Bất đắc dĩ kiện "đồng đội" của mình!
Cựu quân nhân Trần Vương Việt (SN1973) - người chuyên sưu tập kỷ vật chiến tranh mới đây đã gửi đơn tới Toà án Nhân dân TP Hà Giang, khởi kiện chính đồng đội của của mình là Đỗ Việt Hùng (SN 1982). Trước đó, anh Hùng có mượn của ông Việt khoảng 2 tấn kỷ vật, gồm phế phẩm, phế liệu vũ khí và vật liệu nổ để trưng bày ở quán cà phê AK do ông Hùng làm chủ ở tổ 14, đường Phạm Văn Đồng, TP Hà Giang.
Ngày 3.11.2018, Đội cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội - Công an Thành phố Hà Giang đã đến quán cà phê AK (cách trụ sở công an tỉnh Hà Giang khoảng 400m), lập biên bản và thu giữ bộ kỷ vật này với số lượng “khủng” chưa từng có. Theo biên bản kiểm kê, công an thu giữ 26 chủng loại “mặt hàng” (với trọng lượng khoảng 1,5 tấn).
Cuộc thu giữ khiến người dân chứng kiến choáng váng, khi thấy tràn lan toàn hàng “khủng”: “vỏ đạn cối”, “vỏ đạn pháo”, “vỏ đạn các loại”; “vỏ lựu đạn”, “vỏ mìn”, “súng AK” rồi “vỏ súng” (không đầy đủ bộ phận, không có khả năng sát thương). Thoạt trông đây giống như một kho “vũ khí - vật liệu nổ khổng lồ” (phế phẩm), trùng trùng điệp điệp.
Tuy nhiên, anh Đỗ Việt Hùng và nhà sưu tập tự nhận là chủ sở hữu số hiện vật này - ông Trần Vương Việt, 100% số “kỉ vậy chiến tranh” đó chỉ là phế liệu, phế phẩm và không có “vũ khí” nào nguy hiểm.
Ông Việt bất đắc dĩ phải làm thủ tục khởi kiện người mượn số hiện vật này là đồng đội cũ của mình - Đỗ Việt Hùng (bị đơn) ra Toà án Nhân dân TP Hà Giang. Và người có nghĩa vụ, quyền lợi liên quan ở đây là Công an TP Hà Giang.
Trong đơn, ông Việt (hiện đang sống và làm việc ở Hà Nội) nhận mình là nhà sưu tập kỷ vật chiến tranh, với mong muốn lưu giữ cho thế hệ sau những tư liệu, hiện vật về chiến tranh. Do vậy, ông đã dành nhiều thời gian và tiền bạc trong nhiều năm để sưu tầm, lưu giữ được một bộ kỷ vật chiến tranh là các loại phế liệu từ vũ khí chiến tranh qua các thời kỳ.
Theo đơn khởi kiện, năm 2016, anh Hùng đã mượn ông Việt một số kỷ vật trong bộ sưu tập để trưng bày tại quán cà phê AK do ông Hùng làm chủ.
Ông Việt và luật sư của ông cho rằng: Việc thu giữ trên là "trái pháp luật". Bởi tất cả "hàng" của ông đều trưng bày đã lâu, chỉ là phế liệu, phế phẩm của vũ khí - vật liệu nổ, và hiện nay ông vẫn trưng bày rất nhiều ở Hà Nội.
Kỷ vật chiến tranh?
Anh Đỗ Việt Hùng cho biết công an TP Hà Giang đã thu giữ khoảng 1,5 tấn kỷ vật chiến tranh trưng bày từ lâu và đã trở nên nổi tiếng của quán. Đáng chú ý, sau cuộc thu giữ vẫn còn tầng tầng lớp lớp các "mặt hàng" trên tại quán. Do vậy, anh Hùng đặt vấn đề: Nếu nó nguy hiểm sao lực lượng chức năng không thu giữ?
Theo Đỗ Việt Hùng, anh chỉ là một trong số rất nhiều người thích sưu tầm kỷ vật chiến tranh. Thú chơi này mấy năm nay nở rộ nhiều hơn là ở các quán cà phê “chiến tranh”, “ký ức”, “kỷ vật chiến trường” tại Việt Nam và nhiều nước khác. Hùng cũng mở quán cà phê AK trưng bày kỷ vật chiến tranh ở trung tâm TP Hà Giang từ năm 2015 đến nay.
Trao đổi với PV Lao Động, Luật sư Nguyễn Xuân Anh, Phó Tổng thư ký Liên đoàn Luật sư Việt Nam cho biết: Cuối tháng 6.2019, với tư cách là người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho nhà sưu tập Trần Vương Việt (Hà Nội), ông đã chính thức nộp đơn lên TAND TP Hà Giang nhằm khởi kiện liên quan đến vụ thu giữ khoảng 1,5 tấn kỷ vật chiến tranh tại quán cà phê AK.
Luật sư Xuân Anh cho rằng, việc thu giữ bộ kỷ vật chiến tranh từ phế liệu, phế phẩm của các loại vũ khí, vỏ đạn của ông Trần Vương Việt không có căn cứ pháp lý vững chắc và vi phạm trình tự thủ tục khi tiến hành thu giữ…
Tuy nhiên, sau khi gặp gỡ đối thoại với ông Trần Vương Việt, Công an TP Hà Giang vẫn khẳng định nội dung khiếu nại của ông Việt là sai và việc kiểm tra, vận động giao nộp phế liệu, phế phẩm trưng bày tại quán cà phê AK là đúng quy định của pháp luật.
Luật sư Trương Anh Tú (Trưởng Văn phòng Luật sư Trương Anh Tú Law Firm) phân tích:
Đối chiếu với các quy định pháp luật hiện hành, thấy rằng các phế phẩm vũ khí, vật liệu cháy nổ được trưng bày trong quán cà phê AK của anh Hùng thuộc trường hợp phải thu hồi theo quy định của pháp luật. Do đó, việc thu giữ phế phẩm vũ khí, vật liệu nổ của Công an Thành phố Hà Giang đối với bộ sưu tập kỷ vật chiến tranh là phế phẩm vũ khí, vật liệu nổ trong quán cà phê AK của anh Hùng là có căn cứ.
Tuy nhiên, nếu trong trường hợp, các vũ khí, vật liệu nổ tồn tại dưới dạng phế phẩm, mất đi toàn bộ tính năng và tác dụng thì việc quy định quá chặt chẽ như pháp luật hiện nay là chưa hợp lý. Điều này đã tước đi đam mê nghệ thuật lấy cảm hứng từ chiến tranh, đã chặt đứt những tâm huyết sưu tầm kỷ vật chiến tranh nhằm mục đích tuyên truyền về truyền thống cách mạng, giới thiệu và truyền cảm hứng cho thế hệ sau về lịch sử hào hùng của dân tộc.
Thiết nghĩ, pháp luật cần có thêm những quy định về việc sử dụng, quản lý, trưng bày các kỷ vật chiến tranh là phế phẩm vũ khí, vật liệu nổ để phù hợp với thực tế, góp phần tôn vinh giá trị lịch sử hào hùng.
