Theo phân tích của Trường Y tế Công cộng Harvard TH Chan, việc tiếp xúc nhiều với các chất gây ô nhiễm không khí dạng hạt mịn PM2.5 có thể tăng nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ.
Tác giả nghiên cứu - bao gồm các giáo sư Marc Weisskopf, Cecil K và Philip Drinker - cho biết, đây là một bước tiến lớn trong việc cung cấp dữ liệu nhằm hỗ trợ thêm hiểu biết cho các cơ quan quản lí và bác sĩ lâm sàng về ảnh hưởng của ô nhiễm không khí lên sức khoẻ con người.
"Hiện các cơ quan Bảo vệ Môi trường đang xem xét tăng cường các giới hạn về phơi nhiễm PM2.5 sau khi xem kết quả của nghiên cứu” - ông Marc Weisskopf nói.
Nghiên cứu này là đánh giá hệ thống và phân tích tổng hợp đầu tiên sử dụng công cụ mới có tên là Rủi ro sai lệch trong nghiên cứu tiếp xúc không ngẫu nhiên (ROBINS-E), giải quyết vấn đề sai lệch trong nghiên cứu môi trường một cách chi tiết hơn so với các phương pháp đánh giá khác.
Đây cũng là nghiên cứu sử dụng phương pháp liên quan đến việc sàng lọc toàn bộ quần thể nghiên cứu, sau đó là đánh giá trực tiếp về chứng mất trí nhớ ở những người không mắc chứng mất trí nhớ lúc ban đầu.
Hiện nay, hơn 57 triệu người trên toàn thế giới đang phải chung sống với chứng mất trí nhớ và ước tính con số này sẽ tăng lên 153 triệu người vào năm 2050.
Đặc biệt, có đến 40% các trường hợp được cho là có liên quan đến các yếu tố rủi ro có thể thay đổi được, như tiếp xúc với chất gây ô nhiễm không khí.
Nhóm tác giả đã thực hiện quét hơn 2.000 nghiên cứu và xác định 51 nghiên cứu có mối liên quan giữa ô nhiễm không khí với chứng mất trí nhớ lâm sàng. Trong đó, 16 nghiên cứu đáp ứng các tiêu chí cho phân tích tổng hợp.
Trong quá trình thí nghiệm, phần lớn sẽ tập trung vào nghiên cứu bụi mịn PM2.5, đối với những chất ô nhiễm phổ biến như nitơ điôxít, nitơ ôxit nhóm tác giả sẽ tiến hành trong những nghiên cứu tiếp theo.
Ngay cả khi mức phơi nhiễm tiêu chuẩn của Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ (EPA) về lượng vật chất hạt mịn là 12 microgam trên một mét khối không khí (μg/m3), các nhà nghiên cứu cũng tìm thấy bằng chứng nhất quán về mối liên hệ giữa PM2.5 và chứng mất trí nhớ.
Đặc biệt, nguy cơ phát triển chứng mất trí nhớ tăng 17% đối với mỗi mức tăng 2 μg/m3 khi tiếp xúc trung bình hàng năm với PM2.5.
Các nhà nghiên cứu cho hay, mối liên hệ của ô nhiễm không khí với nguy cơ mất trí nhớ nhỏ hơn so với các yếu tố rủi ro khác. Tuy nhiên, do số lượng người tiếp xúc với ô nhiễm không khí là rất lớn nên tác động sức khỏe ở cấp độ dân số có thể là đáng kể.
Giáo sư Marc Weisskopf lí giải, việc xác định được các yếu tố rủi ro ảnh hưởng đến sức khoẻ con người sẽ một phần giảm tải cho hệ thống y tế.
"Việc tiếp xúc với PM2.5 và các chất gây ô nhiễm không khí khác có thể thay đổi ở một mức độ nào đó bằng hành vi cá nhân, nhưng quan trọng hơn là thông qua quy định" - ông Marc Weisskopf nói.
