El Nino năm 2023-2024 đã đạt đỉnh điểm là 1 trong 5 giai đoạn mạnh nhất được ghi nhận. Hiện nay, El Nino đang dần suy yếu nhưng sẽ tiếp tục tác động đến khí hậu toàn cầu trong những tháng tới, làm tăng lượng nhiệt bị giữ lại bởi khí nhà kính từ các hoạt động của con người.
Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) cho biết, có khoảng 60% khả năng El Nino tồn tại trong thời gian từ tháng 3 đến tháng 5 và 80% khả năng xảy ra tình trạng trung tính (không phải El Nino hay La Nina) trong tháng 4 đến tháng 6. Có khả năng La Nina sẽ phát triển vào cuối năm nay nhưng hiện vẫn chưa chắc chắn.
El Nino xảy ra trung bình từ 2 đến 7 năm một lần và thường kéo dài từ 9 đến 12 tháng. Đây là một kiểu khí hậu xuất hiện tự nhiên liên quan đến sự nóng lên của bề mặt đại dương ở vùng nhiệt đới trung tâm và phía đông Thái Bình Dương. El Nino ảnh hưởng đến thời tiết và các kiểu bão ở các nơi khác nhau trên thế giới. Nhưng nó diễn ra trong bối cảnh khí hậu đang bị thay đổi bởi các hoạt động của con người.
"Mỗi tháng kể từ tháng 6.2023 đều lập kỷ lục nhiệt độ hàng tháng mới - và cho đến nay, năm 2023 là năm ấm nhất được ghi nhận. El Nino đã góp phần tạo ra mức nhiệt độ kỷ lục này, nhưng khí nhà kính giữ nhiệt rõ ràng là thủ phạm chính" - Tổng thư ký WMO Celeste Saulo cho biết.
"Nhiệt độ bề mặt đại dương ở xích đạo Thái Bình Dương phản ánh rõ ràng hiện tượng El Nino. Tuy nhiên, nhiệt độ bề mặt nước biển ở những nơi khác trên thế giới đã liên tục cao và bất thường trong 10 tháng qua. Nhiệt độ mặt nước biển tháng 1.2024 cho đến nay là cao nhất trong tháng 1. Điều này thật đáng lo ngại và không thể giải thích chỉ bằng El Nino" - bà Celeste Saulo nói.
Theo dự báo thời tiết, hiện tượng El Nino tiếp tục diễn ra, mặc dù yếu hơn và nhiệt độ bề mặt nước biển trên mức bình thường được dự đoán trên phần lớn các đại dương trên toàn cầu sẽ dẫn đến nhiệt độ trên mức bình thường ở hầu hết các khu vực đất liền trong 3 tháng tới và ảnh hưởng đến lượng mưa của các khu vực.
Tờ USA Today dẫn lời nhà khí hậu học bang Florida David Zierden cho hay, việc nhiệt độ mặt nước biển cực kỳ ấm và có khả năng xảy ra La Nina không phải là tin tốt cho mùa bão 2024.
La Nina thường dẫn đến các mùa bão hoạt động mạnh hơn. Nó có xu hướng làm giảm độ đứt gió theo phương thẳng đứng trên Đại Tây Dương và khiến các cơn bão nhiệt đới có thể dữ dội hơn.
Toàn bộ chu kỳ El Nino/La Niña được gọi là Dao động Nam (SO) và ba giai đoạn của nó có thể ảnh hưởng đến thời tiết trên khắp thế giới.
Các nhà dự báo bão đang theo dõi rất chặt chẽ Đông Đại Tây Dương, nơi nhiệt độ bề mặt nước biển hiện ấm hơn bình thường từ 1-2 và thậm chí 3 độ C. Hơn một nửa cơn bão nhiệt đới mỗi năm đều xuất phát từ "vườn ươm bão" đó và có tới 80-85% là các cơn bão lớn.
Với nhiệt độ ấm áp ở phía đông và độ đứt gió ở phía tây ít hơn, các cơn bão sẽ xuất hiện.
Trong khi đó, Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu Việt Nam nhận định, từ tháng 3 đến tháng 5 trên Biển Đông ít có khả năng xuất hiện xoáy thuận nhiệt đới (bão/áp thấp nhiệt đới). Số lượng xoáy thuận nhiệt đới hoạt động trên Biển Đông và ảnh hưởng đến Việt Nam trong năm 2024 sẽ nhiều hơn trong năm 2023, có thể ở mức xấp xỉ trung bình nhiều năm và tập trung vào nửa cuối của mùa bão.
