Trong dự thảo Luật Việc làm sửa đổi đang xin ý kiến, Bộ LĐTB&XH đề xuất giới hạn thời gian làm thêm của học sinh, sinh viên từ 15 tuổi trở lên không quá 20 giờ trong 1 tuần trong kỳ học và không quá 48 giờ trong 1 tuần trong kỳ nghỉ.
Đề xuất đang gây ra nhiều tranh cãi, đặc biệt là sự băn khoăn, lo lắng của nhiều sinh viên vì họ có nguy cơ bị giới hạn thời gian đi làm thêm kiếm tiền.
Trước hết, đây là quy định nhằm có cơ sở pháp lý để bảo vệ, trước hết là học sinh dưới độ tuổi 18 khi xảy ra tranh chấp, khiếu kiện của bố mẹ hay người giám hộ liên quan đến việc bị bóc lột sức lao động.
Tuy nhiên, có nhiều ý kiến cho rằng, quy định này cần được Bộ LĐTB&XH cân nhắc kỹ khi đưa vào Luật Việc làm sửa đổi vì nó không phù hợp với thực tiễn cũng như khi áp dụng.
Lý do một ngày học sinh, sinh viên thu xếp thời gian trống bao nhiêu giờ để đi làm thêm, việc làm thêm có ảnh hưởng đến việc học hay không là quyền lựa chọn của chính các em.
Có khi việc cấm hay khống chế thời gian lại lợi bất cập hại, gây ảnh hưởng trực tiếp đến việc học của các em có hoàn cảnh gia đình khó khăn, tiền chu cấp hằng tháng của bố mẹ không đủ để trang trải cuộc sống.
Đó là chưa nói đến việc cũng không dễ để mà có nhân lực hay công cụ hữu hiệu để kiểm soát, thống kê về giờ đi làm thêm của một sinh viên trong bối cảnh như hiện nay ở các trường đại học.
Nhân chuyện đề xuất giới hạn thời gian làm thêm, lại nhớ chuyện trên đầu các em sinh viên còn một cái “ách” rất vô lý, thiếu tính thực tế nữa đã tồn tại rất lâu rồi là quy định sinh viên hoạt động mại dâm lần 1 bị khiển trách, lần 2 cảnh cáo, lần 3 đình chỉ có thời hạn và lần 4 bị buộc thôi học.
Đây là quy định nằm trong Thông tư 10/2016 của Bộ GD&ĐT về quy chế công tác sinh viên chính quy, một thời từng gây tranh cãi và phản ứng dữ dội của dư luận bởi nhiều lý do. Trong đó có việc Bộ GD&ĐT đang "vẽ rắn thêm chân" vì thực tế, chúng ta đã có rất nhiều điều luật cụ thể liên quan đến hành vi mua bán dâm rồi.
Thậm chí vào năm 2019, từng có 3 cán bộ của Bộ GD&ĐT bị kỷ luật khi đưa đề xuất này vào dự thảo Thông tư về quy chế công tác học sinh, sinh viên đối với các ngành đào tạo giáo viên trình độ cao đẳng, trung cấp để rồi sau đó phải rút ra trước áp lực của dư luận.
Đến thời điểm này, Thông tư 10/2016 vẫn chưa được Bộ GD&ĐT sửa đổi phần liên quan quy định sinh viên bán dâm. Tuy nhiên, các trường đại học trên cả nước thì có nơi áp dụng quy định này, có nơi không, ví dụ như Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại học Đà Nẵng... Và chính điều này đã và đang tiếp tục tạo ra không ít tâm tư cho người trong cuộc về cảm giác bất bình đẳng trong đối xử.
Những quy định kiểu như sinh viên bán dâm 4 lần thì bị đuổi học cũng là một loại “giấy phép con”. Loại “giấy phép” này không chỉ trực tiếp gây ảnh hưởng đến đời sống, việc học mà còn trái luật, có tính xúc phạm sinh viên nên phải sớm được thống nhất bãi bỏ thay vì để mỗi trường áp dụng một phách như hiện nay!
