Tài chính thông minh: Lạm phát lối sống - khi xa xỉ trở thành thiết yếu

Lạm phát lối sống xảy ra khi thu nhập gia tăng và những thứ đồ xa xỉ ngày trước trở thành nhu cầu thiết yếu hôm nay. Hậu quả là dù kiếm được thêm tiền, bạn vẫn luôn túng thiếu.

Ví dụ thời sinh viên bạn uống cốc cafe giá chỉ 30.000 đồng. Đi làm thêm có nhiều tiền hơn, bạn chuyển sang uống cốc cafe 50.000 đồng, rồi trà chiều tại khách sạn sang trọng, uống rượu tại các quán pub đắt tiền...

Từ những thứ nhỏ lẻ này sẽ chuyển sang những món đồ giá trị hơn như điện thoại, quần áo hàng hiệu, xe cộ, nhà cửa...

Nhiều người sẽ nghĩ rằng mình xứng đáng được tiêu xài, tận thưởng một chút sau những cố gắng đã qua. Nhưng âm thầm dần đều, muốn sẽ trở thành cần và bạn thấy khó sống nếu thiếu đi những món vật chất ấy.

Hậu quả là thay vì dùng tiền để đầu tư cho tương lai, đề phòng trước những biến cố bất ngờ trong cuộc sống, bạn lại đổ hết vào những thú vui nhất thời vì suy nghĩ "ai cũng chỉ sống một cuộc đời".

Lạm phát lối sống chỉ được chấp nhận khi thu nhập của bạn tăng nhanh hơn tốc độ chi tiêu; khi tiền tiết kiệm đủ lớn để tự do tiêu xài và khi bạn dùng tiền cho những giá trị tinh thần (học tập, trải nghiệm không phải giải trí...).

Lạm phát lối sống tới từ đâu?

Chuyên gia từ chương trình Tài chính thông minh (laodong.vn) cho biết mạng xã hội tạo ra mong muốn bắt kịp những người khác. Nỗi sợ bị bỏ lỡ (FOMO), kết hợp với tâm lý "tôi kiếm được tiền mà" đã dẫn đến việc nhiều người trẻ chi hầu hết thu nhập của họ vào những nhu cầu ngắn hạn mang lại ít giá trị.

Các bạn trẻ thường đánh giá thấp việc tiết kiệm mà lại dành nhiều tiền cho việc thuê nhà, ăn uống và mua sắm. Điều này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến các kế hoạch tài chính khác.

Nguyên nhân tiếp theo đến từ nhu cầu tự thưởng cho bản thân sau những cố gắng bằng việc đi du lịch, mua sắm, ăn uống... Đồng thời, tâm lý khẳng định và nâng tầm vị trí của mình trong xã hội cũng dẫn đến lạm phát lối sống. Một trong những cách để được công nhận vị thế nhanh nhất là tiêu tiền cho những vật chất thấy được như quần áo hàng hiệu, trang sức, xe cộ...

Chiếc lược để thoát khỏi bẫy lạm phát lối sống

Dù lạm phát lối sống ở một mức độ nào đó là điều khó tránh, nhưng hãy nhớ rằng mọi quyết định chi tiêu được đưa ra hôm nay đều ảnh hưởng đến tình hình tài chính của bạn trong tương lai. Chuyên gia từ chương trình Tài chính thông minh đã vạch ra những giải pháp sau:

Thứ nhất là phân biệt giữa cần và muốn. Cần là những thứ nhất thiết phải có vào một thời điểm, nếu không sở hữu sẽ gây rắc rối trong cuộc sống. Muốn là những món bạn hứng lên muốn mua, nếu không có cũng chẳng ảnh hưởng gì đến cuộc sống hiện tại. Mua những thứ mong muốn thường sẽ khiến bạn hối hận vì tiếc tiền. Với những món đồ giá trị lớn, hãy dành ít nhất 24 giờ chờ đợi để suy nghĩ xem liệu nó có thực sự xứng đáng hay không.

Thứ hai là lập ngân sách chi tiêu. Điều này sẽ giúp bạn biết nguồn tiền của mình đến và đi như thế nào. Đồng thời, bạn nên có kế hoạch tài chính trung hạn và dài hạn. Hạn chế mua sắm để bằng bạn bằng bè trong khi năng lực tài chính của bản thân khó với tới. Bạn có thể tham khảo phương pháp quản lý chi tiêu 6 chiếc lọ hay 50/20/30 (xem thêm tại đây).

Thứ ba là tiết kiệm có kỷ luật. Chuyên gia tài chính cá nhân khuyên mỗi người nên để dành ít nhất 10% tiền lương mỗi tháng và có tối thiểu 6 tháng thu nhập để phòng thân trước những rủi ro bất ngờ. Kiếm tiền và đầu tư là khả năng, còn mỗi đồng tiết kiệm được chắc chắn sẽ là của bạn!