Thừa cân béo phì ở trẻ em: Cảnh báo trước khi quá muộn!

PGS.TS BS. Lê Bạch Mai (Nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia) |

Thừa cân béo phì là bệnh mạn tính không lây và kéo theo nhiều hệ lụy về sức khỏe. Tuy vậy các bậc cha mẹ dường như chưa quan tâm đúng mực và vẫn có các quan điểm sai lầm về vấn đề này.

Gia tăng tỷ lệ thừa cân, béo phì

Cha mẹ cho rằng thừa cân béo phì chỉ xảy ra ở các nước phát triển, không thể xảy ra ở các nước đang phát triển ở châu Á. Kết quả thống kê cho thấy, thừa cân béo phì đang là vấn đề sức khỏe cộng đồng hàng đầu không chỉ ở các nước phát triển mà còn ở các nước đang phát triển. Hơn thế, ở các nước đang phát triển tốc độ gia tăng thừa cân, béo phì rất nhanh chóng trong những năm gần đây, đặc biệt là ở trẻ em. 

Kết quả phân tích năm 2010, dựa trên 450 điều tra về thừa cân béo phì của trẻ em từ 144 nước trên thế giới cho thấy, trong 43 triệu trẻ em dưới 5 tuổi bị thừa cân béo phì thì 35 triệu trẻ em đến từ các nước đang phát triển và 8 triệu trẻ em ở các nước phát triển. Trong 2 thập kỷ qua, tỷ lệ thừa cân béo phì tại các nước đang phát triển có sự gia tăng mạnh mẽ.

Ở Châu Phi số lượng trẻ em bị thừa cân, béo phì đã tăng từ 4 triệu năm 2000 lên 13 triệu vào năm 2010. Ở Châu Á, số lượng trẻ bị thừa cân, béo phì đã tăng từ 13 triệu trẻ em năm 1990 lên 18 triệu năm 2010 và có số lượng trẻ bị thừa cân béo phì cao nhất. Điều đó đã khiến thừa cân, béo phì ở trẻ em trở thành vấn đề sức khỏe ưu tiên thứ hai trong phòng chống bệnh tật ở các nước Châu Á và được xem như là một trong những thách thức hàng đầu đối với ngành dinh dưỡng và y tế. 

Nhiều cha mẹ Việt cho rằng thừa cân béo phì không phải là vấn đề của trẻ em Việt 

Thực ra, ở nước ta, thừa cân, béo phì cũng đang tăng nhanh và trở thành vấn đề sức khoẻ cộng đồng, đặc biệt là đối với trẻ em mọi lứa tuổi. Tình trạng thừa cân béo phì ghi nhận được ở cả trẻ em dưới 5 tuổi lẫn các trẻ em từ 5-19 tuổi.

Kết quả của tổng điều tra dinh dưỡng toàn quốc cho thấy, tỷ lệ thừa cân, béo phì ở trẻ dưới 5 tuổi là 2,7% năm 2000 và đã tăng gấp 2 vào năm 2010 (5.6%) trên phạm vi toàn quốc. Năm 2014, tỷ lệ thừa cân, béo phì của trẻ em  dưới 5 tuổi của tỉnh Bình Dương là cao nhất chiếm 13,4%, tiếp theo là thành phố Đà Nẵng và thành phố Hồ Chí Minh, (10,8-12,6%), Đồng Nai và Khánh Hòa có tỷ lệ thừa cân béo phì khoảng 8-8,7%. Một số tỉnh, thành khác như Hà Nam, Hà Nội, Quảng Ninh, Tây Ninh, Long An và Bến Tre có tỷ lệ thừa cân và béo phì dao động trong khoảng từ 5,4-9,2%.

Sự gia tăng tỷ lệ thừa cân, béo phì ở trẻ em từ 5-19 tuổi cũng thực sự đáng lo ngại. Theo kết quả của tổng điều tra dinh dưỡng năm 2010: Tỷ lệ thừa cân, béo phì của trẻ em từ 5-19 tăng đều tại thành thị và nông thôn, trong đó chiếm chủ yếu vẫn là trẻ thành thị. Tỷ lệ thừa cân béo phì của trẻ em thành phố là 19,8%, của trẻ em nông thôn là 9,3% và của trẻ em ở các thành phố trực thuộc trung ương là 31,9%. 

Phụ huynh cho rằng thừa cân béo phì của trẻ em không đáng lo, chăm con béo là tốt, là đầy đủ chất dinh dưỡng. 

Có tới 30% thừa cân, béo phì ở trẻ em có nguy cơ dẫn đến béo phì khi trưởng thành, cũng như các rối loạn bệnh lý khác liên quan tới béo phì như bệnh đái tháo đường tuýp 2 và thừa cân béo phì cũng liên quan đến tăng nguy cơ đột quỵ, bệnh tim mạch, tăng huyết áp, rối loạn chuyển hóa lipid máu, bệnh túi mật và ung thư. Vì vậy, kiểm soát tốt cân nặng và tối ưu tiềm năng tăng trưởng chiều cao không chỉ giúp trẻ phát triển về thể chất, trí não mà còn tăng cường sức khỏe đặc biệt là phòng chống các bệnh không lây nhiễm khi trưởng thành.

