Độc lạ: Tận mắt nhìn chiếc "Tàu thủy sắt tây" chạy phành phạch trên nước

    Trường Hùng |

    Bên cạnh đèn ông sao, ông tiến sĩ giấy, tò he... trẻ em Hà Nội còn có một món đồ chơi dân gian – tàu thủy bằng sắt tây để chơi trong dịp Tết Trung thu. Điều kỳ lạ là, tuy chỉ được làm thủ công từ những miếng thép vô hồn nhưng qua đôi tay của người thợ, chiếc tàu không chỉ nổi được trên mặt nước mà còn có thể phát ra tiếng kêu “phành phạch” y như một chiếc tàu thủy thật.

    Về thủ phủ thiếc của Hà Nội – làng Khương Hạ (nay thuộc P. Khương Đình, Thanh Xuân) hỏi ra mới biết nghề làm tàu thủy bằng sắt tây nơi đây đã phai nhạt từ lâu. Hiện nay duy chỉ còn gia đình ông Nguyễn Văn Mạnh Hùng (53 tuổi) là còn làm loại đồ chơi dân gian này.
    Về thủ phủ thiếc của Hà Nội – làng Khương Hạ (nay thuộc P. Khương Đình, Thanh Xuân) hỏi ra mới biết nghề làm tàu thủy bằng sắt tây nơi đây đã phai nhạt từ lâu. Hiện nay duy chỉ còn gia đình ông Nguyễn Văn Mạnh Hùng (53 tuổi) là còn làm loại đồ chơi dân gian này.
    Ông Hùng kể, ngày trước nơi đây vốn làng nghề sản xuất thiếc nổi tiếng của Hà Thành. Bên cạnh tạo tác các đồ gia dụng bằng thiếc như: thau, chậu, cốc... người dân còn làm các loại đồ chơi bằng thiếc, trong đó có tàu thủy bằng sắt tây để tranh thủ bán dịp Trung thu.
    Ông Hùng kể, ngày trước nơi đây vốn làng nghề sản xuất thiếc nổi tiếng của Hà Thành. Bên cạnh tạo tác các đồ gia dụng bằng thiếc như: thau, chậu, cốc... người dân còn làm các loại đồ chơi bằng thiếc, trong đó có tàu thủy bằng sắt tây để tranh thủ bán dịp Tết Trung thu.
    Thuở mới xuất hiện (khoảng những năm 1990) tàu thủy bằng sắt tây được rất nhiều người săn đón, thậm chí có cả những khách buôn nước ngoài ăn chực nằm chờ hàng tuần để mua được về nước. Nhờ vậy mà kinh tế của nhiều nhà khi đó đã phất lên nhiều diều gặp gió, bởi chỉ cần bán được 2 chiếc tàu thôi là đủ mua một chỉ vàng rồi.
    Thuở mới xuất hiện (khoảng những năm 1990) tàu thủy bằng sắt tây được rất nhiều người săn đón, thậm chí có cả những khách buôn nước ngoài ăn chực nằm chờ hàng tuần để mua được về nước. Nhờ vậy mà kinh tế của nhiều nhà khi đó đã phất lên như diều gặp gió, bởi chỉ cần bán được 2 chiếc tàu thôi là đủ mua một chỉ vàng rồi.
     
