Đồ Sơn tiếng biển thì thầm

Tôi nhìn thấy V trong đám đông đó, nhờ vào ngoại hình đáng giá bằng cả gia tài của cô. Cô đang nằm thư dãn dưới cây dù. Con gái Hải Phòng có khác, ngay cả khi đang khép hờ thì bóng rợp của lông mi vẫn cứ sắc hơn lưỡi dao. 

Tôi hỏi cô sao không đi nghỉ ở Đồ Sơn quê mình? Thành phố mới bỏ tiền tỉ ra làm lễ hội du lịch “Đồ Sơn biển gọi”, cô không biết sao? Cô đáp: “Có lẽ biển Đồ Sơn gọi bé quá, tiếng biển thì thầm nên em không biết!”.

Dưới ánh mặt trời

Họ hàng của tôi - kiến trúc sư B - là con của một người Việt đã đến nước Pháp từ cuộc Chiến tranh thế giới thứ 2 trong vai đầu bếp. Anh biết Đồ Sơn qua những lời kể của cha. Lần về quê này (2015) anh muốn được đi Đồ Sơn. Sở thích của anh đúng ý họ hàng, vì ngoài Đồ Sơn, Cát Bà, chúng tôi chẳng biết đưa anh đi chơi đâu ở Hải Phòng! Sau 2 ngày đi ra biển, tôi hỏi anh có ấn tượng gì về Đồ Sơn? Anh nói: “Đẹp lắm! Nhưng tôi không thích!”.

Tôi không nghĩ rằng sự chưa hài lòng của anh là do thời tiết, măc dù hôm đó trời nóng đến nỗi những bông hoa mọc trong nhà cũng cúi rạp xuống dưới sức nặng của không khí. Thế nhưng bù lại phong cảnh rõ thật sơn thủy hữu tình. 

Đồ Sơn có dãy núi Rồng quanh co chạy dọc theo biển. Trên núi có rừng thông ngút ngát reo. Giữa rừng thông có những tòa biệt thự xây theo kiểu Pháp xinh xắn, mát mẻ. Đứng sau cửa sổ mở rộng của nó có thể nhìn thấy mặt trời hệt một chiếc đĩa phẳng lớn treo trên mặt biển, còn mặt nước biển lại trông như một tấm thảm lấp lánh ánh bạc. 

Và trên tấm thảm nước đó có cánh buồm nhỏ đang bò chầm chậm về phía đảo Dáu - hòn đảo “đầu Rồng” có cây đèn biển trên 100 tuổi và có đền thờ Nam Hải Đại Vương, vị thần linh thiêng bảo hộ cho các ngư dân vùng biển Bắc Bộ… 

Ngắm cảnh tượng ấy, anh Việt kiều đã thốt lên: “Thiên nhiên ở những bãi biển miền Nam nước Pháp cũng chỉ đẹp đến thế này!”. Sau đó, kiến trúc sư B ngập ngừng: “Thế nhưng…”. Tôi hiểu anh muốn nói gì.

Bãi biển Đồ Sơn ngập rác

Phải thừa nhận rằng đa số công trình nhà ở Đồ Sơn chỉ làm hỏng đi vẻ đẹp tự nhiên của bãi biển này. Chúng tồn tại như sự trêu tức biển. Phần lớn chúng thuộc sở hữu của những bộ, ngành trung ương và được xây dựng trong nửa sau của thế kỷ 20 từ những thiết kế xấu xí. 

Thời gian càng làm lộ rõ tất cả đường nét quê mùa, lỗi thời của chúng. Ai đó đã nói rất đúng: Điều tệ hại nhất của một công trình xây dựng xấu xí là người ta không thể dùng hòn tẩy để xóa đi được. Chúng kéo tuột Đồ Sơn xuống vị trí của một bãi biển bình dân, không còn là nơi ngày xưa Vua Bảo Đại đã từng đặt biệt thự mùa hè, nơi mà 50 năm trước Chính phủ chọn xây nhà nghỉ cho các lãnh đạo cao cấp nhất của đất nước. 

