Theo quyết định đưa vụ án ra xét xử, hiện có 105 luật sư tham gia bào chữa cho 54 bị cáo tại phiên tòa. Trong số này có một số luật sư cùng lúc bào chữa cho 2 bị cáo.
Hai bị cáo có 6 luật sư là Vũ Hồng Quang - cựu cán bộ Cục Hàng không Việt Nam và Nguyễn Thị Thanh Hằng – Tổng Giám đốc Công ty TNHH Thương mại, dịch vụ và du lịch Bầu trời xanh (Blue Sky).
Cựu Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Tô Anh Dũng có 3 luật sư bào chữa; Nguyễn Quang Linh - cựu Trợ lý Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ có 2 luật sư bào chữa; cựu Thư ký Thứ trưởng Bộ Y tế có 3 luật sư bào chữa.
Bị cáo Nguyễn Thanh Hải - cựu Vụ trưởng Vụ Quan hệ Quốc tế (Văn phòng Chính phủ) có 2 luật sư bào chữa; Nguyễn Thị Hương Lan – cựu Cục trưởng Cục Lãnh sự (Bộ Ngoại giao) có 3 luật sư bào chữa…
Hội đồng xét xử vụ án này gồm 5 thành viên, do Thẩm phán Vũ Quang Huy làm Chủ tọa phiên tòa. 5 kiểm sát viên của Viện KSND Tối cao và Viện KSND Nội được phân công thực hành quyền công tố, đồng thời kiểm sát hoạt động xét xử sơ thẩm tại phiên tòa.
Tòa triệu tập 16 công ty và hàng chục cá nhân khác là người làm chứng, người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan.
54 bị cáo này bị Viện KSND Tối cao truy tố về các tội: “Đưa hối lộ, Nhận hối lộ, Môi giới hối lộ, Lừa đảo chiếm đoạt tài sản và Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.
Cụ thể, 21 bị cáo bị xét xử về hành vi "Nhận hối lộ" có Tô Anh Dũng và Vũ Hồng Nam - cựu thứ trưởng Bộ Ngoại giao; Nguyễn Thị Hương Lan; Đỗ Hoàng Tùng - cựu phó Cục trưởng Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao; Nguyễn Quang Linh; Phạm Trung Kiên; Chử Xuân Dũng - cựu phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội; Trần Văn Tân - cựu phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam...
23 bị cáo bị xét xử về hành vi “Đưa hối lộ" trong đó có Nguyễn Thị Thanh Hằng - Phó Tổng Giám đốc Công ty Blue Sky; Lê Hồng Sơn - Tổng Giám đốc Công ty Blue Sky; Hoàng Diệu Mơ - Tổng Giám đốc Công ty TNHH thương mại Du lịch Dịch vụ Hàng không An Bình...
Bốn bị cáo Trần Việt Thái - cựu đại sứ Việt Nam tại Malaysia; Nguyễn Lê Ngọc Anh - cựu cán bộ Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia; Nguyễn Hoàng Linh - cựu cán bộ Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia; Đặng Minh Phương - cựu kế toán Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia bị truy tố về hành vi “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ".
Bốn bị cáo: Nguyễn Anh Tuấn - cựu phó Giám đốc Công an Hà Nội; Trần Quốc Tuấn - Giám đốc Công ty cổ phần xúc tiến Thương mại và Du lịch Việt Nam; Bùi Huy Hoàng - cựu chuyên viên Phòng Kiểm soát bệnh truyền nhiễm, Cục Y tế Dự phòng, Bộ Y tế; Phạm Thị Kim Ngân - cán bộ Phòng Trị sự Tạp chí Thanh tra Chính phủ bị truy tố về hành vi “Môi giới hối lộ”.
Bị cáo Hoàng Văn Hưng - cựu cán bộ công an bị truy tố về hành vi “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản".
Bị cáo Trần Minh Tuấn - Giám đốc Công ty cổ phần Xây dựng Thái Hòa bị truy tố về hành vi “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" và “Đưa hối lộ".
Theo cáo trạng, khi dịch COVID-19 bùng phát và diễn biến phức tạp, Chính phủ đã chỉ đạo tổ chức các chuyến bay đưa công dân Việt Nam từ nước ngoài về nước để phòng, chống dịch.
Chính phủ đã giao cho Văn phòng Chính phủ, Tổ công tác của một số bộ, ngành, địa phương thực hiện quy trình cấp phép chuyến bay và cho chủ trương cách ly.
Từ đầu năm 2020 đến khoảng giữa năm 2021, nhà chức trách đã cấp phép và tổ chức hơn 1.000 chuyến bay, đưa hơn 200.000 công dân từ 62 quốc gia, vùng lãnh thổ về nước.
Riêng Bộ Ngoại giao đã đề xuất Chính phủ phê duyệt 772 chuyến bay đưa công dân về nước, trong đó có 400 chuyến bay giải cứu, 372 chuyến bay combo.
Để có chi phí "bôi trơn" khi thực hiện các chuyến bay, nhóm 20 doanh nghiệp với hơn 100 pháp nhân phải nâng giá vé, thêm nhiều chi phí phát sinh với khách hàng có nhu cầu về nước giữa đại dịch.
Theo cáo buộc, trong quá trình cấp phép các chuyến bay, phê duyệt cách ly tại địa phương và giải quyết vụ án, từ tháng 9.2020 đến tháng 12.2022, có 25 cá nhân đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn, nhiệm vụ được giao để nhận hối lộ tổng cộng gần 165 tỉ đồng và lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, gây thiệt hại hơn 10 tỉ đồng.
Trong vụ án này, Viện Kiểm sát xác định 23 cá nhân là đại diện các doanh nghiệp đã đưa hối lộ hơn 226 tỉ đồng, 4 cá nhân môi giới hối lộ hơn 74 tỉ đồng và lừa đảo chiếm đoạt số tiền gần 25 tỉ đồng.
Cáo trạng cho rằng, đây là vụ án đặc biệt nghiêm trọng, xảy ra giữa lúc dịch COVID-19 căng thẳng. Các bị can đã lợi dụng dịch bệnh, bất chấp các quy định để trục lợi, khiến uy tín của Việt Nam bị giảm sút. Các hành vi này đã tạo điều kiện cho "thế lực thù địch xuyên tạc, kích động gây hoang mang trong nhân dân".
