạt được tiến bộ ổn định”.