Người Hải Phòng chẳng khờ gì, họ nhận ra ngay cái Đồ Sơn thiếu. Tham vọng muốn làm đẹp cho Đồ Sơn đã khiến họ bắt tay với DASO GROUP lập dự án Đảo Hoa Phượng. 

Được quảng cáo là khu đô thị biển mang hình một bông hoa phượng 5 cánh, có các khách sạn 5 sao, bến du thuyền, bãi đỗ thủy phi cơ và 200 tòa biệt thự trên vịnh Vạn Hương. Thế nhưng hơn 10 năm rồi, hòn đảo “thiên đường” 133 triệu USD vẫn còn bỏ hoang. 

Vừa rồi lại thấy có dự án mới tại đảo Hòn Dáu. Song đừng vội vàng sung sướng với những điều đang ở thì tương lai của thành phố này. Đó là bài học mà đám nhà báo chúng tôi nhận được sau nhiều năm ở Hải Phòng.

Kiến trúc sư B còn muốn đến tháp Tường Long - ngọn tháp đánh dấu sự du nhập của Phật giáo vào Việt Nam, được Vua Lý Thánh Tông dựng trên ngọn đầu tiên của dãy núi Rồng, Đồ Sơn, từ thế kỷ thứ 11. Song tháp đã bị Vua Minh Mạng của triều Nguyễn sai dỡ ra rồi. Tôi an ủi vị kiến trúc sư đang thất vọng: Đến với Đồ Sơn là đến với biển. Còn muốn ngắm chùa, ngắm đền, chúng ta sẽ đi Kinh Bắc.

Khu 2, trung tâm Đồ Sơn, đông nghẹt, nhưng vẫn không bằng Sầm Sơn, Cửa Lò vào những ngày này. Đang chưa biết phải bắt đầu từ đâu, một người đàn ông nụ cười nửa miệng như đổ ximăng, lạnh lùng nhảy ra chỉ chỗ cho xe chúng tôi đỗ lên vỉa hè. Cả đoạn hè dài hàng vài trăm mét đã biến thành bãi trông xe nhếch nhác. Tiếng la lối, tiếng chửi đổng có lúc át tiếng sóng biển. 

Bỏ mặc những đứa bé bán hàng rong lẵng nhẵng đằng sau, chúng tôi đứng trên kè đá ngắm các con sóng bị gió cuộn xoắn thành một chiếc khăn bông trắng khổng lồ viền quanh bờ biển. Một người đàn bà to béo nhưng giọng mảnh mai - điều khác lạ ở người dân miền biển - gạ chúng tôi thuê đồ tắm. Chúng tôi từ chối, bởi không ai nghĩ đến chuyện xuống biển. Toàn những người tuổi U.70, ngoại hình không phải là thứ thích hợp để đem ra khoe dưới nắng mặt trời! 

Song điều cơ bản: Có lẽ hiếm có biển nào lại bẩn như biển Đồ Sơn. Hàng chục năm nay, biển Đồ Sơn đã mang màu chocolate, do bị phù sa đầy bùn từ 2 con sông Lạch Tray, Văn Úc đổ vào. Khi nước triều hạ, hàng trăm hàng quán tràn xuống bãi cát theo chân người đi tắm biển. Rồi khi triều lên, các con sóng biển tốt bụng và dửng dưng lại nuốt vào bụng biển, quét hộ cái đám rác rưởi: Vỏ dừa, mai ghẹ, đầu tôm, giấy báo và túi nylon, mà những thực khách vô tư vất trên bờ cát. 

Việc làm bẩn biển ngày ngày diễn ra như nước thủy triều ngày ngày lên xuống, nhưng người Đồ Sơn thì vẫn thờ ơ. Điều họ quan tâm rất nhiều là chuyện đấu thầu, thu phí. Họ đang ngược đãi biển đấy. Bởi thờ ơ là một hình thức của ngược đãi.

