Lột xác từ tư duy đổi mới
Công ty Chuyên doanh Thuốc lá Phú Khánh, tiền thân của Tổng Công ty Khánh Việt ngày nay được thành lập ngày 4.10.1983. Ra đời trong bối cảnh đất nước chưa kịp khắc phục hậu quả chiến tranh thì bị bao vây cấm vận nên Khatoco không thể tránh khỏi những lúc thăng trầm, thậm chí có những lúc tưởng chừng không thể vượt qua.
Giai đoạn 1983 - 1989, đất nước chuyển đổi cơ chế quản lý, Khatoco chắt chiu từng đồng vốn để đầu tư máy móc thiết bị, thay thế lao động thủ công. Đến năm 1989, Khatoco có 1.200 lao động với tổng tài sản đạt 27,3 tỉ đồng, vốn chủ sở hữu đạt 5,3 tỉ đồng. Với doanh thu hợp nhất đạt 29,4 tỉ đồng, Khatoco trở thành một trong những doanh nghiệp (DN) hàng đầu của tỉnh Khánh Hòa.
Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI (tháng 12.1986) quyết tâm đổi mới, đối với Khatoco từ 1989 - 1993 là giai đoạn đột phá để phát triển. Điểm nhấn giai đoạn này chính là phẩm chất của những người lãnh đạo với tư duy đổi mới, dám đánh đổi sinh mạng chính trị bản thân của ông Nguyễn Xuân Hoàng - người đứng đầu Khatoco lúc bấy giờ, vì sự tồn tại của DN trong ranh giới mong manh giữa cái mới và cái cũ, giữa đúng và sai. Nghị lực, tính cách dám nghĩ dám làm, sự linh hoạt vận dụng cơ chế của Khatoco được hình thành từ đây. Và sau 10 năm thành lập, tổng tài sản Khatoco đạt 273,8 tỉ đồng, doanh thu hợp nhất đạt 592,2 tỉ đồng, nộp ngân sách đạt 103,8 tỉ đồng.
Giai đoạn 1993 - 2011, Khatoco trở thành tập đoàn kinh tế kinh doanh đa ngành, thí điểm thực hiện mô hình quản lý công ty mẹ - công ty con của Chính phủ. Từ một DN sản xuất kinh doanh (SXKD) chuyên ngành thuốc lá, đến năm 2011, Khatoco đã trở thành tập đoàn kinh tế đa ngành với 32 đơn vị thành viên, hoạt động theo mô hình tổ hợp công ty mẹ - công ty con với 9 nhóm ngành nghề, lĩnh vực khác nhau. Tổng số lao động trong giai đoạn này tăng gấp 4 lần, từ 1.220 lên 4.550 người.
Năm 2011, Khatoco nộp ngân sách đạt 2.791 tỉ đồng và so với năm 1993, tổng tài sản Khatoco tăng gấp 12,5 lần, vốn chủ sở hữu tăng gấp 15,5 lần, doanh thu hợp nhất tăng gấp 12,9 lần, kim ngạch xuất khẩu đạt 25 triệu USD tăng gấp 96,8 lần.
Chặng đường tái cơ cấu doanh nghiệp, phát triển chiều sâu
Giai đoạn 2011 - 2015, sau 6 năm tạo dựng cơ đồ, 4 năm đột phá thoát nghèo và 18 năm phát triển thần tốc, Khatoco đã trở thành một trong những DN lớn nhất khu vực Miền Trung, được xếp hạng DN đặc biệt. Giai đoạn 2015 - 2023, nhằm thúc đẩy phát triển nền kinh tế thị trường, Chính phủ tập trung cơ cấu lại các ngành nghề kinh doanh Nhà nước không cần nắm giữ, cổ phần hóa DN Nhà nước.
Trên tinh thần đó, Khatoco xác định mục tiêu chiến lược trong tái cơ cấu DN là đầu tư phát triển chiều sâu ngành kinh doanh chủ lực công nghiệp thuốc lá. Đồng thời, sắp xếp lại để từng bước nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh (SXKD) ngành công nghiệp May - Thời trang, ngành Chăn nuôi - Thuộc da; Cơ cấu lại tỉ lệ vốn góp phù hợp, tạo điều kiện cho các DN trong ngành dịch vụ du lịch được chủ động trong hoạt động SXKD, khai thác thế mạnh của địa phương; Nâng cao năng lực cạnh tranh, tiếp cận công nghệ 4.0 đối với ngành thương mại dịch vụ và ngành kinh doanh hạ tầng cụm công nghiệp là những ngành có nhiều tiềm năng phát triển trong tương lai.
Khatoco tập trung đầu tư chiều sâu cho cơ sở hạ tầng (trên 580 tỉ đồng), mạnh dạn đổi mới máy móc thiết bị công nghệ hiện đại (trên 722 tỉ đồng), đầu tư cho công nghệ và khoa học quản lý (trên 30 tỉ đồng). Xây dựng mới Nhà máy Thuốc lá Khatoco Khánh Hòa, di chuyển các đơn vị thành viên vào Cụm Công nghiệp Trảng É của Khatoco là dấu ấn quan trọng, tạo nền tảng bền vững hướng đến tương lai sau hành trình 4 thập kỷ đã qua và tiếp nối.
Năm 2023, ước tổng tài sản Khatoco đạt 5.980 tỉ đồng, vốn chủ sở hữu đạt 2.440 tỉ đồng, doanh thu hợp nhất đạt 8.200 tỉ đồng, lợi nhuận trước thuế đạt 300 tỉ đồng. Tổng số nộp ngân sách của Khatoco đạt 3.600 tỉ đồng, kim ngạch xuất khẩu đạt 50 triệu USD.
40 năm bằng sự “đoàn kết - nghị lực - niềm tin” các thế hệ Khatoco đã xây dựng DN ngày càng phát triển ổn định, bền vững. Đây chính là hành trang quý báu để Khatoco tiếp tục sự nghiệp trên con đường phía trước. Dẫu biết rằng sẽ còn gặp nhiều gian nan, thách thức nhưng với bề dày truyền thống 40 năm của một đơn vị Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới, chắc chắn Khatoco sẽ vững bước đồng hành phát triển cùng đất nước.
