Nhiều đề tài khoa học hiệu quả thấp
Trong phiên chất vấn và trả lời chất vấn, đã có nhiều đại biểu quan tâm, đặt câu hỏi đề nghị Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Thanh Hóa Trần Duy Bình làm rõ những đề tài khoa học mà đơn vị đang triển khai, trong đó có những đề tài chậm, kéo dài, có những đề tài không thành công, có những đề tài nghiệm thu nhưng hiệu quả ứng dụng thực tế thấp.
Cụ thể như, đại biểu Trịnh Thị Hoa (Phó Chủ tịch Thường trực LĐLĐ tỉnh Thanh Hóa, thuộc Tổ đại biểu TP. Thanh Hóa) đặt câu hỏi về việc, trong 2 năm 2022 và 2023, Sở Khoa học và Công nghệ Thanh Hóa (Sở KHCN) được UBND tỉnh Thanh Hóa triển khai nhiệm vụ mỗi năm 60 tỉ đồng, thế nhưng tỉ lệ thực hiện đạt thấp (năm 2022 là 29,4 tỉ đồng; năm 2023 là 28,4 tỉ đồng), vậy nguyên nhân do đâu?
Cũng tại phiên chất vấn, đại biểu Nguyễn Tuấn Tưởng (thuộc Tổ đại biểu huyện Bá Thước) đặt câu hỏi, trong số 179 đề tài của Sở KHCN triển khai thì có gần một nửa là các đề tài chuyển giao từ Trung ương, hoặc của các địa phương khác, mà chưa có đề tài mang tính chiến lược riêng cho tỉnh. Vì sao lại nhu vậy?
Trả lời câu hỏi của đại biểu Trịnh Thị Hoa, ông Trần Duy Bình - Giám đốc Sở KHCN Thanh Hóa cho biết, các đề tài nhiều, nhưng chất lượng, tính mới, tính cấp thiết, tiên tiến không cao, trùng lặp nhiều. Có những đề tài đề xuất từ năm này sang năm khác, nhưng tính khả thi không cao. Trong khi có nhiều đề xuất các sở, ngành, địa phương, đơn vị lại không lựa chọn. Ngoài ra, dịch bệnh COVID-19 diễn ra phức tạp, dẫn tới việc nghiệm thu đề tài còn chậm, chưa đạt yêu cầu.
Với câu hỏi của đại biểu Nguyễn Tuấn Tưởng, Giám đốc Sở KHCN Thanh Hóa cho biết, tiêu chí lựa chọn đề tài không được trùng lặp, nên một số ít đề tài có vài điểm trùng. Vậy nên trong quá trình thẩm định cũng tạo điều kiện để kế thừa, giảm ngân sách.
"Cái tên có thể không trùng, nhưng nội dung bên trong phải cải tiến nhằm để ứng dụng cho tỉnh có hiệu quả. Còn việc chuyển giao bên ngoài có bản quyền sẽ rất là khó. Nên cũng có cái chúng ta phải chuyển giao, làm chủ, bắt chước và chế tạo" - ông Bình cho hay.
Khắc phục những tồn tại hạn chế
Cũng tại phiên chất vẫn và trả lời chất vấn, ông Lê Đức Giang - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa cho biết, bên cạnh những kết quả đạt được, ngành KHCN tại tỉnh Thanh Hóa vẫn đang một số tồn tại, hạn chế. Cụ thể như, tại Thanh Hóa hiện nay có số lượng trí thức rất lớn (236.000 người), trong đó có 38 phó giáo sư, 500 tiến sĩ, 2.500 thạc sĩ. Tuy nhiên, những người trí thức trực tiếp tham gia vào nghiên cứu ứng dụng vào công nghệ thì chưa nhiều.
Ngoài ra, cả tỉnh có 38.000 doanh nghiệp đăng ký hoạt động, nhưng mới có 32 doanh nghiệp được công nhận là KHCN. Điều này cho thấy, số lượng doanh nghiệp KHCN phát triển chưa tương xứng tiềm năng hiện có.
Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa Lê Đức Giang, để khắc phục những tồn tại hạn chế trên, ngành KHCN Thanh Hóa cần xóa bỏ tư duy hành chính hóa trong hoạt động KHCN, chuyển từ tư duy quản lý máy móc, cứng nhắc sang tư duy phục vụ doanh nghiệp, phục vụ các đơn vị, các nhà khoa học.
Xây dựng sửa đổi bổ sung các quy định về xác định nhiệm vụ phê duyệt kinh phí, giảm bớt thủ tục hành chính, giảm bớt lãng phí thời gian, công sức của nhà khoa học… Bên cạnh đó, ghi nhận, khen thưởng và tôn vinh kịp thời các tổ chức, cá nhân chủ trì đề tài khoa học mang lại hiệu quả cao, tính thực tiễn lớn.