Phải nói thật rằng, nếu không có các cô gái Hải Phòng vô cùng xinh đẹp chơi đùa với sóng, chúng tôi cũng không thể đứng nhìn sóng đến khi mặt trời như một quả bưởi sáng quắc đang dần rơi vào lòng biển. Bóng tối bắt đầu mờ xanh. Đến lúc phải đi tìm chỗ ăn rồi.

Khi màn đêm xuống

Xe chở chúng tôi từ từ chạy dọc bờ biển. Đột nhiên có những thanh niên gầy đen xồ ra, hiên ngang đứng chắn đầu xe. Ông Việt kiều sợ tái mặt và rồi thích thú khi nghe chúng tôi giải thích: Họ chỉ muốn mời chúng ta vào nhà hàng ăn của họ! Họ thật hiếu khách! Chúng tôi không muốn phiền họ nên không dừng lại. 

Cuối cùng, chúng tôi cũng tìm thấy một quán ăn hẻo lánh ở nơi chân núi. Quán không đông nhưng ồn ào, bởi có một ông trọc phú đang gào vào mặt các cô chạy bàn. Chủ quán, 2 mắt mờ đục như mắt con cá trong buổi chợ chiều, nói với chúng tôi: Quán có mực tươi ăn ngọt nhức tim! 

Ban sáng khi xe chạy qua bến Thốc, chúng tôi đã thấy ngư dân kéo những con cá mắc lưới lấp lánh vẩy bạc như mảnh gương vỡ, nên nghĩ hải sản là sự lựa chọn đúng đắn. Thế nhưng ai biết mực tươi của quán lại dai như thịt quạ già. Chúng tôi đã định khiếu nại, song thấy thằng con chủ quán lực lưỡng, cao 1m8 và vẫn còn đang tuổi lớn thì sự khó chịu đã nhanh chóng trở thành lòng cam chịu. 

Tôi gọi thanh toán. Chủ quán dạ ran, hàm răng lóe lên trong góc bếp tối tựa như ánh dao rút ra khỏi vỏ. Quả nhiên số tiền từ miệng ông ta rơi xuống nặng như một cục bêtông khiến cho chúng tôi choáng váng. Đi ra biển ăn hải sản thì có khác nào mua một chai nước ở bên thác nước, thế nhưng chúng tôi đã phải trả bằng cái giá mua một chai nước ở giữa sa mạc nóng bỏng. Tất cả chỉ tại cái lão Việt kiều cứ nói tiếng tây! 

Chủ quán tiễn chúng tôi bằng nụ cười ám mùi thuốc lá, để lộ ra hàm răng vàng và lùn như những hạt ngô trên cái bắp ngô gặm dở. Vâng! Lần sau tôi sẽ quay lại với một cán bộ của Hội Bảo vệ quyền lợi cho người tiêu dùng!

Phố xá lên đèn và đây là lúc những cô gái điếm bắt đầu hoạt động bằng môi, bằng mắt, bằng mông trên các con đường Đồ Sơn. Từ lâu, mại dâm ở vùng biển này đã có thương hiệu, bền bỉ và nổi tiếng, đi vào thơ ca truyền khẩu: “Không đi không biết Đồ Sơn…”. Đến đẳng cấp ấy thì chẳng bãi biển nào ở Việt Nam sánh được!

Anh bạn Việt kiều có vẻ quan tâm với những thông tin như thế. Anh tò mò muốn vào một động điếm để… xem cho biết! Anh nói ở Paris cũng có phố đèn đỏ. Có không ít người đàn ông thích các cô gái dễ dãi, vì thấy ở họ một sự xoa dịu sau ngày làm việc vất vả mà chắc những người đàn bà thông minh không thể cho họ. 

Suy nghĩ cũng không tồi lắm. Bởi vì buổi tối ngoại trừ nhậu ra, Đồ Sơn chẳng có chỗ nào để bạn chi tiêu thời gian: Không ca nhạc, không sàn nhảy, không phim ảnh, không hiệu sách, muốn shopping thì chỉ có các người bán hàng rong dai như đỉa.