    Hình ảnh chiếc tàu nhỏ chạy phành phạch trong chiếc chậu nước nhỏ cũng vì thế mà dần trở nên phổ biến với nhiều thế hệ trẻ em Hà Thành hơn. Nhưng trước thách thức của thời gian, ngày càng có nhiều sản phẩm đồ chơi mới lạ và rẻ (đồ chơi nhựa, đồ chơi mô hình....), hình ảnh chiếc tàu thủy bằng sắt ấy trở nên mờ nhạt trong nếp sinh hoạt của trẻ em phố thị.
    Hình ảnh chiếc tàu chạy phành phạch trong chiếc chậu nước nhỏ cũng vì thế mà dần trở nên phổ biến với nhiều thế hệ trẻ em Hà Thành hơn. Nhưng trước thách thức của thời gian, ngày càng có nhiều sản phẩm đồ chơi mới lạ và rẻ (đồ chơi nhựa, đồ chơi mô hình....), hình ảnh chiếc tàu thủy bằng sắt ấy dần trở nên mờ nhạt trong nếp sinh hoạt của trẻ em phố thị.
    Sản xuất không ai mua, người trong làng phần hết bỏ nghề, trong 8 anh em cũng chỉ còn ông Hùng trụ lại. Nhưng thật may, trời không phụ người có lòng, nhận thức được tầm quan trọng của văn hóa dân gian, Đảng và Nhà nước ta ra sức tuyên truyền, được quảng bá rộng rãi tại các trung tâm văn hóa lớn (như Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam). Cũng nhờ đó mà tàu thủy bằng sắt tây được làm thủ công 100% ngày càng có nhiều người tìm mua trở lại.
    Sản xuất không ai mua, người trong làng phần hết bỏ nghề, trong 8 anh em cũng chỉ còn ông Hùng trụ lại. Nhưng thật may, trời không phụ người có lòng, nhận thức được tầm quan trọng của văn hóa dân gian, Đảng và Nhà nước ta ra sức tuyên truyền, quảng bá rộng rãi tại các trung tâm văn hóa lớn (như Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam). Cũng nhờ đó mà tàu thủy bằng sắt tây được làm thủ công 100% ngày càng có nhiều người tìm mua trở lại.
    Mấy năm trở lại đây, mỗi dịp Tết Trung thu gia đình ông Hùng thường nhận được tổng đơn đặt hàng khoảng 400-500 chiếc. Để hoàn thành số lượng lớn như thế này trong khi chỉ có một mình làm, ngay từ khi hết Rằm tháng Tám của năm ông Hùng đã đi mua nguyên liệu (gồm thép, thiếc, đồng, sơn) bắt đầu làm phục vụ cho Rằm năm sau.
    Mấy năm trở lại đây, mỗi dịp Tết Trung thu gia đình ông Hùng thường nhận được tổng đơn đặt hàng khoảng 400-500 chiếc. Để hoàn thành số lượng lớn như thế này trong khi chỉ có một mình làm, ngay từ khi hết Rằm tháng Tám của năm ông Hùng đã đi mua nguyên liệu (gồm thép, thiếc, đồng, sơn) bắt đầu làm phục vụ cho Rằm năm sau.
    Hiện tại, ông Hùng chủ yếu sản xuất tàu thủy bỏ túi (có giá 100.000 đồng/chiếc) để trưng bày và tàu thủy cỡ nhỏ (có giá 300.000 đồng/chiếc) chạy được trên mặt nước. Ngoài ra, tùy thuộc vào yêu cầu của khách hàng mà có thể làm tàu có kích cỡ to hơn, ông Hùng đã từng làm loại tàu thủy có giá lên tới 4 triệu (chiều dài 80cm) – thay vì chạy bằng nồi hơi thì tàu chạy bằng pin, có guồng bằng cánh quạt.
    Hiện tại, ông Hùng chủ yếu sản xuất tàu thủy bỏ túi (có giá 100.000 đồng/chiếc) để trưng bày và tàu thủy cỡ nhỏ (có giá 300.000 đồng/chiếc) chạy được trên mặt nước. Ngoài ra, tùy thuộc vào yêu cầu của khách hàng mà có thể làm tàu có kích cỡ to hơn, ông Hùng đã từng làm loại tàu thủy có giá lên tới 4 triệu (chiều dài 80cm) – thay vì chạy bằng nồi hơi thì tàu chạy bằng pin, có guồng cánh quạt.
    Bên cạnh tàu thủy bằng sắt tây, ông Hùng còn làm thêm một số đồ chơi dân gian trước đó như thỏ đánh trống sắt tây (có giá 200.000 đồng/con), bươm bướm sắt tây (có giá 200.000 đồng/trên con).
    Bên cạnh tàu thủy bằng sắt tây, ông Hùng còn làm thêm một số đồ chơi dân gian trước đó như thỏ đánh trống sắt tây (có giá 200.000 đồng/con), bươm bướm sắt tây (có giá 200.000 đồng/con).
    Những ngày này không khí Trung thu đang đến gần, ông Hùng cẩn thận đóng gói những sản phẩm của cái nghề ân tình đã giúp ông xây nhà, nuôi hai con học đại học. Ngày 15.9 tới đây, vợ ông sẽ đem tàu sắt đến tham gia triển lãm tại Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam, còn ông mang cái nghề cái nghiệp của mình tham gia hoạt động hướng dẫn làm đồ chơi dân gian diễn ra tại Đình Kim Ngân (P. Hàng Bạc, Q. Hoàn Kiếm, Hà Nội).
    Những ngày này không khí Trung thu đang đến gần, ông Hùng cẩn thận đóng gói những sản phẩm của cái nghề ân tình đã giúp ông cưới vợ, xây nhà, nuôi hai con học đại học. Ngày 15.9 tới đây, vợ ông sẽ đem tàu sắt đến tham gia triển lãm tại Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam, còn ông mang cái nghề cái nghiệp của mình tham gia hoạt động hướng dẫn làm đồ chơi dân gian diễn ra tại Đình Kim Ngân (P. Hàng Bạc, Q. Hoàn Kiếm, Hà Nội).
    Trường Hùng
    TIN LIÊN QUAN
    Cổ đông ngoại vừa thoái vốn khỏi Eximbank sau 16 năm gắn bó. Ảnh: Eximbank

