Hiện tại, những người trẻ nhất trong số những người tìm việc thuộc thế hệ millenials - những người sinh từ đầu thập niên 80 đến giữa thập niên 90 (1981 - 1995) - của Trung Quốc đang đối mặt với những trở ngại liên quan đến tuổi tác trên con đường sự nghiệp trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt khi lực lượng lao động ngày càng đông với nhiều người mới tốt nghiệp đại học.
Tình hình càng trở nên tồi tệ hơn khi các doanh nghiệp ở Trung Quốc chịu ảnh hưởng của chính sách zero-COVID và nền kinh tế tê liệt gần 3 năm qua đang tìm cách giảm chi phí sử dụng lao động.
Yang, 31 tuổi, sống ở Thượng Hải, hầu như không nhận được phản hồi nào từ hơn 100 công ty mà cô đã nộp đơn xin việc từ tháng trước. Có bằng thạc sĩ khoa học xã hội, Yang đang tìm kiếm công việc trong ngành Internet.
Yang chia sẻ, một số công ty đang yêu cầu cụ thể các ứng viên phải dưới 30 tuổi và một số công ty, độ tuổi thậm chí giảm xuống còn 27.
Đây gần như là độ tuổi của những người trẻ nhất thuộc thế hệ millenials. Điều này có nghĩa là, trong 1 hoặc 2 năm tới, những người thuộc đời đầu của thế hệ Gen Z (sinh trong khoảng thời gian từ năm 1995 đến năm 2012) có thể thấy, họ quá tuổi để xin vào làm một số công việc ở Trung Quốc.
Yang cũng chỉ ra, nhiều công ty yêu cầu cả bằng sau đại học và ít nhất 3 năm kinh nghiệm làm việc, khiến cho những người tốt nghiệp đủ trẻ để có được kinh nghiệm làm việc cần thiết trước khi bị coi là quá già để xin việc là điều vô cùng khó khăn.
“Điều này có nghĩa là tôi phải làm việc trong ngành liên quan của mình ngay sau khi tốt nghiệp nếu không tôi có thể mất tấm vé vào sự nghiệp của mình" - cô nói.
Nữ thạc sĩ sống ở Thượng Hải chia sẻ thêm: “Tôi đã 27 tuổi khi tốt nghiệp và mới đi làm được 3 năm. Nếu có bất cứ điều gì không ổn, tôi có thể vĩnh viễn mất cơ hội tìm thấy con đường sự nghiệp của mình với giới hạn độ tuổi bổ sung đó".
Theo truyền thống ở Trung Quốc, phụ nữ thường được định nghĩa là người chăm sóc gia đình. Do đó, trong các cuộc phỏng vấn xin việc, những người đã ngoài 30 tuổi có thể được hỏi về việc cân bằng giữa công việc và gia đình - những câu hỏi mà Yang tin rằng, các ứng viên nam ít được hỏi hơn.
“Có niềm tin phổ biến rằng, phụ nữ sau 30 tuổi sẽ hướng tới gia đình, vì vậy quyết định thay đổi công việc phải được cân nhắc cẩn thận" - cô nói.
Su Zhe, 28 tuổi, làm công việc săn đầu người ở Thượng Hải được 3,5 năm. Anh thừa nhận, xu hướng phân biệt tuổi tác ngày càng phổ biến là hướng đi các công ty đang lựa chọn triển khai trong thời kỳ kinh tế bất ổn.
“Sau 3 năm đại dịch, nhiều công ty đứng trước nguy cơ đóng cửa. Các công ty không phải tổ chức từ thiện, họ phải nghĩ đến sự sống còn của chính họ trước" - Su Zhe lưu ý.
Anh giải thích thêm, nhiều công ty thích những người vừa tốt nghiệp trẻ trung và tràn đầy năng lượng vì mức lương tuyển dụng thấp hơn và nhóm đối tượng này có tuổi thọ nghề nghiệp dài hơn so với những ứng viên lớn tuổi. Nhóm ứng viên lớn tuổi hơn vốn có xu hướng mong muốn được trả lương cao hơn, hướng nhiều hơn vào cân bằng giữa công việc và cuộc sống cùng với đó là yêu cầu nghỉ phép khi có con.
Theo báo cáo của nhà cung cấp nguồn nhân lực và tìm kiếm việc làm Trung Quốc 51job.com công bố vào tháng 6.2022, số lượng công việc yêu cầu hơn 10 năm kinh nghiệm chỉ chiếm 10,5% tổng số tin đăng trên trang này. Trong khi đó, số lượng công việc yêu cầu “1-3 năm” hoặc “3-5 năm” kinh nghiệm chiếm hơn 60%.
Trong số những nhân viên trên 35 tuổi được khảo sát, hơn 60% ở các vị trí không thuộc cấp quản lý và hơn 70% cho biết, sự nghiệp của họ chững lại về cơ hội thăng tiến trước khi bước sang tuổi 35. Những người được thăng chức sau khi bước sang tuổi 35 phần lớn tập trung vào các ngành cao cấp bao gồm trí tuệ nhân tạo, công nghệ thông tin, chip và chất bán dẫn.
“Những người trẻ tuổi có mức lương thấp hơn do họ thiếu kinh nghiệm và một số vị trí có tốc độ thay thế nhân lực cao, các doanh nghiệp có thể tuyển dụng những người trẻ hơn bằng cách trả lương thấp hơn. Giới trẻ được coi là sáng tạo hơn, với hầu hết chưa lập gia đình và phần đa có thể sẵn sàng thích nghi với một lượng công việc cường độ cao, nhịp độ nhanh vì mong muốn theo đuổi sự nghiệp" - Mao Yufei, nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Việc làm Trung Quốc, cho hay.