Cùng chung ý thức phòng chống nguy cơ mắc các bệnh không lây nhiễm trong cộng đồng, mà trong đó thừa cân béo phì có ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển khỏe mạnh của trẻ nhỏ, Sữa Cô Gái Hà Lan đã khởi xướng chương trình Uống sữa, Vận động, Khỏe mạnh. Chương trình được triển khai rộng rãi trên toàn quốc nhằm giáo dục về lợi ích của việc dinh dưỡng và vận động. Trẻ được cung cấp đầy đủ nhu cầu dinh dưỡng, 2 ly sữa mỗi ngày cùng với lối sống vận động sẽ giúp phát triển cả về thể chất lẫn trí lực. Sự phát triển tầm vóc của người Việt trong tương lai phải bắt đầu từ việc dinh dưỡng hợp lý và vận động thể lực cho trẻ nhỏ trong hôm nay.

PGS.TS BS. Lê Bạch Mai (Nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia)
TIN LIÊN QUAN

Khó khăn đổi tiền mới, lì xì online lên ngôi

Nhóm PV |

Thay vì mừng tuổi với những phong bao lì xì đỏ như mọi năm, thì năm nay, xu hướng lì xì online lại lên ngôi. Quả thật, với sự phát triển của công nghệ, việc lì xì ngày càng trở nên dễ dàng hơn dù chúng ta cách xa nhau hàng nghìn cây số.

Trí thức trẻ Việt Nam ở nước ngoài: Dù ở đâu cũng luôn hướng về đất nước

Vương Trần |

Dù ở xa quê hương, làm việc ở nhiều nơi trên thế giới song những trí thức trẻ vẫn luôn một lòng hướng về quê hương, đất nước qua những hoạt động của mình. Tết đến, xuân về, những người con xa quê lại thổn thức hương vị Tết quê.

Dàn sao Việt check in tại đường hoa Nguyễn Huệ ngày đầu khai mạc

Di PY |

Ngày 19.1, Đường hoa tết Nguyễn Huệ chính thức khai mạc với hàng ngàn chậu hoa kiểng cùng những chú mèo đáng yêu chào đón du khách. Dàn sao Việt như Trần Mỹ Ngọc, Đoàn Minh Tài, Khắc Minh... đã tranh thủ đến check in, lưu giữ ảnh kỷ niệm.

Interactive: Bạn có phải fan cứng của Táo Quân suốt 20 năm?

Nhóm PV |

Táo Quân được nhiều khán giả coi là chương trình không thể thiếu mỗi đêm giao thừa. Trước khi Táo Quân 2023 lên sóng vào đêm 30 Tết, hãy cùng điểm lại một vài điều thú vị trong suốt 20 năm lên sóng của Táo Quân. Tham gia chương trình truyền hình tương tác của Báo Lao Động bằng cách theo dõi câu hỏi, bấm vào phương án trả lời mà bạn cho là đúng ngay trên màn hình video tương tác dưới đây.

Những địa điểm tâm linh cầu an đầu năm mới

Hải Nguyễn |

Vào dịp năm mới, người dân đi lễ chùa cầu an cho gia đình, người thân gặp nhiều may mắn, hạnh phúc. Đây là một nét đẹp văn hoá của người Việt. Ở Hà Nội những nơi như chùa Hương, chùa Trấn Quốc, Quán Sứ, phủ Tây Hồ luôn tấp nập du khách viếng thăm dịp đầu năm.

Mất việc, giảm giờ làm, 450.000 lao động đón Tết xa quê ở Bình Dương

ĐÌNH TRỌNG - KHÁNH LINH |

Bình Dương - Tại Bình Dương, năm 2023 có khoảng 450.000 lao động ở lại Bình Dương đón cái Tết xa quê. Hầu hết đều là những người đã có gia đình, cuộc sống gặp nhiều khó khăn. LĐLĐ tỉnh Bình Dương cùng các cấp chính quyền đã triển khai nhiều hoạt động để chăm lo cho những trường hợp đặc biệt khó khăn.

Những góc quán cafe ngắm pháo hoa lý tưởng ở TPHCM

Quỳnh Nga |

Đêm giao thừa Tết Nguyên đán Quý Mão 2023, TPHCM dự kiến bắn pháo hoa ở 6 điểm. Đừng bỏ qua những địa điểm ngắm pháo hoa ở TPHCM cực “chill” dưới đây.

Đã nhổ cọc bêtông thứ hai, nỗ lực đưa cháu bé lên trong đêm 19.1

PHONG LINH |

Đồng Tháp - Liên quan đến tình hình tìm kiếm cháu bé 10 tuổi không may rơi xuống trụ bêtông sâu 35m, tỉnh Đồng Tháp cho biết lực lượng cứu hộ đã nhổ được cọc thứ 2 lên trên mặt đất và nỗ lực đưa cháu bé lên trong đêm 19.1.