Chúng tôi gọi xe taxi. Bất cứ người lái xe taxi Hải Phòng nào cũng biết đường đến động điếm, như những lái xe Thụy Sĩ biết đường đến một ngân hàng. Xe vừa mở cửa, cô điếm đã nhanh nhảu tặng cho anh Việt kiều một cái hôn gió có màu vỏ tôm (là màu son môi của cô). Các cô điếm đều rất xinh. Ngay cả bà chủ vẫn giữ được nét quyến rũ nhục dục, dù nó cũng đang tan dần trong những nếp nhăn. 

Khác với tưởng tượng của tôi, các cô điếm không giả bộ ngây thơ như cô gái quê ngày chủ nhật mang gà nhà lên bán chợ tỉnh. Họ có nụ cười mãn nguyện và hơi ngẩn ngơ, hé mở đôi môi mòng mọng trông như hờn giận. Chỉ mắt là có tia sáng tinh quái, nhìn thấu túi tiền từng người, như cái máy chụp cắt lớp CT. 

Động rất đông khách. Người đàn ông ngồi cạnh tôi lo lắng: Từ ngày nghỉ hưu cách đây 8 năm, ông chỉ còn được nhìn thấy người đàn bà đẹp trên tờ lịch tết. Cậu thanh niên đứng đối diện chen vào: “Bố thoải mái đi! Đứa nào mà không chu đáo với bố, để con vào cho chúng nó một trận!”. Facebook nói rằng, Đồ Sơn chỉ có một thứ duy nhất quyến rũ con người, từ già đến trẻ, đó là mại dâm!

Vĩ thanh

Đã gần nửa đêm, chúng tôi đi ra bờ biển, ngồi lên tảng đá vẫn còn phả ra hơi nóng ban ngày. Trăng mỏng manh như một chiếc lưỡi câu, chiếu những tia sáng nhợt nhạt lên mặt nước biển tối đen. Biển không có gió. Một chiếc thuyền buồm dật dờ như chết. Tôi ngồi với những suy ngẫm nặng nề: “Tại sao Đồ Sơn lại bị mất tên ở trên bản đồ du lịch thế giới?” Và ngay cả người trong nước cũng chẳng mặn mà với nó. Không thể lấy những báo cáo lạc quan của người Đồ Sơn và họ cũng không phải nhân vật chính để trả lời câu hỏi này.

Không bàn đến một yếu tố hết sức quan trọng: Sự đổi màu của nước biển Đồ Sơn (xanh sang màu chocolate) do tác động địa vật lý - hậu quả của việc con người can thiệp thô bạo vào đời sống của tự nhiên!

Đồ Sơn là một quận của Hải Phòng. Số phận của nó gắn với số phận thành phố. Từ nhiều năm qua, Hải Phòng không còn là mình - thành phố thứ 3, sau Hà Nội và TP.Hồ Chí Minh, vị trí nó đã đứng từ một thế kỷ trước. Mất đi sức mạnh kinh tế, thương mại, văn hóa, Hải Phòng không còn lực hút hấp dẫn người đến với nó. 

Từ đó đến với Đồ Sơn. Thành phố không giàu nên không thể tự nâng cấp, làm đẹp Đồ Sơn. Con người không giàu (tôi không dám nói đến các cán bộ thuế và hải quan, những quan chức có cơ hội tham nhũng) nên không thể làm bệ đỡ cho các dự án phát triển du lịch. 

Và cuối cùng là yếu tố con người. Người Hải Phòng thường cho rằng họ rất có tài. Thế nhưng thực tế họ không thể hiện điều đó. Năm nào cũng vậy, cứ tháng 5 về, thành phố Hải Phòng lại bỏ tiền ra tổ chức lễ hội du lịch “Đồ Sơn biển gọi”. Kịch bản giống nhau như những hạt đậu trong một quả đậu. Điều đó thể hiện sự bất tài và lười nhác của những người làm quảng bá du lịch. Họ tiêu những đồng tiền thuế của dân như tiêu tiền khoán, chẳng cần biết đến kết quả. Tiền đổ xuống biển và tiếng biển thì vẫn gọi thì thầm.