Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hòa Bình nói về việc lập quỹ bồi thường oan sai

Xuân Hải | 28/10/2016 12:49

Liên quan đến đề xuất lập ra một quỹ để bổi thường oan sai, nguồn tiền lấy từ các khoản thu được do đấu tranh với tội phạm mà có, như hối lộ, buôn lậu, ma túy, rửa tiền,...bên lề Quốc hội sáng 28.10, Chánh án TAND tối cao Nguyễn Hòa Bình đã trao đổi với Lao Động về vấn đề này.

Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hoà Bình cho biết: Nguồn tiền của quỹ này được lấy từ các khoản thu được do đấu tranh với tội phạm mà có như hối lộ, buôn lậu, ma túy, rửa tiền... Ngoài việc dùng nguồn quỹ này để bồi thường oan sai, còn dùng để phục vụ cho cuộc đấu tranh phòng chống tội phạm và để trang trải cho những rủi ro của cuộc đấu tranh này, đó là nguyên lý mà chúng ta đặt ra.

Trả lời về việc nguồn tiền dành cho quỹ như đề xuất có thể sẽ rất nhiều, trong khi số vụ án oan sai lại rất ít, hàng chục năm mới xảy ra một vụ, ông Bình cho biết: Như tôi đã nói quỹ này không phải chỉ để cho bồi thường oan sai, mà còn để chi cho công tác tổ chức và đấu tranh. Nhu cầu của công tác đấu tranh trong lĩnh vực này rất nhiều, thậm chí ngân sách nhà nước còn phải bỏ ra cho công tác này nữa, nguồn tiền cho quỹ như vậy sẽ không phải là nhiều. Như chi cho mua phương tiện, bởi nhu cầu trang bị phương tiện, thiết bị cho Bộ Công an, cho cơ quan điều tra là rất lớn. Còn chuyện bồi thường hoặc để khắc phục rủi ro thì không nhiều.

Ví dụ khi cơ quan điều tra, cảnh sát trưng dụng xe của dân đi truy bắt tội phạm gây hư hỏng, móp méo phải sửa, đền cho người dân, thì chúng ta sẽ dùng tiền này để chi trả.

Trả lời về việc, có ý kiến cho rằng nếu nhà nước thành lập quỹ để bồi thường oan sai thì cán bộ của các cơ quan tiến hành tố tụng sẽ ỉ lại, không cẩn thận gây ra oan sai, ông Bình khẳng định: Không có việc đó. Những cán bộ đã được phong các chức danh tư pháp người ta có tự trọng, sĩ diện của người ta. Không phải chỉ có chuyện bồi hoàn tiền là quan trọng nhất, mà còn có công danh, sự nghiệp, rồi còn có kỷ luật, nhất là những kỷ luật về mặt chuyên môn. Chúng tôi đang xây dựng quy chế về kỷ luật nội bộ, theo tinh thần rất chặt chẽ.

Ví dụ, sẽ quy định vi phạm như thế nào đó thì cán bộ của các cơ quan tiến hành tố tụng sẽ không được phân án để làm tiếp, như thế nào đó thì sẽ không được tái bổ nhiệm, và đến mức nào đó thì sẽ tước lại chức danh tư pháp, thậm chí bị kỷ luật.

Liên quan đến việc đại biểu Quốc hội đề nghị Tòa án nhân dân tối cao chỉ đạo, xem xét việc bồi thường cho ông Huỳnh Văn Nén ở Bình Thuận, ông Bình cho rằng, khi không thương lượng được và phải ra tòa thì không có cách nào khác là Tòa phải dựa vào luật. Tòa không dựa vào vụ nọ để xử vụ kia được, như thế là tạo tiền lệ không bao giờ có điểm dừng. Toàn án chỉ tuân thủ pháp luật và dựa vào pháp luật, nếu luật bất cập thì sửa đổi, bổ sung.

Trước đó, cho ý kiến vào dự Luật trách nhiệm bồi thường của Nhà nước (sửa đổi) diễn ra tại buổi thảo luận tổ chiều 27.10, đề cập đến việc lấy tiền ở đâu để bồi thường oan sai, Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hòa Bình cho biết: Dư luận cho rằng không thể lấy tiền thuế của dân đóng để chi trả cho oan sai. Trong văn bản kiến nghị với cơ quan soạn thảo, chúng tôi đã nêu nhưng không được tham khảo. Đó là việc, trên thế giới một số nước họ lập ra 1 quỹ, nguồn tiền lấy từ tất cả những khoản thu được do đấu tranh với tội phạm mà có, như hối lộ, buôn lậu, ma tuý, rửa tiền... Và lấy quỹ này để trả cho bồi thường, không phải từ tiền thuế của dân. Ở các nước nguồn tiền này là đủ. Đây là câu chuyện nên tham khảo.