Vali hạt nhân, chứa thiết bị mà Tổng thống Trump sẽ sử dụng để xác định lệnh và phát động cuộc tấn công hạt nhân, do một phụ tá quân sự luôn mang theo mọi lúc tháp tùng Tổng thống Trump, cho tới khi ông rời Nhà Trắng ngày 20.1.
Thông thường, vali hạt nhân của tổng thống Mỹ sẽ được giao cho một phụ tá quân sự khác đứng trên hoặc gần khán đài xem lễ nhậm chức khi tổng thống đắc cử tuyên thệ nhậm chức, theo CNN.
Tuy nhiên, ngày 20.1, việc trao vali hạt nhân từ phụ tá Tổng thống Donald Trump cho phụ tá của ông Joe Biden sẽ có phần khác biệt khi ông Trump rời Washington, DC, đến Florida trước lễ nhậm chức của ông Biden.
Theo các chuyên gia, vali hạt nhân có khả năng sẽ di chuyển cùng tổng thống. Điều này có nghĩa là sẽ có ít nhất 2 vali ở các địa điểm khác nhau, tạo ra một thách thức duy nhất đảm bảo chuyển giao quyền lực suôn sẻ.
Dù quá trình chuyển giao có thể diễn ra hơi khác so với những năm trước đây, nhưng vẫn có những biện pháp bảo vệ để đảm bảo sự chuyển giao quyền kiểm soát hạt nhân từ tổng thống này sang tổng thống kế tiếp suôn sẻ bất kể hoàn cảnh nào, theo Stephen Schwartz, thành viên cấp cao không thường trú của Bulletin of the Atomic Scientists.
CNN lưu ý, trái với suy nghĩ của nhiều người, vali hạt nhân không có nút bấm hoặc mã có thể tự động phóng vũ khí hạt nhân mà thay vào đó là thiết bị và các cơ quan chức năng mà Tổng thống Donald Trump sử dụng để ra lệnh tấn công.
"Có ít nhất 3 đến 4 "vali" giống hệt nhau: 1 vali theo tổng thống, 1 theo phó tổng thống, và 1 được dành cho người sống sót được chỉ định theo truyền thống tại các sự kiện như lễ nhậm chức và đọc thông điệp liên bang", theo ông Schwartz.
"Ngày 20.1, (các vali hạt nhân dự phòng) sẽ rời thành phố tới nơi được chỉ định, chỉ để lại vali của Phó Tổng thống Mike Pence trừ khi Văn phòng Quân sự Nhà Trắng đã chuẩn bị (hoặc đã có sẵn) một vali dự phòng khác cho ông Biden" - chuyên gia Schwartz chia sẻ.
Ngoài ra, Tổng thống Mỹ cũng được yêu cầu mang theo bên mình thẻ kỹ thuật số có biệt danh là "biscuit" (bánh quy). Thẻ "biscuit" có chứa các mã chữ và số được sử dụng để xác định tổng thống, người duy trì thẩm quyền hợp pháp, duy nhất ra lệnh phóng hạt nhân.
Hiến pháp Mỹ cho phép Tổng thống Donald Trump toàn quyền với kho vũ khí hạt nhân của Mỹ cho đến khi ông Joe Biden tuyên thệ nhậm chức vào trưa 20.1, giờ Mỹ.
"Theo Tu chính án thứ 20 cũng như không có bất kỳ lời kêu gọi kích hoạt Tu chính án thứ 25 có thể biến ông Mike Pence trở thành tổng thống quyền lực. Ông Donald Trump là tổng thống cho đến 11h59h59 sáng 20.1. Cho đến thời điểm đó, ông ấy có thẩm quyền pháp lý duy nhất về sử dụng bất kỳ hoặc tất cả kho vũ khí hạt nhân của Mỹ" - ông Schwartz nói.
"Nếu một phụ tá mang vali hạt nhân tháp tùng ông Trump trên chuyên cơ Air Force One đến Florida, phụ tá đó sẽ tự "biến mất" khỏi tầm nhìn của ông Trump vào buổi trưa và trở lại Washington, DC, với chiếc vali" - ông nói thêm.
Sau thời điểm trưa 20.1, ông Donald Trump sẽ không còn quyền hạn với vali hạt nhân và các mã hạt nhân mà ông mang theo sẽ tự động bị ngừng hoạt động, các chuyên gia lưu ý. Đồng thời, ông Joe Biden cũng chính thức nhận được quyền kiểm soát hạt nhân của Mỹ.
Ông Joe Biden có thể nhận được thẻ "biscuit" vào sáng 20.1 khi ông và có thể cả Phó Tổng thống đắc cử Kamala Harris, được thông báo tóm tắt về quá trình bắt đầu một cuộc tấn công hạt nhân. Tuy nhiên, thẻ này sẽ không hoạt động cho đến trưa ngày 20.1.
Vipin Narang, chuyên gia chính sách hạt nhân và giáo sư tại MIT cho hay: "Cách dễ nhất để hiểu về điều này là có một sự phân biệt liền mạch về việc thẻ "biscuit" có giá trị vào trưa. Thẻ "biscuit" của ông Biden sẽ không hợp lệ lúc 11h59 sáng và thẻ của ông Trump sẽ không hợp lệ lúc 12h01 chiều".
