Ngày 3.5, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục đã tổ chức họp phiên toàn thể thẩm tra về chủ trương đầu tư chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025 - 2035, theo Cổng Thông tin điện tử Quốc hội.
Trình bày tờ trình của Chính phủ, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thủy - cho biết, mục tiêu chương trình chia thành 2 giai đoạn phân kỳ. Trong đó, đến năm 2030 đạt 9 nhóm mục tiêu và đến năm 2035 cũng đạt 9 nhóm mục tiêu.
Theo bà Thủy, chương trình được thiết kế với 10 nội dung thành phần, 153 chỉ tiêu chi tiết, 42 nhiệm vụ cụ thể, 186 hoạt động chi tiết theo đúng chỉ đạo của Tổng Bí thư về 6 nhiệm vụ, 4 giải pháp phát triển văn hóa tại kết luận Hội nghị văn hóa toàn quốc năm 2021.
Dự kiến tổng các nguồn lực huy động thực hiện chương trình giai đoạn 2025 - 2030 là 122.250 tỉ đồng, gồm vốn ngân sách Trung ương hỗ trợ trực tiếp để thực hiện chương trình giai đoạn 2025 - 2030 được bố trí tối thiểu 77.000 tỉ đồng, chiếm 63%.
Vốn ngân sách địa phương khoảng 30.250 tỉ đồng, chiếm 24,6%. Trong đó, vốn đầu tư phát triển 18.000 tỉ đồng, vốn sự nghiệp 12.250 tỉ đồng. Vốn huy động hợp pháp khác khoảng 15.000 tỉ đồng, chiếm 12,4%...
Đáng chú ý, Dự thảo thẩm tra của Ủy ban Văn hóa, Giáo dục nêu rõ, về tổng các nguồn lực huy động để thực hiện chương trình giai đoạn 2025 - 2030 dự kiến 122.250 tỉ đồng (riêng năm 2025 là 400 tỉ đồng).
Về nội dung này, cơ quan thẩm tra cho rằng, nhiều nội dung thành phần chưa xác định rõ các nhiệm vụ cụ thể làm cơ sở xác định tổng mức đầu tư. Do vậy, chưa rõ căn cứ xác định nguồn lực thực hiện chương trình, nhất là đối với vốn ngân sách địa phương.
Việc ghi cụ thể nguồn vốn huy động hợp pháp (vốn xã hội hóa) thực hiện chương trình là khoảng 15.000 tỉ đồng, theo cơ quan thẩm tra là chưa đủ căn cứ, chỉ nên ghi định hướng và đề ra các giải pháp khuyến khích đầu tư.
Trên cơ sở đó, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục đề nghị Chính phủ rà soát, cân đối lại nguồn vốn thực hiện thông qua rà soát, điều chỉnh lại các nội dung hoạt động của chương trình để bảo đảm thực hiện đầy đủ các mục tiêu, chỉ tiêu đề ra.
Đồng thời, đề nghị bổ sung đánh giá về cơ sở xây dựng dự toán, tiêu chí phân bổ cho từng nhóm nội dung, chú trọng các nội dung, nhiệm vụ ưu tiên, tập trung.
Đặc biệt phải rà soát các nội dung trùng lặp với hoạt động chi thường xuyên thuộc nhiệm vụ quản lý nhà nước để đưa ra khỏi chương trình, đánh giá sát hơn khả năng huy động nguồn vốn ngân sách địa phương.
Khó trong cân đối nguồn vốn
Tại phiên họp, ông Trần Quốc Phương - Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư - cho rằng, chương trình rất khó và rất rộng, khi thẩm định sẽ cố gắng cùng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch định lượng các chỉ tiêu, mục tiêu nhưng không hết được. Sau này ảnh hưởng tới việc giám sát, thẩm tra và đặc biệt là phân bổ vốn.
Ông Trần Quốc Phương cho biết thêm, thời gian qua có sự điều chỉnh rất lớn, từ quy mô rất to, giảm xuống bây giờ trong giai đoạn 5 năm tới chỉ có hơn 70.000 tỉ đồng.
Tại thời điểm hiện nay, khả năng cân đối vốn khó xác định. Nếu dùng vốn 2021 - 2025, không còn tiền. Nếu dùng vốn giai đoạn 2026 - 2030, hiện chưa có chủ trương nên không biết có tiền hay không, cuối năm 2024 mới có thể dự kiến tiền giai đoạn 2026 - 2030.