    Rung lắc thượng tầng tại Eximbank: Thập kỷ rối ren chưa kết thúc

    Đức Mạnh |

    Cơ cấu thượng tầng tại Ngân hàng Eximbank đã có nhiều biến động mạnh. Cổ đông ngoại gắn bó 16 năm đã chuyển nhà, thế chân bởi nhân tố bí ẩn liên quan đến Tập đoàn Bamboo Capital.

    Ôtô, xe máy chen chúc bên ngoài "lô cốt" bỏ không. Ảnh: Phạm Đông

    Hà Nội: Sau chấn chỉnh, loạt lô cốt vẫn án ngữ trên đường Vũ Trọng Khánh

    PHẠM ĐÔNG |

    9 chiếc lô cốt đang án ngữ trên đường Vũ Trọng Khánh khiến giao thông đông đúc, quá tải dù đã cận kề Tết Nguyên đán Quý Mão. Sở Giao thông vận tải (GTVT) Hà Nội lại yêu cầu chấn chỉnh tình trạng thi công hệ thống xử lý nước thải Yên Xá gây ùn tắc.

    Cha đẻ của mèo AI mà cư dân mạng nhầm tưởng ở Ninh Thuận lên tiếng

    Hữu Long |

    Nguyễn Lê Thái Nguyên vẽ mèo Tết bằng công nghệ AI rồi chia sẻ lên trang cá nhân. Những hình ảnh tuyệt đẹp về mèo nhận được vô số lời khen từ nhiều người bạn. Có không ít người đến nay vẫn nhầm lẫn đây là mèo Tết có nguồn gốc từ Ninh Thuận.

    Thị trường xe ôtô cũ ở thời điểm cận Tết vẫn khá trầm lắng. Ảnh: Khánh Linh.

    Cận Tết, showroom xe ôtô cũ chấp nhận bán hòa, cắt lỗ để thu hồi vốn

    LÂM ANH |

    Cuối năm thường là mùa thu hoạch của thị trường xe ôtô cũ nhưng năm nay điều này đã không đến bởi việc ngân hàng siết cho vay, lãi suất cao đã khiến lượng khách hàng giảm đi đáng kể. Những ngày cuối cùng trước khi nghỉ Tết, chủ showroom chấp nhận bán hòa vốn hay thậm chí, bán cắt lỗ để thu hồi vốn trước Tết.

    Nhiều công ty ở Mỹ ủng hộ minh bạch trong mức lương. Ảnh: AFP

    Xu hướng công khai tiền lương ở Mỹ: Ai sẽ được hưởng lợi?

    Thanh Hà |

    Luật thanh toán minh bạch ở Mỹ góp phần giảm chênh lệch tiền lương.

    3 phim Việt ra rạp đúng mùng 1 Tết: Tác phẩm nào có khả năng thắng thế?

    Chí Long |

    3 phim điện ảnh Việt đồng loạt ra mắt đúng mùng 1 Tết Quý Mão 2023 là Chị chị em em 2, Siêu lừa gặp siêu lầy và Nhà bà Nữ.

    Cá nướng que tre Thái Xuyên - một món ăn quen thuộc thường được dùng vào những dịp lễ Tết. Ảnh: Nguyễn Thúy.

    Thái Bình: Cả làng đỏ lửa nướng cá ngày đêm vẫn không đủ hàng bán Tết

    Nguyễn Thúy |

    Cận kề Tết Nguyên đán, làng nướng cá nổi tiếng ở Thái Xuyên (Thái Bình) luôn tất bật với các lò than đỏ hồng, hoạt động hết công suất để cho ra những mẻ cá nướng vàng óng, săn chắc, thơm nức phục vụ khách hàng dịp cuối năm.

    Tiến Linh là điểm sáng của tuyển Việt Nam tại AFF Cup 2022. Ảnh: Minh Dân

    Quả bóng vàng 2022: Tiến Linh sáng cửa

    Thanh Vũ |

    Nhìn vào phong độ hiện tại, có thể thấy tiền đạo Nguyễn Tiến Linh xứng đáng giành quả bóng vàng 2022.