Ngày 28.8, ngay tại không gian mà Bác Hồ từng sống những năm tháng cuối đời tại Khu di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh trong Phủ Chủ tịch đã diễn ra khai mạc triển lãm Chủ tịch Hồ Chí Minh cuộc đời và sự nghiệp từ tài liệu lưu trữ Việt Nam và quốc tế. Đây là hoạt động nhân dịp kỷ niệm 50 năm thực hiện Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh (1969-2019).
Ban Tổ chức giới thiệu hơn 100 tài liệu, hình ảnh được lựa chọn kỹ lưỡng từ nhiều nguồn, nhiều quốc gia, trong nhiều giai đoạn lịch sử khác nhau về cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Qua đó giúp công chúng hiểu rõ hơn những tư tưởng và cống hiến của Người cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, sự nghiệp hòa bình, tình hữu nghị và phát triển vì tiến bộ của Việt Nam và thế giới.
Đáng chú ý, tại triển lãm công bố hình ảnh lá thư mà Chủ tịch Hồ Chí Minh trả lời Tổng thống Richard Nixon ngày 25.8.1969 về việc Hoa Kỳ phải chấm dứt chiến tranh xâm lược và rút quân khỏi miền Nam Việt Nam.
Theo hướng dẫn viên Lê Thị Thanh Loan (Khu di tích Phủ Chủ tịch), năm 1969, khi Hoa Kỳ ngày càng sa lầy và chịu tổn thất nặng nề cũng như sự chỉ trích mạnh mẽ từ cộng đồng quốc tế và cả trong chính nước Mỹ, Tổng thống Richard Nixon đã phải gửi bức thư tới Chủ tịch Hồ Chí Minh ngày 15.7.1969 thể hiện mong muốn đàm phán nhằm chấm dứt cuộc chiến tranh ở Việt Nam.
Và hơn 1 tháng sau, tuy sức khỏe suy yếu nhiều, Bác vẫn dành những hơi thở cuối cùng cho dân cho nước, cho nền độc lập của dân tộc khi gửi lá thư phúc đáp tới Tổng thống Hoa Kỳ.
"Chỉ 8 ngày trước khi mất, Bác đã viết một bức thư với lời lẽ đanh thép, thể hiện rõ ý chí giành độc lập đến cùng của nhân dân Việt Nam trước Hoa Kỳ" - chị Loan xúc động nói.
Nội dung thư Bác viết: “Nhân dân Việt Nam chúng tôi yêu chuộng hòa bình, một nền hòa bình chân chính trong độc lập và tự do thật sự. Nhân dân Việt Nam quyết chiến đấu đến cùng, không sợ hy sinh gian khổ, để bảo vệ Tổ quốc và các quyền dân tộc thiêng liêng của mình. Giải pháp toàn bộ 10 điểm của Mặt trận dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam và Chính phủ cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam là cơ sở hợp tình hợp lý để giải quyết vấn đề Việt Nam. Giải pháp đó đã được nhân dân trên thế giới đồng tình ủng hộ.
Trong thư, Người bày tỏ lòng mong muốn hành động cho một nền hòa bình công bằng. Muốn vậy Mỹ phải chấm dứt chiến tranh xâm lược và rút quân ra khỏi miền Nam Việt Nam, tôn trọng quyền tự quyết của nhân dân miền Nam và của dân tộc Việt Nam, không có sự can thiệp của nước ngoài.
Đó là cách đúng đắn để giải quyết vấn đề Việt Nam phù hợp với quyền dân tộc của nhân dân Việt Nam, với lợi ích của nước Mỹ và nguyện vọng hòa bình của nhân dân thế giới. Đó là con đường để Mỹ rút khỏi cuộc chiến tranh trong danh dự”.
Đây là một tư liệu khiến nhiều người xúc động bởi tình cảm, tấm lòng của Chủ tịch Hồ Chí Minh với Tổ quốc, với dân tộc của Người.
Trong số những tư liệu, hình ảnh tại triển lãm lần này, người xem còn được thấy rất nhiều những lá thư quý giá mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã gửi cho các Tổng thống Hoa Kỳ, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ kể từ năm 1946 cho tới trước khi Bác qua đời vào năm 1969…
