Theo Ban Quản lí Khu kinh tế Cửa khẩu Đồng Đăng - Lạng Sơn, hiện tại 5 cửa khẩu của tỉnh Lạng Sơn là Cửa khẩu Chi Ma, Cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị, Cửa khẩu Tân Thanh, Cửa khẩu Cốc Nam và Cửa khẩu Ga đường sắt Quốc tế Đồng Đăng đang duy trì ổn định hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa với trên 1.000 phương tiện xuất nhập khẩu thông quan mỗi ngày.
Theo ghi nhận của phóng viên, bắt đầu từ cuối tháng 3.2023 đến nay, khi nhiều loại nông sản, trái cây của Việt Nam vào vụ thu hoạch, tại cửa khẩu Lạng Sơn chỉ diễn ra ùn tắc cục bộ và cơ quan chức năng 2 bên đã có nhiều giải pháp, qua đó tình trạng thông quan hàng hóa vẫn duy trì bình thường.
Để tiếp tục tạo thuận lợi cho thương mại nông sản nói riêng và thúc đẩy phát triển thương mại Việt Nam - Trung Quốc nói chung, ông Vương Vị Băng - Cục trưởng Hải quan Nam Ninh (Trung Quốc) - đề xuất, cần tăng cường nghiên cứu đưa hệ thống cửa khẩu thông minh giữa biên giới 2 nước vào hoạt động thí điểm.
Theo báo cáo đề dẫn, trong khuôn khổ chuyến thăm và làm việc tại Trung Quốc của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa qua, UBND tỉnh Lạng Sơn được giao nghiên cứu, kí kết Thỏa thuận khung về thúc đẩy xây dựng thí điểm cửa khẩu thông minh giữa tỉnh Lạng Sơn (Việt Nam) với Chính phủ nhân dân khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây (Trung Quốc).
Ngày 26.6.2023, UBND tỉnh Lạng Sơn (Việt Nam) và Chính phủ nhân dân Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây (Trung Quốc) đã thống nhất kí Thỏa thuận khung về thúc đẩy xây dựng thí điểm cửa khẩu thông minh Việt Nam - Trung Quốc.
Theo đó, hai bên đồng ý cùng thúc đẩy xây dựng thí điểm cửa khẩu thông minh tại tuyến đường chuyên dụng vận tải hàng hóa Cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị (Việt Nam) - Hữu Nghị Quan (Trung Quốc), tuyến đường chuyên dụng vận tải hàng hóa Tân Thanh (Việt Nam) - Pò Chài (Trung Quốc).
Về mô hình cửa khẩu thông minh, từ kinh nghiệm thực tế đã làm mô hình này, phía Trung Quốc đề xuất hai mô hình. Một là, áp dụng phương thức vận chuyển bằng đường sắt trên không thông minh. Hai là, sử dụng phương thức vận chuyển bằng xe tự hành AGV (xe chuyên chở hàng hóa tự động) trên mặt đất.
Chủ tịch UBND Lạng Sơn Hồ Tiến Thiệu khẳng định, việc xây dựng mô hình cửa khẩu thông minh là phù hợp với chủ trương, định hướng của Chính phủ cũng như của tỉnh. Tuy vậy, ông Hồ Tiến Thiệu cho rằng, xây dựng mô hình cửa khẩu thông minh là một vấn đề mới, nhiều vấn đề vượt thẩm quyền của tỉnh.
Vì vậy, thời gian tới, tỉnh Lạng Sơn sẽ nghiên cứu, xây dựng Đề án xây dựng cửa khẩu thông minh để trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt.
